• İran, Pazartesi sabahının ilk saatlerinde füzelerle İsrail'in Hayfa ve Tel Aviv kentlerine saldırdı; 8 kişinin yaşamını yitirdiği, en az 67 kişinin de yaralandığı duyuruldu. İran'ın füze saldırılarında bu sabah itibarıyla toplam 24 sivil hayatını kaybetti.

İsrail'in 13 Haziran'da İran'ın nükleer tesislerine ve füze üslerine düzenlediği saldırılarla başlayan savaşın yeni aşaması,  İran'ın balistik füzeler fırlatması ve iki ülke arasında karşılıklı saldırılarla devam ediyor. İran füzeleri, Pazartesi günü şafak öncesinde İsrail’in Tel Aviv ve liman kenti Hayfa’ya isabet etti; en az 8 kişi hayatını kaybetti ve evler yıkıldı. İsrail Savunma Bakanı, Tahran'ın bedel ödeyeceğini ve bunun yakında gerçekleşeceğini söyledi. 

İran, Pazartesi sabahının ilk saatlerinde füzelerle İsrail'in Hayfa ve Tel Aviv kentlerine saldırdı. İsrail'in acil sağlık hizmeti Magen David Adom, bu saldırılarda 8 kişinin yaşamını yitirdiğini, en az 67 kişinin de yaralandığını duyurdu. İsrail Başbakanlık ofisine göre 13 Haziran'dan bu yana İran'ın füze saldırılarında toplam 24 kişi hayatını kaybetti. İsrail, hava kuvvetlerinin gece boyunca bir dizi operasyon gerçekleştirdiğini söyledi. İsrail ordusu, İran’ın nükleer ve askeri liderliğini hava saldırılarıyla hedef aldığını ve Pazartesi günü Devrim Muhafızları’nın istihbarat biriminin başkanı da dahil olmak üzere dört üst düzey istihbarat yetkilisini öldürdüğünü açıkladı. 

İsrail makamları, İran’ın gece boyunca fırlattığı 100’den az füzeden sadece 7'sinin İsrail’e ulaştığını bildirdi. İsrail Savunma Kuvvetleri Sözcüsü Tuğgeneral Effie Defrin, Pazartesi günü yaptığı açıklamada, hava kuvvetlerinin İran’ın balistik füze fırlatma rampalarının üçte birini, toplam 120 rampayı imha ettiğini duyurdu. Her bir fırlatıcı, mevcut savaş süresince düzinelerce füze ateşleyebilirdi. İran, gece boyunca planladığı füzelerin yalnızca yarısını ateşleyebildi. Bu, savaşın geri kalanında İran’ın aynı anda daha fazla füze fırlatma kapasitesinin en az üçte bir oranında azalacağı anlamına geliyor. Defrin, hava kuvvetlerinin gece boyunca ateşlenmek üzere olan 20 balistik füzeyi de imha ettiğini belirtti. İran’ın 40 balistik füze ateşlediği düşünüldüğünde, en az 60 füze fırlatmış olacağı, ancak fırlatma rampalarındaki kayıplar nedeniyle daha fazla füze ateşleme kabiliyetini kaybettiği ifade edildi. 

İran’ın füze saldırılarında dün sabah itibarıyla İsrail’de tümü sivil 24 kişi yaşamını yitirdi. İsrail’de, Hayfa’da yaklaşık 30 kişinin yaralandığı arama ve kurtarma çalışmaları devam ediyor. Acil servisler, onlarca ilk yardım ekibinin saldırı bölgelerine sevk edildiğini belirtti. Liman yakınındaki bir enerji santralinde yangınlar görüldü. Video görüntüleri, Tel Aviv üzerinde birkaç füze ve Jerusalem’de patlama sesleri olduğunu gösterdi. Tel Aviv’in yoğun nüfuslu bir mahallesindeki birkaç konut binası, ABD Büyükelçiliği şubesine yakın otel ve evlerin camlarını patlatan bir saldırıda yıkıldı. ABD Büyükelçisi, binanın hafif hasar gördüğünü, ancak personelde yaralanma olmadığını belirtti. Şafak öncesi füzeler, Tel Aviv’de genellikle taze meyve ve sebze almak için kalabalıkların toplandığı popüler bir pazar olan Shuk HaCarmel yakınlarına da isabet etti. İsrail Savunma Bakanı Israel Katz, yaptığı açıklamada, “Tahran’ın kibirli diktatörü, IDF’nin yeteneklerini çökerten saldırıları sürdürmesini engellemek için İsrail’deki sivilleri hedef alan korkak bir katile dönüştü” dedi. “Tahran sakinleri bedelini ödeyecek, hem de yakında” diyen Katz, daha sonra İsrail’in Tahran sakinlerini kasıtlı olarak hedef alma niyeti olmadığını, rejim merkezlerinden uzaklaşmaları gerektiğini söyledi. 

