Kürt belediyelerin deneyimi Strasbourg'da

• Strasbourg Üniversitesi, Kürtlerin yerel yönetim deneyimini ele aldı. Prof. Hamit Bozarslan, Kürtlerin yerel demokrasi pratikleriyle kaybettiklerini geri kazandığını, Reqa’dan Amed’e kadar eşbaşkanlık sistemiyle toplumsal cinsiyet eşitliğini sağladığını söyledi.

 

BARIŞ BALSEÇER

Strasbourg Üniversitesi, “Türkiye'nin Baskı Altındaki Kürt Belediyelerinde Yerel Demokratik Buluşlar ve Yenilikler (1990-2016)” adlı bir çalıştayla, Kürt belediyelerinin mevcut yönetim modellerini ve yerel demokrasinin politik şiddete karşı rolünü masaya yatırdı. Strasbourg Üniversitesi SAGE Araştırma Merkezi ve École des Hautes Études en Sciences Sociales (EHESS) iş birliğiyle düzenlenen çalıştay, Kürtlerin halkçı belediyecilik deneyimlerini göstermeyi ve yerel demokrasinin Avrupa vatandaşlığının ile şiddete karşı tazminatı bölgedeki yer tartışmasını amaçladı.

Çalıştayda, 2000'li yıllarda Kürt belediyelerinin, siyasi baskılara rağmen halk katılımını teşvik eden yönetim biçimleriyle toplu olarak siyasi bir merkeze dönüştürüldüğü ve şiddetten etkilenen bölümler için onarıcı bir rol üstlendiği vurgulandı. Ancak bu belediyelerin eşbaşkanlarının çoğunun şu anda hapiste veya sürgünde olduğu belirtildi. Eski belediye eşbaşkanları, Avrupalı ​​araştırmacılar ve belediye üyelerinin katılımıyla gerçekleşen çalışmalar, yerel demokrasi, inovasyon ve politik şiddet temaları panelleri ve tartışmalarla ele alındı.

“Yerel Demokraside İnovasyonu Anlamak” başlıklı oturumda, sosyal bilimciler farklı perspektifler sundu. EHESS'ten Michel Agier “Kentsel Plan” ve Prof. Hamit Bozarslan “Yapısal zorluklar ve güçlerle güçler” başlıklı sunumlar yaparken, Strasbourg Üniversitesi'nden Patricia Zander “Şehir ve Avrupa demokrasisi” ve Wiebke Keim “Kürt siyasi ve kültürel deneyimi üzerine atmosferik ve bölgesel bir perspektif” başlığını tartıştı.

Her alanda direniyorlar

Kürt direnişinin özgürleştirici potansiyeline odaklanan Wiebke Keim, "Kürtler, savaşçıların mücadelesi, yasaklanıp yeniden örgütlenmiş siyasi örgütler, dil, kültürün ve toplumsal pratiklerin korunması yoluyla direnir" dedi.  

Yerel demokrasiyle kazandı

Prof. Hamit Bozarslan ise Türk devletinin demokrasi ve hukuk devletinden ilkelerinden giderek uzaklaşırken, Kürtlerin yerel demokrasi pratikleriyle kaybettiklerini geri kazandıklarını vurguladı. Türk devletinin tüm baskılarına rağmen Kürtlerin, Rojava'dan Bakurê Kurdistan'a kadar yerel yönetimlerde özgürlükçü ve halkçı bir anlayışla kolektif hafızalarını yeniden inşa sürecinin yaşadığını ve başka halklara örnek olmaya gideceğini belirtti.

Bozarslan, Kürtlerin Reqa'dan Amed'e kadar tüm yerel yönetimlerinde eşbaşkanlık sistemiyle toplumsal cinsiyet eşitliğini sağladığını ifade etti. Eşbaşkanlık modelinin, Kürtlerin özgürlük ve demokrasi anlayışıyla, idari demokraside Türk yönetiminden çok daha ileri bir noktada olduğunu gösterdiğini söyledi.

Yerel yönetimin kültürel soykırım ve asimilasyona karşı Kürt hafızasını koruduğuna dikkat çeken Bozarslan, “Şex Saîd, Seyîd Rıza ve Ahmede Xanî gibi tarihi Kürt şahsiyetlerin yerel yönetimlerce hatırlatılmasının bu hafızanın yeniden inşasının bir göstergesidir” dedi.

 

 

Kayyumla halkın önüne geçti

Amed Büyükşehir Belediyesi eski başkanı Osman Baydemir ise Edip Solmaz’ın Batman belediyesini kazanmasıyla Kürtlerin kaybettiklerini geri almaya başladığına işaret etti.

Kürt belediyelerinin halkla beraber kentlerini, kültürel sahalarını, inanç merkezlerini yöneterek çoğulcu, halkçı bir belediyecilik anlayışını hayata geçirdiğini söyleyen Baydemir, “Devlet özne haline gelen Kürtlüğün ve halkçı yerel yönetimin önüne geçmek için kayyum rejimini hayata geçirdi” dedi.

Çalıştayda tartışılan başlıklar ve katılımcılar

Yerel Demokraside İnovasyonu Anlamak

Michel Agier (EHESS) – Kentsel eylem

Patricia Zander (SAGE, Strasbourg Üniversitesi) – Şehir ve Avrupa demokrasisi

Wiebke Keim (SAGE, Strasbourg Üniversitesi) – Acentelik, özgürleşmenin kaldıracı

mı?

Hamit Bozarslan (EHESS) – Yapısal zorluklar ve siyasi güçlerle etkileşimler

Yerel Katılımcı Demokrasi Sistemlerinin İcadında Yerel Politikalar

Gilbert Vincent (CREPHAC, Strasbourg Üniversitesi)

Leyla İmret (Cizre eski Belediye Eşbaşkanı)

Bediha Özgökçe (Van eski Belediye Eşbaşkanı)

Osman Baydemir (eski Diyarbakır Belediye Eşbaşkanı)

Siyasi ve Toplumsal Şiddet: Tazminat Aracı Olarak Katılımcı Demokrasi

Fleur Laronze (DRES, Strasbourg Üniversitesi) – Tartışmacı

Fırat Anlı (Diyarbakır eski Belediye Eşbaşkanı)

Abdullah Demirbaş (Sur eski Belediye Eşbaşkanı)

Nejdet Atalay (Batman eski Belediye Eşbaşkanı)

Fatma Şık (eski Sur Belediye Eşbaşkanı)