İnsanlığın yüzde 44'ü yoksul

Toplum/Yaşam Haberleri —

Rojava yoksulluk/ foto:AFP

Rojava yoksulluk/ foto:AFP

  • Oxfam’ın küresel eşitsizlik raporunun 2024 verilerine göre, milyarderlerin servetinin bir yılda 2 trilyon dolar arttı. Buna rağmen, dünya nüfusunun yüzde 44'ü ise yoksulluk seviyesinin altında yaşıyor.
  • Oxfam raporu, yaygın kanının aksine milyarderlerin servetinin büyük ölçüde kazanılmamış olduğunu ortaya koyuyor. Buna göre, milyarderlerin servetlerinin yüzde 60'ı artık miras, tekelcilik veya yandaş bağlantılarından geliyor.

Oxfam'ın yayınladığı son raporuna göre, dünyada milyarderlerinin serveti bir yılda 2 trilyon dolar arttı. Bu artış, 2023'e kıyasla üç kat daha hızlı bir büyümeyle, günde 5.7 milyar dolar olarak gerçekleşti.

The Guardian’da yer alan habere göre, dünyanın birçok siyasi lideri, şirket yöneticisi ve süper zengininin İsviçre Davos’ta başlayacak Dünya Ekonomik Forumu’na katılacağı dönemde yayımlanan Oxfam’ın son eşitsizlik raporu, dünyanın on yıl içinde beş trilyonere sahip olma yolunda olduğunu ortaya koyuyor. Türkiye’de ise 2024’te 6 yeni milyarder ortaya çıktı. Geçen yıl aynı rapor, on yıl içinde bir trilyoner bekliyordu. 

Günde 100 milyon dolar kazanıyorlar

Milyarder sayısı geçen yıl 204 kişi artarak 2769'a ulaştı. Milyarderlerin toplam servetleri yalnızca 12 ayda 13 trilyon dolardan 15 trilyon dolara yükseldi. Kayıtların tutulmaya başlamasından bu yana en büyük ikinci yıllık artış yaşandı. Dünyanın en zengin 10 erkeğinin ise servetleri güne 100 milyon dolara yakın arttı. Bu erkekler bir gecede servetlerinin yüzde 99’unu kaybetseler bile milyarder olarak kalmaya devam edebiliyor. 

Tarihsel sömürgecilik

2023'te Küresel Kuzey'deki en zengin yüzde 1’lik kesim, Küresel Güney üzerinden saatte 30 milyon dolar elde etti.

Bu kişiler arasında, 219.4 milyar dolarlık servetiyle Amazon’un kurucusu Jeff Bezos yer alıyor. Bezos’un Amazon “imparatorluğu”, Almanya, Fransa, İngiltere  ve İspanya’da çevrimiçi alışverişlerin yüzde 70’inden fazlasını oluşturuyor.

11 milyar dolarlık servetiyle Afrika’nın en zengin kişisi olan Aliko Dangote ise Nijerya’da çimento konusunda “neredeyse tekel” durumunda ve kıta genelinde pazara hakim durumda. 

Raporda, servetin büyük bir kısmının kazanılmadığı, aksine “alındığı” belirtiliyor; çünkü yüzde 60’ı miras, “adam kayırma ve yolsuzluk” ya da tekel gücünden geliyor. Servetin yüzde 18’inin tekel gücünden kaynaklandığı hesaplanıyor.

Özellikle Avrupa'daki süper zenginlerin çoğu, servetlerinin bir kısmını tarihsel sömürgeciliğe ve daha yoksul ülkelerin sömürülmesine borçlu.

İsviçre Bankası’na göre, önümüzdeki 20-30 yıl içerisinde 1.000'den fazla milyarderin mirasçılarına 5,2 trilyon dolar miras bırakması bekleniyor.

Zenginlerinin siyasete müdahalesi

Forbes’un gerçek zamanlı milyarderler listesine göre, dünyanın en zengin insanları arasında Elon Musk; Jeff Bezos; Facebook ve Meta’nın kurucu ortağı Mark Zuckerberg; Oracle’ın kurucu ortağı Larry Ellison; ve LVMH’nin kurucusu Bernard Arnault yer alıyor. Haberde ABD Başkanı Donald Trump’ın çevresinde kümelenen Musk, Bezos ve Zuckerberg gibi teknoloji şirketi sahiplerinin siyasette etkilerinin hızla büyüdüğüne dikkat çekildi.

Oxfam International Genel Direktörü Amitabh Behar, "Küresel ekonomimizin ayrıcalıklı bir azınlık tarafından ele geçirilmesi bir zamanlar hayal bile edilemeyecek seviyelere ulaştı. Milyarderleri durdurmadaki başarısızlık, geleceğin trilyonerlerini doğuruyor. Milyarderlerin servet birikim oranı -üç kat- artarken, aynı zamanda güçleri de arttı" ifadelerini kullandı.

Her 10 kadından biri aşırı yoksul

Oxfam’ın raporu eşitsizliği ve derin yoksulluğu da gözler önüne serdi. Rapora göre, Dünya Bankası'nın günlük 6,85 dolar yoksulluk sınırının altında yaşayan insanların sayısının 1990'dan bu yana neredeyse değişmediği ve bugün dünya nüfusunun yüzde 44'üne denk gelen yaklaşık 3,6 milyar kişi olduğu belirtildi. Ayrıca