ABD'den kınama bekliyor

İran medyası ise Pazartesi günü ülkenin batısında yeni saldırılar olduğunu bildirdi. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, Pazar günü yapılması planlanan ABD-İran nükleer görüşmelerinin iptal edilmesinin ardından, müzakerelerin devam edebilmesi için ABD'nin İsrail'i kınaması gerektiğini öne sürdü. Sözcü, mevcut durumda müzakerelerin anlamsız olduğunu ve ABD'nin "suç ortağı" olduğunu savundu. İran, İslam Devrim Muhafızları Kolordusu (IRGC) istihbarat şefi Muhammad Kazemi'nin öldürüldüğünü doğruladı. Kazemi'nin yardımcısı Hasan Mohaqiq ve komutan Muhsin Bekiri'nin de öldüğünü bildirdi. 

ABD'li yetkililer, Başkan Donald Trump'ın kısa süre önce İsrail'in İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney'i elimine etme planını veto ettiğini söyledi. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Fox News'a verdiği röportajda, bu çatışmanın İran'da rejim değişikliğine yol açabileceğini söyledi.

İran, parlamentosunun Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması’ndan (NPT) çekilmek için bir yasa tasarısı hazırladığını duyurdu ve Tahran’ın kitle imha silahları geliştirmeye karşı olduğunu vurguladı. Tasarının yasalaşması birkaç hafta sürebilir.

G7 zirvesinin de konusu

G7 liderleri, Pazar günü Kanada Rockies’te toplandı ve İsrail-İran çatışmasının öncelikli gündem olması bekleniyordu. Trump, zirveye gitmeden önce gerginliği azaltmak için ne yaptığı sorusuna “Bir anlaşma olabileceğini umuyorum. Bence artık bir anlaşma zamanı. Bazen savaşmaları gerekiyor” dedi. 

Almanya Başbakanı Friedrich Merz, ABD Başkanı Trump ile görüş ayrılıklarına rağmen Kanada’daki G7 Zirvesi’nde birlik mesajı verilmesini umuyordu. Dünyanın 7 büyük sanayi ülkesinin “birlikte hareket edebilmesi” gerektiğini belirten Merz, Pazartesi günü Kananaskis’te başlayan iki günlük görüşmelere işaret etti. Zirvenin ana gündem maddelerinden biri İsrail-İran arasındaki askeri çatışmaydı. G7 ülkeleri arasında ev sahibi Kanada’nın yanı sıra ABD, Almanya, Birleşik Krallık, Fransa, İtalya ve Japonya yer alıyor. MAHABAD

 

* * *

ABD uçak gemisi yöneldi

ABD uçak gemisi USS Nimitz, Pazartesi sabahı Güney Çin Denizi’ni terk ederek batıya doğru hareket etti. 

Gemi takip sitesi Marine Traffic’in verilerine göre; bu, geminin Vietnam’ın orta kesiminde planlanan liman ziyareti için düzenlenen resmi karşılama töreninin iptal edilmesinin ardından gerçekleşti. Uçak gemisinin bu hafta içinde Danang şehrini ziyaret etmesi planlanıyordu, ancak 20 Haziran için planlanan resmi karşılama töreni iptal edildi. ABD Pasifik Filosu Komutanlığının internet sitesine göre; Nimitz Uçak Gemisi Görev Grubu, geçen hafta Güney Çin Denizi’nde deniz güvenliği operasyonları yürütmüştü ve bu, “ABD Donanması’nın Hint-Pasifik’teki rutin varlığının” bir parçasıydı.  Marine Traffic verileri, Pazartesi sabahı geminin, İsrail ile İran arasındaki çatışmaların tırmandığı Ortadoğu yönünde batıya doğru ilerlediğini gösterdi.