Masalların peşinde
Kültür/Sanat Haberleri —

Çerok
- Ahmet Güven, Alevi ve Kürt toplumlarının zengin kültürel dokusuna sahip İç Toroslar bölgesinden 29 masalı derledi. Güven, “Kültürümüzün temel bir parçası olan masalları bilenler giderek azalıyor. Bu mirası geleceğe taşımak hepimizin sorumluluğudur” dedi.
HİKMET ERDEN/LONDRA
Kürt folklorunun vazgeçilmez unsurlarından biri olan masallar, sözlü gelenekten derlenerek yazıya aktarıldı. Araştırmacı-yazar Ahmet Güven’in son kitabı “Çerok”, Kürtçe olarak okuyucularla buluştu.
Ahmet Güven, çalışmasında Alevi ve Kürt toplumlarının zengin kültürel dokusuna sahip İç Toroslar bölgesinden 29 masalı derledi. Kürecik, Elbistan, Sarız ve Afşin gibi yörelerden alınan masallar, sesli kayıtlar ve yerel ağız özelliklerine sadık kalınarak yazıya geçirildi. Güven, bu masalları derlemek için Londra’dan, Türkiye’den ve Hamburg’dan konu hakkında çalışma yürüten kişilerle iletişim kurarak kapsamlı bir çalışma yürüttü.
Masallar, masallar, masallar…
Çalışmada, Finlandiyalı bilim insanı Antti Aarne’nin geliştirdiği Aarne-Thompson-Uther İndeksi kullanılarak masallar kategorilere ayrıldı. Ayrıca, halk bilimcilerinden Pertev Naili Boratav’ın masal tasnifine de atıfta bulunuldu. Kitapta hayvan masalları, gerçekçi masallar, olağanüstü masallar, zincirleme masallar ve fıkralar gibi türler detaylı bir şekilde ele alınıyor. Bu türler, hem Kürt folklorunun çeşitliliğini hem de evrensel kültürel bağlantılarını gözler önüne seriyor.
Masal bilenler azalıyor
Çerok’un tanıtımı geçtiğimiz günlerde Göçmen İşçiler Kültür Derneği’nde (GIK-DER) gerçekleştirildi. Etkinlikte, Ahmet Güven masalların kültürel önemi üzerine bir söyleşi yaptı. Güven, masalların yalnızca hikayelerden ibaret olmadığını, aynı zamanda ahlaki değerler, toplumsal dinamikler ve kültürel kodları taşıdığını vurguladı: “Kültürümüzün temel bir parçası olan masalları bilenler giderek azalıyor. Bu mirası geleceğe taşımak hepimizin sorumluluğudur.”
Şâyîmârân ve Pepuk
Çerok’ta yer alan masallar, yalnızca Kürt kültürüyle sınırlı kalmayarak evrensel bağlar kuruyor. Örneğin, Kürt mitolojisinin önemli hikayelerinden biri olan Şâyîmârân ve Kürtlerin öksüzlüğünü simgeleyen Pepuk gibi masallar kitapta geniş yer buluyor. Ayrıca, farklı kültürlerde de rastlanan Sang o Bang gibi hikayeler incelenerek Kürt masallarının evrensel yapısı vurgulanıyor. Kürt masallarındaki iyilik ve kötülük temaları, dünya edebiyatının önemli eserleriyle paralel şekilde ele alınıyor.
Ceren Kültür Yayınları’ndan çıkan 136 sayfalık Çerok kitabı, Göçmen İşçiler Kültür Derneği’nden temin edilebilir. Ahmet Güven, kitabın bir sonraki imza gününü 9 Şubat’ta Kırkısraklılar Derneği’nde gerçekleştirecek.