Başûr'daki paralel trafik

Mazlum Ebdî. QSD heyeti, Mesûd Barzanî ile görüşme

Mazlum Ebdî. QSD heyeti, Mesûd Barzanî ile görüşme

  • ABD ve Fransa'nın, Kürtler arası, Kürtler ile Şam ve Kürtler ile Türkiye arasındaki diyalog çabaları, haftanın son günleri yoğunluk kazandı. 

Genel Komutan Mazlum Ebdî başkanlığındaki QSD heyeti, Başûrê Kurdistan'da KDP Genel Başkanı Mesûd Barzanî'yi ziyaret etti; Federe Kürdistan Başkanı Neçirvan Barzani ve YNK Genel Başkanı Bafil Talabani ile görüştü. Aralarında Kuzey ve Doğu Suriye Temsilcisi'nin de bulunduğu ABD heyeti, Barzaniler, Talabaniler ve diğer temsilciler ile görüştü. ABD'nin salık verdiği gibi Bafil Talabani ile Mesrûr Barzanî, yeni hükümet için görüştü. Aynı kapsamda askeri güçlerin birleştirmesi çalışmaları da hızlandırıldı. 

QSD heyeti Başûr'daydı

QSD Genel Komutanı Mazlum Ebdî, YPJ Genel Komutanı Rohilat Efrîn ve QSD Genel Komutanlık Meclisi Üyesi Luqman Xelîl’den oluşan heyet, önceki gün Başûrê Kurdistan'ın Hewlêr kentinde KDP Genel Başkanı Mesûd Barzanî ile biraraya geldi. KDP tarafından görüşmeye ilişkin yapılan açıklamada, şunlar kaydelidi: "QSD Genel Komutanı Mazlum Ebdî, Perşembe akşamı Selahaddîn'de Başkan Mesûd Barzanî tarafından kabul edildi. Toplantıda, Suriye’deki mevcut durum; son güvenlik ve siyasi gelişmeler ele alındı. Şu anda Suriye’deki Kürt taraflarının yeni gelişmelerle ilgili nasıl bir tutum sergilemesi gerektiği ve Kürt tarafları arasında ortak bir duruş ve tutum belirlenebileceği üzerine görüş alışverişinde bulunuldu. Toplantıda ayrıca, Suriye’deki Kürt taraflarının, herhangi bir dış müdahale olmaksızın ve barışçıl yollarla kaderlerini belirlemeleri; haklarını teminat altına almak amacıyla ortak bir duruş sergileyip, yeni Suriye yönetimleri ile anlaşmalar ve mutabakatlar sağlamaları gerektiği vurgulandı. Kürt taraflarının barış ve istikrar unsuru olmaları, ayrıca Suriye’deki Kürt halkı ve diğer etnik grupların karşılaştığı trajedilerin bir daha yaşanmaması için çalışmaları gerektiği ifade edildi."

Ebdî: Memnuniyet verici

QSD Genel Komutanı Mazlum Ebdî, dün X hesabında yaptığı paylaşımda, görüme ile ilgili şunu ifade etti: "Başkan Mesûd Berzanî ile görüşmemizden büyük memnuniyet duydum.Suriye'nin içinden geçtiği değişim sürecini ele aldık ve Suriye'deki Kürtlerin pozisyonunun aynı olması gerektiğini; Şam ile diyaloğun barışçıl bir şekilde Kürt halkının haklarını koruması gerektiğini hep birlikte teyit ettik. Kürt birliğinin ve genel olarak bölgenin istikrarının öneminin hepimizin sorumluluğunda olduğunu ve birbirimize yardımcı olacağımızı da vurguladık."

AP'ye verilen bilgiler

ABD merkezli Associated Press'ten (AP) Stella Martany ve Qassım Abdul-Zahra'nın haberine göre; Suriye'deki siyasi çalkantıların bölgedeki Kürtleri belirsiz bir gelecekle karşı karşıya bıraktığı bir dönemde, daha önce rakip olan iki Kürt grubunun liderleri, uzlaşmaya doğru atılmış açık bir adım olarak bir araya geldi. 

