Valinin hukuksuzluğu teyit edildi

• Erzurum Bölge İdare Mahkemesi, kayyum girişimine karşı başlayan protesto eylemleri sürecinde valiliğin aldığı 'eylem ve etkinlik yasağı' kararını hukuka aykırı buldu. 

Erzurum Bölge İdare Mahkemesi 6. İdari Dava Dairesi, Van Valiliğinin rutinleştirdiği eylem ve etkinlik yasağı ile Van 4. İdare Mahkemesi'nin destekleyen kararını yüzlerine çaldı. İstinaf mahkemesi, emsal kararıyla genel yasağı iptal ederek ‘güvenlik’ ve ‘özgürlük’ arasındaki ince çizgiyi yeniden hatırlattı; ‘terör riski’ gibi genel gerekçelerin yetmediğini vurguladı. 

Wan’da 31 Mart 2024'te yapılan yerel seçimlerin hemen ardından Büyükşehir Belediye Eşbaşkanlığı görevine seçilen Abdullah Zeydan’ın mazbatası AKP’li adaya verilmek istenmişti. Bunun üzerine kentte protestolar başlamış ve Van Valiliği de 15 günlük 'eylem ve etkinlik yasağı' kararı almıştı. 

İdare mahkemesi yasağı savundu

Avukatlar Hamza Çiftçi ve Mahmut Kaçan, karara karşı "yürütmenin durdurulması" talebiyle Van 4. İdare Mahkemesi’ne başvurdu. İdare Mahkemesi, protesto eylemlerine dönük polis saldırısının, demokratik toplum düzeninin gereklerine aykırılık oluşturmadığını ileri sürerek, yasak kararının ölçülülük ilkesine uygun olduğunu iddia etti. Mahkeme, 20 Ekim 2024'te verdiği kararla yasak kararının "yerinde" olduğuna hükmetti. 

Bölge mahkemesi, 'yasaklayamaz' dedi

Bunun üzerine Erzurum Bölge İdare Mahkemesi 6. İdari Dava Dairesi’ne başvuru yapıldı. Mahkeme, 9 Mayıs 2025'te başvuruyu karara bağladı. MA'dan Adnan Bilen'in haberine göre; mahkeme kararında, valiliğin il genelini kapsayan 15 günlük yasaklama kararının dayanağının olmadığını kaydetti. Kararda, valiliğin her türlü eylem ve etkinliği yasaklaması gibi genel nitelikte karar alamayacağına dikkat çekildi. Kararda, "Somut olayda Valiliğin ‘ve benzeri türdeki her türlü eylemlerin, etkinliklerin ve faaliyetlerin’ yasaklanması şeklinde genel nitelikte bir yasaklama kararı verdiği, bu şekildeki bir yasaklama kararının belirli bir toplantının yasaklanması için ön görülen Kanun'un 17. maddesi gereğince verilemeyeceğinin açık olduğu; Valiliğin, bu yetkisinin ötesinde ilin tamamını kapsayacak ve belirli olmayan bütün toplantılar yönünden yasaklama kararı verdiği; buna göre yasaklama kararının kanunilik şartlarını karşılamadığı anlaşılmış, kararda hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılmıştır” ifadelerine yer verildi. Mahkeme, dava konusu işlemin iptaline karar verdi. 

Emsal kararla yeniden çizildi

Karara ilişkin konuşan avukat Mahmut Kaçan, şunları söyledi: “Bu karar, ‘güvenlik’ ve ‘özgürlük’ arasındaki ince çizgiyi yeniden çizmiştir. İstinaf mahkemesi, valiliğin 15 günlük genel yasağını iptal ederek önemli bir prensip vurgusu yapmış oldu. Mahkeme toplu yasakların demokrasiyle bağdaşmadığını ve sadece somut tehditlerin hakları kısıtlayabileceğini söylüyor. Mahkeme, ‘terör riski’ gibi genel gerekçelerin yetmediğine dikkat çekerek geç de olsa hukuku idareye hatırlatmış oldu. Karar benzer yasaklar için emsal olma niteliğindedir” diye konuştu. WAN