Yeni Ülke gazetesinin öyküsü

• Yeni Ülke gazetesi, gerilla ordusunun büyüdüğü, Kürdistan’ın şehir şehir, kasaba kasaba serhildanlara sahne olduğu bir dönemde yayın hayatına başladı. İlk sayıdan itibaren Kürdistan halkı, Yeni Ülke Gazetesi’ne büyük bir ilgi gösterdi.  Manşetleri, haberleri ve köşe yazıları ile gündemi belirliyordu.

FİRAZ BARAN/BREMEN

20 Ekim 1990, Kürt basını açısından önemli bir gün. O gün haftalık Yeni Ülke gazetesi yayın hayatına başladı. Toplam 2,5 yıl yayın yapan, 20 Nisan 1993'te yayınına son veren Yeni Ülke, günlük Kürt gazetesine geçişin de koşullarını yarattı. Gazetenin İmtiyaz Sahibi Serhat Bucak ile o yılları konuştuk. 

Yeni Ülke'nin merkezinin İstanbul Cağaloğlu'nda olduğunu ve kısa süre içinde Kürdistan'da örgütlendiğini belirten Bucak, “Amed, Cizîr, Wan, Bedlîs, Riha, Êlih, Colemêrg, Gercüş, Tatwan ve Muş'ta bürolarımızı kurduk” diyor.

Mimarı basın şehitleri

Peki, gazetenin muhabir, editör ve yazarları kimlerdi? Serhat Bucak, "Yeni Ülke'nin toplam 150 muhabir, editör ve yazarı vardı. Apê Musa, Cengiz Altun, Hafız Akdemir, Hüseyin Deniz, Kemal Kılıç, Burhan Karadeniz, Mehmet Şenol gibi basın şehitleri Yeni Ülke'nin yazarı ve muhabirleriydi” diye belirtiyor. Yeni Ülke'nin ilk Genel Yayın Yönetmeni Günay Aslan'dır. Gazetenin 16. sayısından sonra ise bu görevi Hüseyin Aykol devralır. 

Trajı 52 bindi

Yeni Ülke’nin Kürdistan’da büyük bir ilgiyle karşılandığını ifade eden Bucak, “İlk sayıdan itibaren Kürdistan halkı gazeteye büyük bir ilgi gösterdi. Yeni Ülke, 1991'de Avrupa'da da yayınlanmaya başlandı ve o yılın sonunda gazetenin tirajı Avrupa baskısıya birlikte 52 bine yükseldi. Baskı, sansür, tehdit ve dağıtımdaki engellemeler olmasa Kürdistan'da çok daha yüksek bir tirajımız olurdu” diyor. 

Serhildanlarını yazdı

"Yeni Ülke gazetesi ilk sayıdan itibaren gündeme bomba gibi düştü” diyen Bucak ilginin nedenini de şöyle özetliyor: “Gazete, Türk devletinin Kürdistan halkına yaptığı baskıları, işkenceleri yazdı. Köy boşaltmaları, faili belli cinayetleri sütunlarından dünyaya duyurdu. Kürdistan gerillasının yürüttüğü kurtuluş mücadelesini, gelişen halk serhildanlarını yazdı."

70 sayıya toplatma

Türk devletinin Yeni Ülke'yi sürekli hedef haline getirdiğini, hukuki olarak da baskı altına aldığını belirten Bucak şöyle devam ediyor: "Yeni Ülke'nin her manşeti, haberi, köşe yazısı Türk devletini deşifre ediyor, halka bilgi ve moral veriyordu. Bu nedenle her sayı hakkında devletin savcıları dava açtı. Mesela 70 sayımız hakkında toplatma kararı verdiler. Ancak gazete kendisini iyi örgütlemişti. Toplatma kararı verilmeden bir şekilde gazete matbaadan kurtarılıp okurlara ulaştırıldı. Bir gönüllüler ordusuyla hazırlanan ve çıkan gazetede çok önemli haberler yayınlandı. Önemli bir hizmet verildi."