Dayanışmayla üstesinden geliyoruz

• Colemêrg’de kışa hazırlık yapan kadınlar, dayanışmayla Cilo Dağı eteklerinde ve yayladaki zorlu yaşamın üstesinden geldiklerini anlattı.

ERDAL BAZ / COLEMÊRG

Her mevsimin en zorlu iş yükü kadınların sırtındadır. Özellikle Kürdistan köylerinde yaşayan kadınların ev ekonomisine yaptıkları yadsınamayacak kadar büyük katkı var. Kadınların yaylalarda ve köylerde sırtladıkları iş yükü erkeklere oranla kat be kat daha fazla. Yaylalarda hayvan sağımından süt taşımaya, sütün yoğurda ve peynire evrilmesinden sofralara gelmesine kadar her şeyde kadının emeği var.

Havaların soğumasıyla yaylalardan köylere inen kadının iş yükü daha da artıyor. Bahçe ve bostanlardaki sebze ve meyvelerin kurutulması, peynir yapımı, konserve ve turşu yapım sürecinde de yine iş yükünü üstlenen kadınlar oluyor. Sabahın ilk ışığı ile birlikte uyanan odun ve tezek dumanına maruz kalarak tandırda ekmek pişiren yine kadınlar...

Meşakkatli ve zor bir süreç

Colemêrg’in (Hakkari) Kırıkdağ Köyü’ne bağlı Çemê Pîzalan’ da ikamet eden Hanife Yiğit, 16 yaşından beri köy işleri ile uğraştığını anlatarak, “Yazın Cilo Dağı eteklerindeki yaylamıza gidiyoruz. Günde iki defa hayvanları sağıp süt, peynir ve yağ elde ediyoruz. Sütü parzing ile sırtlayıp yaylanın içine getiriyoruz. Burada ocağı yakıp sütü kaynatıyoruz. Çok meşakkatli ve zor bir süreç” diyor. 

Dayanışmayla üstesinden geliyoruz

Yaylada da yaşamı kadınların omuzladığına, ancak emeklerinin görünmediğine dikkat çeken Yiğit, “Gün içinde ağırlıklı olarak biz kadınlar yaylada kalıyoruz. Yayladaki kadınlar olarak birbirimize destek çıkmazsak, dayanışma içinde olmazsak işlerin üstesinden gelemeyiz. En ağır iş yayladan dönüş başladığı zaman başlıyor. Bu sefer de bahçe ve bostanlardaki sebze ve meyveleri toplayıp kışa hazırlamamız gerekiyor. Biberinden fasulyesine domatesinden farklı çeşit sebzelerine hem kurutup hem de konserve haline getiriyoruz” diye anlatıyor. 

Hepsinden çok feyz aldım

Zilfê Aslan ise yaklaşan kışı ve kadın komşuları ile yaptıkları dayanışmanın önemine vurgu yaparak, “Gerek yaylada gerek köyde biz kadınlar sürekli bir aradayız. Her konuda birbirimize fikir danışmasak, birbirimizle dayanışma içerisinde olmazsak işlerin üstesinden gelemeyiz” diyor. “Bu dayanışma ve birliktelik sadece kadınlar için önemli değil hepimiz için, tüm Kürtler için önemli” diyen Zilfê Aslan son olarak şunları ekliyor: “Bu dağlarda, yaylada çok genç kadın arkadaş gördüm. Hepsinden çok feyz aldım, hepsi çok cesur kişilerdi. Bu dağlar ve yaylarda onlar sayesinde bize yeni bir bilinç aşılandı.”