Yaylalarda Koçer zamanı

• Mêrdîn’den Mûş’a, oradan Tatwan’a uzanan göç döngüsünde Koçerler, koyun sağımı ve çökelek yapımıyla geçimlerini sağlıyor.

Mêrdîn’den Mûş’un yaylalarına, oradan Tatwan’a ve yeniden Mêrdîn’e uzanan bir döngüde yaşayan Koçerler, sıcakların artmasıyla serin yaylalara göç ediyor. Küçükbaş hayvancılıkla geçimini sağlayan Koçerlerden Zeynep Tuğhan, göç yolculuklarını, çadır yaşamını ve karşılaştıkları zorlukları Jinnews’ten Neslihan Kardaş’a anlattı. 

Erken saatte başlayan yaşam

Mûş’a göç eden Koçerlerden biri olan Zeynep Tuğhan, yaşamlarına ilişkin şunları anlattı: Zeynep Tuğhan, Koçerlerin göç sürecini şu sözlerle anlattı: “Kış aylarında sabah karşı saat 04.00’da uyanıyoruz. Koyunları ahırdan çıkarıp kuzuları emziriyoruz, ardından çoban otlatmaya götürüyor. Havalar ısınınca Mûş’un yaylalarına geliyoruz. Bazen yürüyerek, bazen araçlarla buraya ulaşıyoruz. Koyunlar yürüyerek getirilirken, biz arabayla yaylalara varıyoruz. Geldiğimizde çadırlarımızı kurup yaşamımıza devam ediyoruz.” Sabahları koyunlarını sağdıklarını ifade eden Zeynep Tuğhan, “Koyunları sağdıktan sonra torak (çökelek) yapmak için peyniri ateşin üstüne bırakıyoruz. Ardından kahvaltı hazırlıyoruz ve çobanın yemeğini de hazırlıyoruz. Çoban yine koyuları alıp otlamaya götürüyor. Buralara gelirken bir hafta yollarda oluyoruz. ” diye anlattı.

 

 

Zorluklarla dolu günler

Beş ay yaylalarda kaldıktan sonra yine memleketlerine döndüklerini belirten Zeynep Tuğhan, “Burada elde ettiğimiz süt ve peynirleri de buraya gelen mandıracılara satıyoruz. Sattığımız süt ve peynirler normal bir fiyata alınıyor. Sonbahar mevsiminde ise Tetwan’a gidiyoruz iki ay da orada kaldıktan sonra geri dönüyoruz” diye konuştu. Zeynep Tuğhan koçerliğin zorluğunu ise şu sözlerle anlatıyor: Burada yaşam çok zor olduğu için şehir hayatı daha rahat geliyor bize.  Bazı Koçer aileler, hayvanlarını satıyorlar, yaşamlarını kurtarıyorlar.” MÛŞ