İran ve Rojhilat’ta grev dalgası

• İran’da koronavirüs şiddetle devam ederken, son günlerde Doğu Kürdistan başta olmak üzere birçok kentte on binlerce işçi greve gitti.

Koronavirüs salgının sert vurduğu ve ekonomik kriz ile karşı karşıya olan İran ve Doğu Kürdistan’ın birçok kentinde işçiler haftalardır eylemde.
Yüksek enflasyon, artan işsizlik, Tümen’in dolar karşısındaki değer kaybı ve son olarak koronavirüs nedeniyle İran ekonomisi krizin pençesinde bulunuyor.
İran’da resmi istatistiklere göre son bir yıl içerisinde en az 600 bin çalışan işini kaybetti. Önümüzdeki aylarda bu sayının 2 ila 6 milyon arasında olabileceği belirtiliyor.
Öte yandan, hükümetin kötü yönetimi nedeniyle, yoksulluk sınırı 100 milyon Tümen’i aştı ve birçok temel tüketim malzemesinde kıtlık yaşanıyor. Enflasyon ve ulusal para biriminin devalüasyonu işçileri ciddi şekilde etkiledi.

Petrol işçilerinin grevi
Bu yıl İran ve Doğu Kürdistan, yüzlerce protesto ve greve tanık oldu. Ancak petrol işçilerinin grevi ülke tarihinin en önemli protestosuydu.  Petrol işçilerinin grevinden endişelenen Tahran yönetimi, ekonomik koşulların düzeltileceği sözü vermesi üzerine işçiler eylemlerini sona erdirdi. Ancak hükümet sözünde durmadı. Bunun üzerine petrol işçileri bir kez daha sokağa çıktı.

Beş aydır maaşlar ödenmiyor
Hamidieh'de yaklaşık 70 belediye işçisi maaşları ödenmediği için bir haftadır grevdeler. Belediye Meclisi Başkanı Ahmed Albo-Abid, grevlerini durdurmazlarsa protestocuları işten atmakla tehdit etti. Albo-Abid'in tehditlerinin ardından devletin güvenlik güçleri bir işçiyi gözaltına aldı.
Hamidieh'in işçiler beş aydır maaşlarını almadı. Ayrıca, kentsel hizmet çalışanlarının yedi aylık borçları duruyor. Bunlar, şehrin temel hizmetlerden yoksun olduğu bir zamanda yaşanıyor.

Çiftçiler eylemde
Doğu Kürdistan'ın Nexede kentindeki pancar çiftçileri de ücretlerini talep etmek için Solduz Şeker Kamışı Fabrikası önünde eylem düzenledi. Bugüne kadar fabrika, çiftçilere ürünleri karşılığında borçlu oldukları tutarı hala ödeyemedi.
Çiftçiler ile fabrikanın yöneticileri arasında yapılan anlaşmaya göre, fabrikanın boşaltma anında tutarın yüzde 80'ini ödemesi gerekiyor. Ama günler geçmesine rağmen hiçbir şey ödemedi.

Dört yıldır zam alamadılar
Başkent Tahran'ın güneydoğusundaki Yazd kendinde de fırıncılar, maaşları sabit kaldığı için yetkilileri protesto eden bir gösteri düzenledi. Fırıncılar, "Dört yıldır zam almadık" dediler.

 

Sîne’de binlerce işsiz
Doğu Kürdistan’ın Sîne kentinde de seyyar satıcıları bir gösteri düzenlediler. 12 Ekim'den bu yana belediye yetkilileri yoksul emekçilerin Ferdowsi caddesinde satış yapmalarını yasakladı. Yüzlerce seyyar satıcının olduğu Sîne Belediyesi’nin yasağı en az bin aileyi etkilediği belirtiliyor.
Ekonomik krizin en fazla etkilediği Sîne kentinde iş bulamayan binlerce üniversite mezununu çok düşük maaşlara hamallık ve kolberlik yapıyor.

7. kez grev
18 Ekim günü Doğu Kürdistan Qurwa şehrindeki Seriş-Abad Belediyesi çalışanları yedinci kez miting düzenledi. Yaklaşık üç aydır maaşlarını alamayan işçiler "Artık yetkililerin sözlerine güvenmiyoruz ve yönetim maaşlarımızı ödeyene kadar grevimizi sonlandırmıyoruz" dedi.