KDP yetkililerinden Hoşyar Zebarî'nin, görüşmeyi, Suriye'nin geçiş döneminde "Kürt birliğini ve konumunu güçlendirme yolunda önemli bir başarı" olarak nitelendirdiğini hatırlatan AP, isminin açıklanmaması koşuluyla konuşan üst düzey bir KDP'linin verdiği bilgileri paylaştı. Buna göre; Barzanî ile Ebdî arasındaki görüşmelerin Suriye içindeki Kürt pozisyonunu birleştirmeye ve QSD'ye, KDP'nin hem ABD'nin hem de Türkiye ile ilişkileri aracılığıyla daha geniş uluslararası desteğe kapı açabilmenin yollarına konuşmaya imkan tanıdı. KDP'li yetkili, bunun yollarından birini de PKK ile arasına mesafe koyması olarak savundu. Yetkili, Barzanî'nin ayrıca yeni fiili Suriye yönetimiyle güçlü bir konumdan müzakere etmek için birleşik bir Kürt cephesi sunmanın önemini vurguladığını söyledi. Irak'taki Kürt siyasi kazanımlarının, anayasal tanınma da dahil olmak üzere, Suriye Kürtleri için bir model teşkil edebileceğini söyledi.

AP, son 10 yıldır Kuzey ve Doğu Suriye'yi savunan, DAİŞ'e karşı mücadele eden QSD'nin, Türkiye adına hareket eden SMO'nun saldırısı altında olduğunu hatırlatarak, Türkiye'nin QSD'yi PKK'nin bir uzantısı olarak gördüğünü hatırlattı. Aynı zamanda Türkiye'deki DEM Part'li siyasetçiler ile hapisteki Kürt liderleri arasındaki görüşmelerin, devlet ile PKK arasında 40 yıldır devam eden mücadeleyi sona erdirmek amacıyla giderek hız kazandığını kaydeden AP, şunları yazdı: "Suriye'nin yeni liderlerinin Esad'ın devrilmesinden sonra yeni bir ulusal ordu kurmaya çalışmasının yarattığı güvenlik boşluğunda, Irak ve Suriye'de İslam Devleti grubunun yeniden canlanması konusunda endişeler var. Kürt güçleri, her iki ülkede de militan gruba karşı mücadelede kilit rol oynadı. Bölgedeki gelişmeler, Kürt grupları üzerinde siyasi görüş ayrılıklarını bir kenara bırakma yönünde artan bir baskı yaratıyor."

QSD'nin diğer görüşmeleri

QSD heyeti, dün ayrıca Federe Kürdistan Başkanı Neçirvan Barzani ve YNK Genel Başkanı Bafil Talabani ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi. 

Mesûd Barzanî'nin temsilcisi Dr. Hemîd Derbendî, 14 Ocak'ta Kuzey ve Doğu Suriye'ye gelerek QSD Genel Komutanı Mazlum Ebdî ile bir görüşme gerçekleştirmişti.

Reuters'e verilen bilgi

İngiltere merkezli Reuters ise 16 Ocak'ta PKK'li bir yetkiliye dayanan bir haber servis etti. PKK'nin Başûrê Kurdistan Ofisi'nden yetkili, "Kuzey ve Doğu Suriye'nin yönetiminin QSD'nin kontrolü altına girmesiyle sonuçlanacak veya ortak liderlikte önemli bir rol üstlenecekleri herhangi bir girişim, bizi bölgeden ayrılmayı kabul etmeye götürecektir" dedi.

