Şiir tadında bir yaşam: Bizim Şîlan

•  Kendi topraklarından koparılmış insanlarla ülkesi arasında bir köprü olmaya çalışırken, sürgünde olmanın onu ne kadar acıttığına da tanık oluyoruz. Bütün hayatını başkalarının yaşamına ve mutluluğuna adayan bir kadının herkesi sarmalayan kolları, bizi de sarmalıyor kitap boyunca. 

EYLEM KAHRAMAN

“Yıl 1979
henüz on yedisinde
yarpuz kokulu
kara gözlü bir genç kız
ne çok yakışmış okul önlüğü ona...”

Newaya Jin gazetesinin katkılarıyla yayına hazırlanan “Bizim Şîlan” kitabı, kısa bir zaman önce Meyman Yayınevi tarafından basılarak okuyucuyla buluştu. 128 sayfadan oluşan kitap, 28 Nisan 2018 günü Almanya’nın Lünen kentinde geçirdiği ameliyat sonrası yaşamını yitiren Sosyalist Şîlan’ın (Müzeyyen Palabıyık) anısına hazırlanmış. Yolu bir şekilde onunla kesişen mücadele arkadaşlarının kaleme aldığı metinlerin yanı sıra Sosyalist Şîlan’a ait fotoğraflar ve şiirler de yer alıyor kitapta.

Birbirini tamamlayan metinler

1960 yılında Mereş’ın Türkoğlu ilçesinin Hasanağa köyünde dünyaya gelen Sosyalist Şîlan’ın 9 yaşındayken doğduğu topraklardan ayrılmak zorunda bırakılışı, Tarım-İş Sendikası’nda memurken Apocularla tanışması, ele geçmemek için verdiği mücadele ve 2000’li yılların başında Avrupa’ya çıkışı ve buradaki mücadelesi edebi ve akıcı bir dille anlatılıyor. Her metin bir diğerini tamamlayarak, bir biyografiye evriliyor. 

Her satırda eşlik ediyor

“Bu sistemin tedavi yöntemleri insanı daha çok hasta ediyor. Ben çalışmalarıma devam edersem iyileşirim. Benim en büyük korkum mücadelenin bir işini omuzlayamamak, devrimin yükünü kaldıramamak” diyen ve verdiği mücadeleden bir an bile kopmayan Sosyalist Şîlan, kitabı okurken de yalnız bırakmıyor bizi. “Elimde sigaram/ ve çayım” diyerek,  her satırda, her dizede eşlik ediyor bize.
Çocukluğunu ve ilk gençlik yıllarını geçirdiği İzmir’e ve ailesine duyduğu özlem çok büyük olsa da, yazdığı şiirlerden çok sevdiği bu şehrin ona dar geldiğini ve yüzünü özgürlük sevdasına dönmek için onu terkettiği gerçeği ile karşılaşıyoruz. Kalbinin aslında “hasretimin ve sevdamın şehri” dediği Amed için çarptığını anlıyor ve kitabı okurken onunla birlikte derin bir iç çekiyoruz.

Umutsuz anlardaki sığınağı

İzmir gibi büyük bir metropolde büyümüş olmasına rağmen toprakla ve doğayla kurduğu güçlü bağı tüm yaşamı boyunca devam eden Sosyalist Şîlan, en umutsuz anında bile yine doğaya sığınıyor. Koşullar ne kadar zor olursa olsun, mücadelesinden asla taviz vermiyor ve bunu;
“Bugün ne toprak ne de ben bahtiyarım
güneşe hasret olsam da
yine de asice hep koşmak isterim...!” dizeleriyle ilan ediyor.

İnsanlarla ülkesi arasında bir köprü

Kendi topraklarından koparılmış insanlarla ülkesi arasında bir köprü olmaya çalışırken, sürgünde olmanın onu ne kadar acıttığına da tanık oluyoruz ve onunki ile birlikte kanıyor yüreğimiz. Bütün hayatını başkalarının yaşamına ve mutluluğuna adayan bir kadının herkesi sarmalayan kolları, bizi de sarmalıyor kitap boyunca. Geride bıraktığı anahtarı, telefonu ve telefon defteriyle ameliyat odasının kapısında onu beklerken buluyoruz kendimizi bir anda.

Hep teselli eden

“Çocuklarımın şehadetinde bile ağıt yakmamıştım. Duygularımı kontrol etmiştim. Ama bu sefer ailesi, arkadaşları, yoldaşları, annesi adına kendimi tutamadım. Şîlan arkadaşın şehadetinde ilk kez birikmiş duygularım gözyaşı olup ağıt olarak aktı” diyen bir yoldaşının acısını birlikte omuzluyoruz bir hastanenin gri ve soğuk koridorunda ve bizi teselli eden de yine O oluyor, o kocaman yüreğiyle.

Ayrılışı da sade ve cesurca

“Bizden ayrılışı da yaşadığı gibi çok sade ve cesurcaydı. Ona yakışır bir duruşla, yiğitçe, yüreklice, bir çocuk saflığıyla. Ama görmüş geçirmiş bir bilgelikle, vedalaşarak, mutlu bir gülümsemeyle uykuya dalarak ve de son nefesine kadar bir savaşçı olarak, sosyalistçe…” diye anlatırken onun gidişini arkadaşları, o kendisine her daim çok yakışan içtenliğiyle yapıyor vedasını:

“Küçük kız mutlu ve umutlu
sanki o karanlık gecenin
şafağında
devrim olacakmış gibi...”

Anısına saygıyla...

* Şiirler, Sosyalist Şilan’a ait.

* Kitap Meyman Yayınevi'nin iletişim adresi üzerinden temin edilebilir: 

meyman2018@gmail.com