Kürtçeyi çalışarak savunuyorlar

• 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı'nı daha asimilasyon politikalarına karşı mücadeleyle karşılayan kurum ve gruplar, Kürtçenin resmi ve eğitim dil olmasını talep ediyor. 

15 Mayıs Kürt Dil Bayramı eylem ve etkinliklerinin startı 8 Mayıs'ta verildi. Kürtçe dersler vererek, kültür ve dil üzerine araştırmalar yapan dil kurumlarının öncülük ettiği eylem ve etkinlikler, "Kürtçeye statü, Kürtçe eğitim" şiarıyla 1 Haziran'a kadar devam edecek. Bir 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı'nı daha asimilasyon politikalarına karşı mücadeleyle karşılayan kurum ve gruplar, Kürtçenin resmi ve eğitim dil olmasını talep ediyor. 

 

 

Adana'da Kürtçe sanat çalışmaları yürüten kadın grubu Şitlên Azadî'de yer alan Gülbahar Akman, Kürtlerin de dilin yaşatılması için daha fazla çalışma yürütmesini istedi. Kürtçe ezgilerle büyüdüğünü ifade eden Gülbahar Akman, Kürtçe şarkı söylemenin bir direniş olduğunu kaydetti. Gülbahar Akman, "Sadece Kürtçe şarkı söylediği için halen tutsak olanlar var. Bu nedenle Kürtçe şarkı söylemek direniştir. İlk öğrendiğim Kürtçe şarkı Agirê Jiyan'dan Rehşan şarkısıydı. Yaşamını hiç çekinmeden halkı için sonlandıran Rehşan arkadaş üzerine yazılan bir şarkı. Dinlerken özgürlüğün ne kadar zor kazanıldığını hissettim" dedi. Gülbahar Akman, Kürtçenin resmi ve eğitim dili olması gerektiğini vurgulayarak, "Çocuklarla Kürtçe konuşulmalı. Çağrımız anne ve babalaradır; çocuklarını mevcut kurumlara göndersinler. Sadece dil eğitimi değil, kültürel ve sanatsal eğitimler de veriyoruz. Çocuklar teşvik edilmeli bu çalışmalara" diye konuştu. 

 

 

Kürt Araştırmalar Derneği

Kürt Araştırmalar Derneği (Komeleya Lêkolînên Kurdî) Eşbaşkanı Heno Ronak, Kürtçenin gelişmesi ve yaşatılması için günümüze kadar birçok çalışmanın olduğunu hatırlatarak, şunları söyledi: "Cumhuriyetin ilan edilmesinden sonra Kürtçe yasaklandı ama yine de halk arasında konuşuldu. Onun için Kürtçeyi asimile etmekte başarılı olamadılar. Başlangıçta ilkokullardan başlayıp üniversitelere kadar eğitim dili olması için çalışacağız;

* Kürtçenin bir statüye kavuşması için kendi kurumlarımızla çalışma yürüteceğiz. 

* Bütün örgütlenme, parti ve sivil toplum örgütlenmeleri çalışmalarımızı Kürtçe yapmaktır. 

* Ailemizle, arkadaş çevremizle Kürtçe konuşmaktır. 

* Kürtçenin çocuklara ulaşması için okulların, akademilerin, kreşlerin ve enstitülerin kurulması gerekir. 

Kürt dilinin geliştirilmesinin sorumluluğu sadece kurumlara bırakılması ağır bir yük olur. Kürtçenin eğitim dili olmasına karşı kanunlar var. Bu kanunların değişmesi gerekiyor ki Kürtçenin önündeki engeller kalksın. Kürtçe statü alıp eğitim dili olursa Kürt dilinin yok olmasından bahsetmeyeceğiz."

KURDÎGEH

Wan'da çalışmalar yürüten Komeleya Pêşvebirina Çand û Ziman (KURDÎGEH) yöneticisi Gökhan Işık ise devlet eliyle Kürtçeyi ortadan kaldırmak için yürütülen asimilasyon politikasının çok yönlülüğüne işaret etti: "Kürtçenin eğitim dilinde yasaklanması, basında ve sanata yasaklanması, Kürtçe konuşmaya baskı, coğrafi ve kişisel isimlerin değişmesi, kültürel temsillerin azaltılması, Kürt toplumlarının dağıtılıp göç ettirilmesi."

 

 

Bakûr ve Rojhilat'taki baskılar nedeniyle Kürtçenin başta Kirmanckî/Zazakî lehçesi olmak üzere bazı lehçelerinin yok olmayla karşı karşıya kaldığının altını çizen Işık, buna karşı ana dil eğitiminin önemini vurguladı. Anaokullarından üniversitelere kadar dilin gelişiminin önünü açmak için resmi olarak Kürtçenin eğitim dili olması gerektiğini söyleyen Işık, şunları dile getirdi: "Bu uygulama, Kürtçenin yeni neslin içinde de daha fazla kullanılmasını sağlayacaktır. Kürtçenin; Kurmanci, Sorani, Zazakî, Gorani gibi lehçelere sahip olması, Latin ve Arap alfabelerini kullandığı için terminolojik anlamda bir bütüne kavuşturulması ve standartlaştırılması önemlidir. Öte yandan toplum içinde Kürtçenin yayılması için Kürtçe televizyon, radyo, gazete ve dijital platformların geliştirilmesi gerekiyor. Kürtçe içeriklerin dijitalize edilmesi, hukuksal destek, araştırma ve akademik çalışmalar, uluslararası ilişkiler ve toplumsal zihniyetin Kürtçenin gelişmesi için elzemdir."