• Şimdiye kadar işsizlik rakamlarını manipüle ederek geniş tanımlı işsizliği gizleyen Türk İstatistik Kurumu (TÜİK), nihayet DİSK-AR’ın 10 yıldır ısrarla baz aldığı kriterleri kabullendi. TÜİK’in açıklama zorunda kaldığı geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 29,1 oldu.

 

TÜİK, dün açıkladığı Hanehalkı İşgücü Araştırmasında (HİA) Ocak 2021’den itibaren, Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) 19. Çalışma İstatistikçileri Konferansı kararlarına ve ilgili AB tüzüğüne uyum sağlamak amacıyla yeni düzenlemelere geçti.

TÜİK bu çerçevede “işgücüne ilişkin tamamlayıcı göstergeler” adı altında ILO’nun 2013’te benimsediği kriterleri esas alan yeni işsizlik türlerini de ek olarak açıklamaya başladı. Böylece TÜİK tarihinde ilk kez âtıl işsizlik (geniş tanımlı işsizlik) türünü açıklamış oldu. Bilindiği gibi DİSK-AR yaklaşık 10 yıldır geniş tanımlı işsizlik hesaplamaları yapıyor. TÜİK ise yıllardır ısrarla geniş tanımlı işsizlik hesaplamalarını açıklamaktan kaçınıyordu. TÜİK’in dar tanımlı işsizlik verileri ciddi eleştirilere uğruyordu. Bu çerçevede TÜİK’in yapmış olduğu yöntem değişikliğinin, yıllardır yaptıkları geniş tanımlı işsizlik hesaplamalarının önemini ortaya koyduğunu belirten DİSK-AR, TÜİK tarafından kullanılan metodolojinin ayrıntıları bir yana ilke olarak geniş tanımlı işsizlik türlerinin açıklanmaya başlanmasını önemli bulduğunu açıkladı. DİSK-AR, ”Yeni TÜİK verileri, eski TÜİK verilerin ve dar tanımlı işsizlik oranlarının ne kadar gerçek durumu açıklamaktan uzak olduğunu da ortaya koymuş oldu” dedi.

Genç işsizlik yüzde 24,7

15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki aya göre 0,7 puanlık azalışla yüzde 24,7, istihdam oranı 0,5 puan artarak yüzde 30,1 oldu. Bu yaş grubunda iş gücüne katılma oranı ise bir önceki aya göre 0,2 puan artarak yüzde 39,9 seviyesinde gerçekleşti.

Ocak’ta istihdam edilenlerin sayısı bir önceki aya göre tarım sektöründe 366 bin kişi, sanayi sektöründe 14 bin kişi, hizmet sektöründe 451 bin kişi artarken inşaat sektöründe 9 bin kişi azaldı. İstihdam edilenlerin yüzde 18,6’sı tarım, yüzde 21,1’i sanayi, yüzde 5,8’i inşaat, yüzde 54,5’i ise hizmet sektöründe yer aldı.

Atıl iş gücü oranı 29.1

Zamana bağlı eksik istihdam, potansiyel iş gücü ve işsizlerden oluşan atıl iş gücü oranı Ocak 2021’de bir önceki aya göre 0,7 puan artarak yüzde 29,1 oldu. Zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı yüzde 19,7 iken, potansiyel iş gücü ve işsizlerin bütünleşik oranı yüzde 22,5 olarak gerçekleşti.

Mevsim etkilerinden arındırılmış

Mevsim etkisinden arındırılmamış işsizlik oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 0,7 puan azalarak yüzde 13,4 oldu. İşsiz sayısı bir önceki yılın aynı ayına göre 226 bin kişi azalarak 4 milyon 194 bin kişi olarak gerçekleşti.

Mevsim etkisinden arındırılmamış istihdam oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 0,6 puan azalarak yüzde 42,9 oldu. İstihdam edilenlerin sayısı 162 bin kişi artarak 27 milyon 115 bin kişi oldu.

Mevsim etkisinden arındırılmamış iş gücüne katılma oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 1,1 puan azalarak yüzde 49,5 oldu. İş gücüne katılan sayısı 64 bin kişi azalarak 31 milyon 309 bin kişi olarak gerçekleşti.

Tarım dışında kayıt dışı

Ocak’ta sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların toplam çalışanlar içindeki payını gösteren kayıt dışı çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 3,6 puan azalarak yüzde 28,0 olarak gerçekleşti. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 5,1 puan azalarak yüzde 16,8 oldu.  ANKARA

 

Bütçe savaşa gidiyor

Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) 21 Ocak’ta Amed’de başlattığı “İş ve Aş Buluşmaları”, İzmir ve Van’ın ardından Mersin’de devam ediyor. Çoklu krize dikkat çeken HDP, kaynakların savaş aktarıldığını, ekonominin çöktüğünü vurguladı.

