Rojava’da 60 bin DAİŞ’li

• Hol ve Roj kamplarında 54 ülkeden 60 binden fazla DAİŞli ve ailesi barınıyor. Şimdiye kadar birçok Batılı ülke ne vatandaşı olan DAİŞ’lileri geri aldı ne de uluslararası bir mahkemede yargılanmasını sağladı. Kızılhaç, “bu tereddütlü hal daha fazla devam edemez” derken, Özerk Yönetim ciddi bir tehdit ile yüz yüze olduklarına dikkat çekti.

KEMAL ŞEXO / QAMIŞLO

Kuzey-Doğu Suriye’de yarattıkları büyük yıkım sonrası kamplarda tutulan DAİŞ çetelerine ülkeleri sahip çıkmıyor. Kuzey-Doğu Suriye Özerk Yönetimi iade sürecinin yavaşlığından ve tehlikenin büyüklüğü karşısında duyarsızlıktan rahatsız. 
Uluslararası Kızılhaç Komitesi’nin (ICRC) Hasekê’ye bağlı Hol ve Roj kamplarında tutulan DAİŞ’lilerin uluslararası toplum için tehdit olduğunu vurguladı.

Çoğu çocuk ve kadın
Özerk Yönetim Dış İlişkiler Dairesinde insani yardım dosyasından sorumlu Avukat Xalid Îbrahîm, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, kamplarda kalan DAİŞ’lilerin aşırılık yanlısı olduğunu belirtti ve ekledi: “DAİŞ ideolojisine sahip bu insanlar bölge ve dünya için büyük tehlike arz ediyor.” 
Dış İlişkiler Dairesi istatistiklerine göre 2018’den bu yana, yaklaşık 30 ülke 400 kadını ve bin çocuğu geri aldı. Hol ve Roj kamplarında 54 ülkeden yaklaşık 60 bin DAİŞ’li ve ailesi tutuluyor. Bunların çoğunluğu kadın ve çocuk.

Batılı ülkeler korkuyor, ama…
Avukat Xalid Îbrahîm, bazı hükümetlerin, radikal aşırılık yanlısı fikirleri toplumlarında yaymalarından endişe duydukları için DAİŞ’lileri geri almayı reddettiğini ifade etti. Îbrahîm, birçok ülkenin kamplarda kalan vatandaşlarının akıbetini öğrenmek için girişim dahi yapmadığını vurguladı: “Bazı ülkeler hiçbir girişimde bile bulunmadı. Bu kişiler ülkelerine gittiklerinde güvenlik tehdidi oluşturabileceği ya da bilmediğimiz başka durumlara yol açabileceği endişesi taşıyorlar.”
Îbrahîm, Hol ve Roj kamplarının ciddi bir güvenlik sorunuyla karşı karşıya olduğuna da dikkat çekerek, DAİŞ destekçilerinin gözetim altında tutulması için çok güvenlik personeline de ihtiyaç olduğunu ifade etti. İbrahim, “Bu kamplarının güvenliği sadece Özerk Yönetimin omuzlarına bırakılamaz, bizim için büyük bir yük” dedi. 

Ne alıyor ne yargılıyor?
Avukat Xalid Îbrahîm, DAİŞ’lilerin yargılanması için uluslararası bir mahkeme kurulması gerektiğine de dikkat çekti.  Ancak Batılı ülkelerin ‘savaş suçu’ ve ‘insanlığa karşı suçlar’ işleyen bu yapının yargılanmasını görmezden geldiğini, hatta yargılanmanın yapılmasını kabul etmediğini söyledi. Îbrahîm, “Toplumsal ve uluslararası adaletin sağlanması ve bölgelerimizdeki Suriyeli mağdurların haklarının tazmin edilmesi için Özerk Yönetim'in katılımıyla uluslararası bir mahkeme oluşturulmalıdır” dedi.

Kızılhaç: Endişeliyiz!

Kanada hükümeti geçen hafta, Roj kampından 10 çocuk ve 4 kadını geri aldı. Böylece bu yıl kamplardan vatandaşlarını geri alan ülke sayısı 10’a yükseldi. Uluslararası Kızılhaç Komitesi Müdürü Robert Mardini, Kuzey-Doğu Suriye’de vatandaşları bulunan tüm ülkelere vatandaşlarını kamplardaki zorlu koşullardan kurtarama çağrısını yineledi. Mardini, tereddüt halinin daha fazla devam edemeyeceğini’ belirtti. 

Çocuklar için rehabilitasyon 

Özerk Yönetim yetkilileri, kamplardaki DAİŞ’li ailelerin çocuklarını bir süredir rehabilitasyon merkezleri oluşturdu. Xalid Îbrahîm, “Bu çocuklar çatışma ve kamplar dışında hiçbir şey bilmiyorlar. Bazıları kampta doğdu ve şu anda 5-6 yaşında. Bazıları daha büyük ve 12 yaşına geldikten sonra rehabilitasyon merkezlerine gönderiliyor. 12 yaş itibariyle ailelerin çocuklarını yanlarında yani aynı çadırda tutmalarına izin verilmiyor” dedi.
Kampların çocuklar için uygun yerler olmadığını söyleyen İbrahim, “Bu çocuklar sağlık hizmetleri, gıda, su ve eğitim gibi en temel ihtiyaçlara ulaşamıyorlar” dedi.