Dosyalar AİHM’e taşınıyor

• Cizîr’de sokağa çıkma yasaklarında katledilenlerin dosyalarına bakan avukat Hüseyin Tül, AYM’nin “yaşam hakkı ihlal edilmedi” yönünde karar verdiği 13 ismin dosyasını AİHM’e taşıyacaklarını söyledi. 

Şirnex’in Cizîr (Cizre) ilçesinde 14 Aralık 2015’te ilan edilen sokağa çıkma yasakları sırasında 177’si bodrumlarda olmak üzere, toplam 288 kişi katledildi. 79 gün süren yasakların ardından yakınlarını kaybeden aileler, hukuki yollara başvurarak katillerin yargılanmasını istedi. Ailelerin yerel mahkemelere yaptığı başvurular “kovuşturmaya yer olmadığı” gerekçesiyle reddedilirken, itirazlar da sonuçsuz kaldı. Daha sonra Anayasa Mahkemesine (AYM) yapılan başvurular 8 yıl aradan sonra bir bir geri döndü. Yakınlarını kaybeden aileler, dosyaları Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) taşıyor.

AYM hak ihlali görmüyor

AİHM’e taşınan dosyaların takibini yapan Özgürlük için Hukukçular Derneği (ÖHD) avukatlarından Hüseyin Tül, MA’dan Ömer Akın’a konuştu. Sokağa çıkma yasaklarında katledilenlere ilişkin “Kişi hürriyeti ve güvenliği”, “Kötü muamele yasağı”, “Özel hayata ve aile hayatına saygı hakkı” ile “Din ve vicdan özgürlüğü ihlali” gerekçesiyle AYM’ye başvurduklarını belirten Tül, AYM’nin Temmuz 2022’de Mehmet Tunç, Asya Yüksel, Yasemin Çıkmaz, Serdar Özbek, Mehmet Benzer ve Bişeng Kolanç adına yapılan başvuruları karara bağladığını anımsattı. AYM’nin başvuruları reddettiğini belirten Tül, “AYM, herhangi bir anayasal hakkın ihlal edilmediğine karar verdi. Bizler de AİHM’e başvuruda bulunduk” dedi.

 

 

Katliamları zorunlu görüyor

Farklı tarihlerde olmak üzere son iki ay içerisinde AYM’ye Ruken Alpaslan, Ramazan Biriman, Ramazan Aydın, Serhat Altun, Mehmet Kaplan, Nizar Isırgan, Erdal Kar, Selim Turay, Cengiz Sansak, Mehmet Özkül, Hüseyin Kayaalp, Kenan Adıgüzel ve Zeki Acar adına yapılan başvurularda da karar çıktığını ifade eden Tül, “AYM, ‘yaşam hakkının ihlal edilmediğini, etkili bir soruşturma yürütüldüğünü, ölümcül güç kullanmanın zorunlu olduğunu, görevlileri belirlemenin imkansız olduğunu ifade ederek, anayasal herhangi bir hakkın ihlal edilmediğine’ karar verdi” diye konuştu.

Devleti esas alıyor

AYM kararlarının hukuki olmaktan uzak, insan haklarıyla bağdaşmayan siyasi kararlar olduğunu kaydeden Tül, “Kararların gerekçesine bakıldığında, başvurucu iddialarının görmezden gelindiği, devletin iddialarının ise esas alındığı ortaya çıkmaktadır. Bu yönüyle ağır hak ihlaline sebebiyet verenler aklanmıştır” dedi.

13 dosya için 

İç hukuk yollarının tükenmesinin ardından dosyaları AİHM’e taşıdıklarını dile getiren Tül, şunları söyledi: “6 dosya için AİHM'e başvurusu yapmıştık. Şu an AYM’nin 13 dosya hakkında vermiş olduğu karar ile iç hukuk yolu tükenmiş ve AİHM’e başvuru yolu açılmıştır. Başvurucular adına yakın bir zamanda 13 dosya için başvuru yapacağız.”

 

 

Devlet katletti ama üstlenmiyor

Sokağa çıkma yasağında katledilen yakınları için hukuksal mücadele veren ailelerden biri de Özkül Ailesi. Cizîr’de ikinci bodrumda katledilen Star Özkül (19) ve ağabeyi Mehmet Özkül’ün (26) dosyaları AYM’ye taşındı. Star Özkül’ün dosyası hala AYM’de karara bağlanmayı beklerken, Mehmet Özkül’ün dosyası ise 20 Kasım 2023’te karara bağlanarak reddedildi. AYM’nin dosyayı reddetmesine tepki gösteren baba Selim Özkül, dosyayı AİHM’e götüreceğini söyledi. Özkül, şunları paylaştı: “Oğlum Star yeni nişanlanmıştı. Düğün hazırlıkları yapıyorduk. Sonra ilçede sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Oğlum muradına eremedi. Çocuklarımız sivil insanlardı. O günlerde büyük bir zulüm ve haksızlık vardı. Her yeri tankla, topla vuruyorlardı. Kadın, erkek, çocuk, yaşlı herkesi vuruyorlardı. İnsanların evlerini başlarına yıkıyorlardı. Çok insan evlerin enkazında kaldı. Çocuklarımı devlet öldürdü ama bunu kabul etmiyor. Sorumlular cezalandırılsın ki bir daha kimseye bu zulmü yapamasınlar. Ölsek bile hakikat unutulmaz. Herkesin bu hakikate sahip çıkması ve mücadele etmesi gerekiyor.” ŞIRNAK