Kentte üç gün sürecek temaslar öncesi HDP heyeti, Mersin İl Örgütü binasında basın toplantısı düzenledi. Toplantıya, HDP Ekonomi Komisyonu’ndan Sorumlu Eşbaşkan Yardımcısı Garo Paylan, Emek Komisyonu’ndan Sorumlu Eşbaşkan Yardımcısı Şaziye Köse, Ekoloji Komisyonu’ndan Sorumlu Eşbaşkan Yardımcısı Naci Sönmez, Ekoloji Komisyonu Eşsözcüsü Menekşe Kızıldere, Sağlık ve Sosyal Politikalar Komisyonu Eşsözcüsü Samet Mengüç, HDP’li vekiller Serpil Kemalbay, Erol Katırcıoğlu, Necdet İpekyüz ve Rıdvan Turan katıldı.

Çoklu kriz var

Ekoloji Komisyonu Eşsözcüsü Menekşe Kızıldere, çiftçi, emekçi ve liman kenti olan Mersin’de halkın sorunlarını dinleyeceklerini söyledi. Kentte büyük ekonomik sıkıntılar yaşandığına dikkat çeken Kızıldere, kentte yaşanan sorunları Meclis’e taşıyarak çözmeye çalışacaklarını ifade etti. Salgından kaynaklı çoklu krizin yaşadığını dile getiren Menekşe, “İnsanlar temel ihtiyaçlarını karşılayamaz haline geldi. Ekolojik krizi yaşanıyor. Bütçe tercihlerine değiştirmeyen iktidar, halka zulüm etmiştir. Sermaye, halkın kaynaklarına saldırarak gasp etmiştir. Yoksulluk krizi derinleşirken, kesinlikle ihtiyaç olmayan nükleer yatırımları kimi zengin ediyordur” dedi.

HDP Batman Milletvekili Nejdet İpekyüz, kentin kültürel yapısına dikkat çekti. İpekyüz, ekonomik krize dair, “Türkiye halkı yoksuldur. İşsizlik artıyor. İnsanlar intihar ediyor. Bütçenin yüzde 90’u halka ayrılmalıdır. Ancak, bu bütçe savaşa yatırılıyor” diye konuştu.

Kentteki tüm halkı dinleyeceklerini ifade eden İpekyüz, “Salgın döneminde birçok iş kolu perişan olmuştur. Hükümet, deste sunacağını söyledi ama esnaflara destek sunulmadı” dedi.

HDP heyetinin kentteki ziyaretleri bugün de devam edecek.

 

Krizden çöküşe gidiyor

HDP Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş, ekonominin, krizden çöküşe doğru hızla yol almaya devam ettiğini söyledi.

Meclis’te basın toplantısı düzenleyerek gündemdeki gelişmeleri değerlendiren Beştaş, ekonomik tabloya dikkat çekerek, şunları söyledi: ”Ekonomik yaşam, krizden çöküşe doğru hızla yol almaya devam ediyor. Bu çöküşün maliyeti yoksullara çıkarılıyor. Vatandaşa dönük harcama ve desteklerin en düşük olduğu ülke Türkiye.

2 milyar bağış topladı

Salgın kapsamında 2020’de yapılan toplam nakit desteği 42.8 milyar TL. Bu 42.8 milyar nakit transferinin 35 milyar lirası İşsizlik Sigortası Fonu’ndan, yaklaşık 6.4 milyarı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Fonu’ndan, 2 milyar TL’si ise bağış kampanyasından karşılandı. Vatandaş canının derdindeyken iktidar IBAN peşine düştü.

5 milyon işsiz kaldı

Salgında 5 milyon kişi işsizler ordusuna katıldı. TÜİK, işsizlik yok demek, istihdam çok yüksek demek için dar tanımlı işsizlik, geniş tanımlı mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik gibi tanımlardan sonra açıklamakta çok zorlandıkları kavramlarla işsizliğin düştüğünü yana yakıla açıklamaya çalışıyor. Utanmasalar 9’u ters çevirip 6 diye gösterecekler. Hangi yöntemi, tanımı kullanırlarsa kullansınlar yurttaşlar işsiz ve umutsuz. AKP iktidarının da hiçbir kurumuna güvenmiyor.

Salgın ve AKP birleşince

AKP bir yıllık süreçte çözüm üretemeyeceğini de ortaya koydu. Salgın sürecinde dezavantajlı öğrenciler uzaktan eğitimi de uzaktan izledi! Gıda fiyatlarında hızla artış yaşanıyor; yağlı tohumlar, süt ürünleri, et ve şeker fiyatlarında aylık bazda dünya gıda fiyatları endeksi Mart’ta Şubat’a göre yüzde 4.3 düştü ve 172.2 puana geriledi fakat Türkiye’de gıda fiyatları yüzde 1,95 oranında arttı. Salgın ve AKP felaketi birleşince ortaya kapkaranlık bir tablo çıktı.

Bir yılın sonunda çöken bir ekonomi, çöken bir sağlık sistemi, çöken hukuk sistemi ve çözülen bir iktidar gördük, görmeye devam ediyoruz. Her gece açıklanan turkuaz tablo bu çöküşün resmini yansıtıyor. Bu tablodan hep birlikte çıkabiliriz.”