Reuters, Ankara'nın QSD'nin dağıtılması ve tüm üst düzey PKK üyelerinin Suriye'den uzaklaştırılması gerektiğini, aksi takdirde saldırıya geçileceğini tehdinini ve bu durumun, ABD'nin başlıca müttefiki olan QSD'nin geleceği konusunda müzakerelerin başlamasına yol açtığını belirttiği haberinde, "Washington, Kürt müttefiklerine 'yönetimli geçiş' çağrısında bulunurken, QSD Genel Komutanı da Türkiye'nin ateşkesi kabul etmesi halinde tüm PKK üyelerinin Suriye'yi terk edeceğini söyledi" hatırlatmasında bulundu. 

Reuters, PKK yetkilisinin, ABD Başkanı seçilen Donald Trump'ın Pazartesi günü yapılacak yemin törenine atıfta bulunarak, "Suriye'nin geleceği, Trump'ın iktidara gelmesiyle birlikte bu ayın 20'sinden sonra belirlenecek" dediğini yazdı. 

ABD Kürtleri teşvik ediyor

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, Çarşamba günü gazetecilere yaptığı açıklamada, ABD'nin Federe Kürdistan'daki siyasi partileri, yeni bir hükümetin kapsayıcı ve zamanında kurulmasını desteklemeye teşvik ettiğini ve Kürt petrolünün Irak'tan ihracatının yeniden başlamasını sabırsızlıkla beklediğini söyledi. Miller, "Yeni hükümetin kurulması, IKBY ve Kürdistan Parlamentosu'nun insan haklarını ilerletmesine, ekonomik kalkınmayı teşvik etmesine; güvenli, istikrarlı ve egemen bir Irak'ın parçası olarak dayanıklılığını artırmasına olanak tanıyacak" dedi. Irak hükümeti ve Federe Kürdistan ile sürdürülebilir petrol üretimini kolaylaştıracak kalıcı bir bütçe anlaşmasına varmak için görüştüklerini belirten Sözcü Miller, "Bu hafta bütçe değişikliğinin gözden geçirildiğini gördük ve bunun hızla kabul edilmesini istiyoruz" dedi. 

Irak Başbakanı Sudani başkanlığında Kasım'da yapılan Bakanlar Kurulu, Federe Kürdistan'ın petrol ihracatının yeniden başlamasının önünü açabilecek Irak bütçe yasasını değiştirme önerisini onayladı, ancak değişikliğin önce Irak Parlamentosu tarafından onaylanması gerekiyor.

 

 

ABD heyeti ile Barzanîler

Federe kürdistan Başbakanı Mesrûr Barzanî, 15 Ocak'ta ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Victoria Taylor ile bir araya geldi. Görüşmede, her iki taraf da petrol ihracatının mümkün olan en kısa sürede yeniden başlatılmasının aciliyeti konusunda mutabakata vardı. Zira bu konunun tüm ilgili taraflar için önemi ve askıya almanın Irak federal bütçesine verdiği ciddi zarar göz önünde bulunduruldu. Hatırlanacağı gibi; 25 Mart 2023'te Uluslararası Tahkim'in Bağdat lehine verdiği kararla uluslararası piyasalara günlük 450 bin varil ham petrol ihracatının durdurulması üzerine Türkiye üzerinden ihracatı durduruldu.

Federe Kürdistan yönetimi, Perşembe günü diplomatlara, Irak hükümeti ile federal bütçe, petrol ihracatının yeniden başlaması ve Bağdat'ın gecikmiş bütçe ödemeleri konusunda yaptıkları görüşmeler hakkında bilgi verdi. Federe Kürdistan Hükümeti Sözcüsü Peşawa Hewramanî, X'te yaptığı paylaşımda, "Sorunlar kökünden çözülmeli. Federal hükümet, hiçbir bahaneyle Kürdistan'ın memurlarının maaşlarını kesmemeli. Kalıcı bir çözüm arıyoruz ve bunu başarmak için tüm kapıları açtık, anlaşmazlıkları çözmenin temeli olarak anayasayı vurguladık. Geçmiş senaryoların tekrarlanması kabul edilemez. Kürdistan Bölgesi nüfusunun büyük bir kısmı birincil geçim kaynağı olarak maaşlara güveniyor ve mali baskı politikasına son verilmeli" dedi.