1 milyar çocuk tehlikede

• WHO ve UNICEF’e göre, her yıl yaklaşık 1 milyar çocuk fiziksel, duygusal veya cinsel şiddetle karşı karşıya kalıyor. BM’ye göre çocuklar küresel tehdit altında.
• Çocuk İstismarı ve İhmali ile Mücadele Derneği’nin raporu, Türkiye’de çocuklara yönelik cinsel istismarın son yıllarda hızla arttığını ortaya koydu.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve UNICEF’e göre, her yıl yaklaşık 1 milyar çocuk (2-17 yaş arası) fiziksel, duygusal veya cinsel şiddetle karşı karşıya kalıyor. Bunlardan yaklaşık 120 milyon kız çocuğu ve daha düşük oranda erkek çocuk, çocukluk döneminde cinsel istismarla karşılaşıyor. Evde şiddetli cezalandırma ise yaygın bir sorun; yaklaşık 1.6 milyar çocuk (üç çocuktan ikisi) düzenli olarak fiziksel veya psikolojik saldırıya uğruyor.

105 bin çocuk silahlı gruplarda

Çatışma bölgelerinde yaşayan 500 milyon çocuk, temel hizmetlere erişimde ciddi kesintilerle karşı karşıya. 2023’de, 26 çatışma bölgesinde çocuklara karşı 32 bin 990 ağır ihlal doğrulandı; bu, bir önceki yıla göre yüzde 35’lik bir artış anlamına geliyor. Raporda, 2005-2022 yılları arasında 105 binden fazla çocuğun silahlı gruplara alındığı, 2022’de ise 18 bin 890 çocuğa karşı 27 bin 800 ihlal gerçekleştiği belirtiliyor. Bu ihlaller arasında 8 bin 630 öldürme, 7 bin 622 askere alma ve 3 bin 985 kaçırılma vakası yer alıyor.

 

 

Dijital tehlike artıyor

Dijital platformların yaygınlaşması, çocukları siber zorbalık, çevrimiçi avcılar ve cinsel istismar gibi yeni risklerle karşı karşıya bırakıyor. ABD’de 8-12 yaş arası çocuklar günde 4-6 saat, gençler ise 9 saate kadar ekran başında vakit geçiriyor. Artan internet kullanımı, çevrimiçi çocuk cinsel istismarı ve tımar etme (grooming) vakalarını artırıyor. Sanal medya platformları, istismarcılar için çocukları hedef almayı kolaylaştırıyor.

UNICEF’in 2024 verileri

* Her 4 dakikada bir çocuk, şiddet sonucu hayatını kaybediyor.

*  Yaklaşık 650 milyon kız çocuğu ve kadın (her 5 kişiden 1’i) çocukken cinsel şiddet görüyor; bunların 370 milyonu tecavüz veya cinsel saldırı ile karşı karşıya.

* 410-530 milyon erkek çocuk ve erkek (yaklaşık 7’de 1) çocuklukta cinsel şiddete uğruyor; 240-310 milyonu tecavüz veya cinsel saldırı yaşıyor.

* Şiddet, her yıl 20 yaşın altında 130 bin çocuğun ve gencin hayatına mal oluyor; erkek çocuklar, şiddet kaynaklı ölüm riskiyle daha fazla karşı karşıya.

* Kırılgan ortamlarda kız çocukları, cinsel şiddet riskiyle daha yüksek oranda karşılaşıyor (yaklaşık yüzde 25).

Türkiye’de çocuklar risk altında

Çocuk İstismarı ve İhmali ile Mücadele Derneği, “Türkiye'de Aile İçi Cinsel İstismar (Ensest) Vakaları: Mevcut Durum, Ruhsal Etkiler ve Uluslararası Hukuki Karşılaştırmalar Raporu”nu yayımladı. Raporda, 2014’te 11 bin 95 olan cinsel istismara uğrayan çocuk sayısının 2017’de 18 bin 623’e yükseldiği belirtilirken, ensest vakalarının yalnızca binde dördünün ortaya çıktığı vurgulandı. Kız çocuklarının yüzde 85’inin risk altında olduğu, aile ortamının ise en büyük tehlike kaynaklarından biri olduğu ifade edildi. Güvenlik birimlerine gelen veya getirilen çocuk sayısı ise 2021’de 499 bin 319 iken, 2022’de yüzde 20,5 artışla 601 bin 754’e yükseldi. Türk Adalet Bakanlığı verileri, 2021’de çocuk istismarı suçundan 16 bin 171 mahkûmiyet kararı alındığını duyurdu.

 

 

Sadece yüzde 0,4 suç açığa çıkıyor

TÜİK verileri, 2014-2017 arasında çocukların yüzde 87-88’inin kız, yüzde 12-13’ünün erkek olduğunu doğruluyor. En yüksek risk 15-17 yaş grubunda olsa da, 0-11 ve 12-14 yaş aralıklarında da ciddi vakalar mevcut. Ensest vakalarının yüzde 0,4’ünün açığa çıktığı belirtilirken, faillerin yüzde 9’unun çocukla aynı evde yaşadığı tespit edildi.

Mücadele önerileri

Çocuk İstismarı ve İhmali ile Mücadele Derneği’nin raporu, çocuk istismarıyla mücadele için şu önerileri sunuyor:

* Çocuklar ve ebeveynlere yönelik farkındalık kampanyaları,

* Daha erişilebilir yardım hatları ve güvenli alanlar,

* Uzun vadeli psikolojik destek mekanizmaları,

* Çocuk İzlem Merkezleri’nin (ÇİM) yaygınlaştırılması,

* Kapsamlı ulusal veri toplama sistemleri,

* Önleme ve rehabilitasyona daha fazla yatırım.

Bunun dışında alınabilecek  önlemler ise şöyle:

* Okullarda cinsel istismar ve dijital güvenlik konusunda zorunlu eğitim programları uygulanmalı.

* Çevrimiçi platformlarda çocuk güvenliğini artıracak düzenlemeler ve denetimler güçlendirilmeli.

* Ensestin her türünü kapsayan yasal düzenlemeler gözden geçirilmeli. HABER MERKEZİ