Sosin dağının tanrıçası

• Dersim Tertelesi'yle köklerinden koparılıp sürülen Beye ile köklerine doğru Dersim'e yolculuğa çıkan Zîlan'ın öyküleri, bir öyküye dönüşüyor. Yazar, mücadele edenlerin çelişkilerini, çatışmalarını, çözüm arayışlarını görmemizi sağlıyor. Yüreğe dokunurken tarihle buluşturuyor.

Şîlan Munzur'un kaleme aldığı ve Newaya Jin gazetesi tarafından basıma hazırlanan "ZÎLAN Sosin dağının tanrıçası" kitabı, Meyman Yayınları'ndan çıktı.

“O kadın ikinci kez doğduğunda ve ikinci kez öldüğünde başlayacak her şey…

İki kayıp mezarın üzerine kurulacak ülke.”

Şîlan Munzur, yaşananları edebiyatın diliyle bize ulaştırıp tarihsel hafızamızın oluşmasına önemli bir katkı sunuyor. Bir yaşama iki doğum, bir doğuma iki ölümü sığdırıyor. Anlattığı öykülerle, dilindeki şiirsellikle, yazılan her satırda kulağımıza ölümsüzleşenlerin sırrını fısıldayarak bizleri katliamların ve direnişin zamanlarına götürüyor. Öyle başarılı ve güzel anlatmış ki yazar, evvel ve ahir zamanlar arasında mekik dokutuyor. Birbirine değmeyen öyküler arasında çok ustaca geçişler yapıyor. Anlatılan iki öykü, yaşanan iki farklı zaman olsa da okunan tek bir öyküdür... 

Cehennem zamanları

Bir yanda 1938 Dersim Tertelesi'yle köklerinden koparılan, Anadolu'nun yolu bilinmez, izi bulunmaz köylerine sürülen Beye’nin öyküsü. Beye’nin gözüyle Dersim dağlarını, sularını, karış karış toprağını, taşını, ağacını, ziyaretlerini görüyor, onlara dokunuyor, ayak izlerine basarak yol alıyoruz. Okurken o coğrafyanın kutsallığından kendimize pay alıyoruz. Katliamın başladığı anı ve sürgünle başlayan cehennem zamanları okuyoruz.

Köklerine doğru yol

Diğer yanda bir başka zaman diliminden, Malatya’dan yola çıkıp köklerine doğru Dersim'e yolculuğa çıkan Zeynep Kınacı'nın (Zîlan) öyküsünü buluyoruz. Yaşamın her anını anlam arayışı ve mücadelesiyle geçiren Zeynep’in Dersim dağlarına dönüşü ve zorluklarla mücadele etme yöntemlerini okuyoruz.

Zîlan (Zeynep Kınacı) özgürlük arayışında olan her kadının yüreğine ve beynine bir şekilde dokunmuştur, ancak hakkında bildiklerimiz çok sınırlıdır. Yazar, bu kitap aracılığıyla mücadele edenlerin çelişkilerini, çatışmalarını, çözüm arayışlarını görmemizi sağlıyor. Okurken yüreğinize dokunacak, tarihle buluşturacak, keyif alacağınız başarılı bir kitap.

Biri ayrılığı, diğeri buluşmayı

Biri köklerinden koparıldıktan sonra yaşama tutunma ve bir gün ülkeye dönmek özlemiyle geçen zorlu bir yaşamın öyküsü,  bir diğeri ise kaybettirilen köklerle buluşmayı yaşamın amacı sayan ve anlamlı bir yaşam için her türlü zorluğu göze alan bir tanrıçanın öyküsü. Tanrıçaların diyarında başlayan, biri ayrılığı diğeri buluşmayı anlatan bu iki kadının öyküsü, bir öyküye dönüşüyor.

Kendimizi buluyoruz

Kitapta anlatılan iki kadının öyküsünden çok daha ötesi. Bir anda okuyucular olarak hepimizin öyküsüne dönüşüyor. İzini sürdüğümüz, kutsallığından bir parça almaya çalıştığımız tanrıçaların izinde yürürken kendimizi buluyoruz.

Bunlardan biri de Nagihan Akarsel’dir. Zeynep Kınacı'nın eyleminden etkilenen, bu nedenle mücadele yaşamında kendine Zîlan adını seçen Nagihan Akarsel’in kitaba dair değerlendirmeleri her okuyucunun duygularına tercüman olacak derinlikte.

Olduğu gibi…  

Nagihan Akarsel kitaba dair duygu ve görüşlerini şu satırlarla dile getirmiş: Kitabın her satırında dönüp kendime aynı soruyu sordum; “Ben olsaydım nasıl yazardım” diye. Neden böyle bir duygu haline kapıldım bilmiyorum. Sanırım bir yanı sırtladığın yükün ne kadar ağır olduğunu hissetmemle alakalı... Bir yanı da benim de Zîlan hevali yazma hayalimin olması belki de... Ne kadar zor, ne kadar zor yaptığın iş ve ne kadar başarılı ne kadar başarılı bir çalışma… Sahiden… Ancak bu kadar sade ve anlamlı olabilir. Yüreğini, beynini, yeteneğini, tüm hücrelerini seferber ettiğin o kadar belli ki… Bir de Dersim’i, acıyı, umudu, suyu, ağacı, dalı, Beye’yi öyle güzel anlatmışsın ki… Bu acıya en anlamlı cevabın nasıl verildiğini, Zilan’ı… Olduğu gibi, tüm sadeliğiyle, aşkla, özgürlük tutkusuyla…  

Toz ve kemik mağarası

Kitabın arka kapağına taşınan anekdot ise kitabın içeriğine dair kimi ipuçları veriyor:

Ölülerin gömülemediği yerde hiçbir şey olmamış gibi yaşama devam edilemezdi, düşüncesiyle ürperdi Zîlan. Ölülerin gömülemediği yerde kan akmaya devam eder ne yaşayan ne ölen hiç kimsecikler huzur bulamaz, rahat uyuyamazdı.

“Gömülmek için bile özgür olmak gerek, savaşmak gerek” dedi Zîlan.

Sosin dağının gördüğü her vadinin, uçurumun, köyün, ormanın, insanın yaşadığı acıyla sarmalanmış bir mağaraya adım attı Zîlan. Ah kır çiçeklerinin yurdu Sosin dağı, bunca acıyı nasıl bağrında topladı.

Toz ve kemik mağarasında zaman başa dönüyordu. Mağaranın derinliklerine gittiklerinde ayakları kemik rengi toza battı. Ne topraktı ne taştı. Adımını attığı yerde bir çukur kalıyordu. Toza doğru çöktü. Elini üzerine koydu, parmaklarının izinden derine indi. Okşar gibi gezdirdi mağaranın zemini, duvarı boyunca. Kalbinde kadınlar inledi, dualarla karışık sitemler mağaraya doluştu. Saçlarında bir el dolaştı, gözlerinde uçurumlar açıldı. HABER MERKEZİ

 

Kitabı Meyman Yayınevi'nden temin etmek mümkün:

pirtukxane.net

Twitter: @Wesanen_Meyman

Tel: 0031 62 65 39 382