İnsan onurunun yıkılışı

• İklim krizinin yıkıcı etkileri, Kenya’da su ve gıda gibi temel ihtiyaçlar için kadınların cinsel istismara zorlanmasına yol açıyor. İngiliz askerlerinin de karıştığı cinsel sömürü olayları, insanlık onurunu hiçe sayan bir tabloyu gözler önüne seriyor.

İklim felaketlerinin su kaynaklarını kısıtlaması ve toplumsal eşitsizlikler, özellikle Kenya gibi bölgelerde kadınları ve çocukları temel ihtiyaçlar karşılığında cinsel istismara karşı savunmasız bırakıyor. Kenya Su ve Sanitasyon Sivil Toplum Ağı (KEWASNET) ve Afrika Su ve Sanitasyon Sivil Toplum Ağı (ANEW) tarafından hazırlanan “Su Karşılığında Seks” raporu, Kibera’da kadınların bir bidon su için cinsel ilişkiye zorlandığını ortaya koyuyor. Öte yandan, İngiliz Kara Kuvvetleri Kenya Eğitim Birimi (BATUK) çevresindeki cinsel istismar olayları, sorunun gerçek boyutunu gözler önüne seriyor.

Su üzerinden mafyalaşma

BBC’nin “Sextortion” belgeselinde vurgulanan “su karşılığı seks” kavramı, iklim krizinin insan onurunu nasıl tehdit ettiğini çarpıcı bir şekilde gösteriyor. The Independent’a göre, Kenya’nın bazı bölgelerinde su kaynakları özel kişilerce kontrol ediliyor ve “su için seks mafyası” oluşmuş durumda. UNICEF’in verileri, dünya genelinde 122 milyon kadın ve kız çocuğunun her gün su taşımak zorunda olduğunu belirtiyor. Bu durum, özellikle yoksul mahallelerde kadınları hem fiziksel hem de psikolojik yük altında bırakıyor. Geceleri güvensiz ve hijyenik olmayan tuvaletler, kadınlar için ek bir tehlike oluşturuyor.

Kenya’daki ‘Jaboya sistemi’

Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (IUCN), Kenya’nın batısındaki balıkçılık bölgelerinde “Jaboya sistemi” (Kenya'nın batısındaki Victoria Gölü çevresindeki balıkçılık topluluklarında görülen, kadınların balık elde etmek için balıkçılarla cinsel ilişkiye girmeye zorlandığı istismar sistemidir) adı verilen bir yapının kadınları sistematik cinsel istismara maruz bıraktığını bildiriyor. İklim krizinin balık stoklarını azaltması, bu sömürü düzenini daha da güçlendiriyor.

Tecavüzcü İngiliz askerleri

Kenya’daki BATUK üssünde görev yapan İngiliz askerlerinin, cinsel istismarı önlemek için getirilen yasağa rağmen para karşılığı cinsel ilişkiye girdiği ve tecavüz gibi ciddi suçlara karıştığı ortaya çıktı. BBC’nin haberine göre, 2024’te başlatılan soruşturma, askerlerin “düşük ila orta seviyede” para karşılığı cinsel ilişkiye devam ettiğini gösterdi. Haziran 2024’te bir İngiliz askerinin, üs yakınlarında bir kadına tecavüz suçlamasıyla İngiltere’ye geri gönderildiği bildirildi.

Wanjiru’nun ölümü

Wanjiru adlı genç kadının 2019’da BATUK üssü yakınındaki bir bardan İngiliz askerleriyle ayrıldıktan sonra foseptik çukurunda ölü bulunması, bu istismarların en gözle görülür örneklerinden biri oldu. Soruşturma, cinayetin İngiliz askerleriyle bağlantılı olduğunu doğrulasa da, henüz kimse hakkında dava açılmadı. Nisan 2025’te Kenya polisi, dosyanın başsavcılığa gönderildiğini açıkladı.

Önlemler alınıyormuş

İngiltere Kara Kuvvetleri Komutanı Roly Walker, “Soruşturma sonuçları, Kenya’da hâlâ düşük ila orta seviyede para karşılığı cinsel ilişkinin sürdüğünü gösteriyor. Bu, kesinlikle olmaması gereken bir durum,” ifadelerini kullandı. Walker, cinsel istismar ve suistimali önlemek için yeni önlemler aldıklarını, bunlar arasında para karşılığı cinsel ilişkiye giren askerlerin ordudan daha kolay ihraç edilmesi ve konuya ilişkin zorunlu bir eğitim programının başlatılmasının bulunduğunu belirtti.

HABER MERKEZi