Irkçılık saha dinlemiyor

• Türk futbol yönetimi ve sahalarına hakim olan Türk ırkçılığı, bir süredir Amedspor'un öne çıkmasıyla tamamen Kürt ve Kürtçe düşmanlığı şeklinde tezahür diyor.
• Amedspor'a, sponsorunun Kürtçe sloganının yer aldığı formalarla Sakaryaspor maçına çıkmasından dolayı 'sportif ekipman talimatı' gerekçe gösterilerek para cezası verildi.
• Cezayı veren MHP'li Başbuğ Pınarbaşı'nın başında bulunduğu Profesyonel Futbol Disiplin Kurulu (PFDK), Türkiye Futbol Federasyonu'nun (TFF) forma onayını bile dikkate almadı.

Amedspor, Türkiye futbol tarihinde bir ilke imza atıp Tezgel Kom ile göğüs sponsorluğu anlaşması yaparak Pendikspor maçına “Koma me bona we (Grubumuz sizin için)" yazılı reklamla çıktı; sonraki maçı Sakaryaspor'un ardından Türk ırkçıların Kürt ve Kürtçe düşmanlığını dikkate alan Profesyonel Futbol Disiplin Kurulu'nun (PFDK) cezasıyla karşılaştı. Amedspor, Kürt illerindeki barolar ve DEM Parti Eşbaşkanları, hiçbir sahayı dinlemeyen ırkçılığa tepki gösterdi. Amedspor, bu yaklaşımın spor hukukunun evrensel normlarına, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda güvence altına alınan eşitlik ilkesine ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) ayrımcılık yasağına aykırı olduğunu vurgulayarak, şunun altını çizdi: "Bu ceza, yalnızca bir kulübe yönelik değildir; aynı zamanda bu ülkenin çok kültürlü yapısına, kardeşçe bir arada yaşama iradesine ve sporun birleştirici gücüne indirilmiş ağır bir darbedir."

Profesyonel Futbol Disiplin Kurulu (PFDK), Amedspor’a Sakaryaspor maçında giydiği göğüs sponsoru üzerinde yer alan Kürtçe reklam sloganı nedeniyle ceza verdi. “Sportif ekipman talimatına aykırılık nedeniyle FDT’nin 46/1. maddesi uyarınca 110.000.-TL PARA CEZASI ile cezalandırılmasına" kara veren PFDK'nin başkanlığını Başbuğ Pınarbaşı yapıyor. Kayseri'nin Pınarbaşı ilçesinden bir ailenin çocuğu olan Pınarbaşı, eşiyle birlikte hukuk bürosu sahibi. Başbuğ Pınarbaşı, 2004'te Şişli Belediye Başkan adaylığı, 2004-2008 yılları arasında Şişli İlçe Başkanlığı, 2011'de MHP İstanbul İl Sekreterliği görevlerinde bulundu. Pınarbaşı, 21 Mart 2015'te yapılan 11. Olağan Genel Kurulu'nda Merkez Yönetim Kurulu (MYK) üyesi olarak seçildi. Pınarbaşı, Celal Nuri Demirtürk'ün istifası sonrası PFDK Başkanlığına atanmıştı.

Kürtçeye tahammülsüzlük

Amedspor, cezaya ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, hukuki bir dayanağının olmadığını, federasyonun kendi resmi onayına açıkça ters düştüğünu belirterek, "Söz konusu yasak, sporun birleştirici ruhuna ve toplumsal barışa zarar veriyor. Cezayı kabul etmiyoruz ve tüm hukuki yollarla mücadele edeceğiz" dedi.

Ceza öncesi süreci anlattı

Kulup, açıklamada Amedspor-Sakaryaspor maçı öncesi yaşananlara ilişkin şunları paylaştı: “Türkiye Futbol Federasyonu tarafından 12 Eylül'de kulübümüze gönderilen resmi yazıyla göğüs sponsorumuzun ‘TEZGEL KOM Koma Me Bona We’ ibaresinin 2025-2026 sezonu boyunca forma reklamı olarak kullanılmasında hiçbir sakınca bulunmadığı açıkça bildirilmiştir. Bu onay doğrultusunda, 14 Eylül'de Pendikspor karşılaşmasına aynı ibareyle çıkmış, herhangi bir yaptırıma maruz kalmamış ve federasyonun verdiği iznin geçerli olduğu bizzat uygulamada da teyit edilmiştir. Sakarya müsabakası öncesinde gerçekleştirilen eşgüdüm toplantısında, TFF temsilcisi, bu kez göğüs sponsorumuz üzerinde yer alan ‘koma me bona we’ ibaresini gerekçe göstererek sahaya bu formayla çıkamayacağımızı, formaların sponsorsuz giyilmesi gerektiğini ifade etmiştir. Federasyonun yazılı onayını ibraz etmemize ve Pendikspor müsabakasına aynı forma ile çıkılmış olmasına rağmen yalnızca ‘telefonla alınan sözlü talimat’ gerekçe gösterilmiş; kulübümüzün yazılı karar talebi ise karşılıksız bırakılmıştır. Hukuk düzeninde hiçbir bağlayıcılığı bulunmayan bu keyfi tutuma rağmen kulübümüz, aldığı yazılı izne dayanarak müsabakaya sponsorluyla birlikte çıkmıştır."

Yasaklanmamış bir fiil

Bunun hemen ardından ceza verildiği hatırlatılan açıklamada,  “Bu karar, yalnızca hukuk mantığı açısından değil, federasyonun kendi verdiği resmi onayıyla da açıkça çelişmektedir. Disiplin hukukunun en temel ilkesi olan ‘kanunilik’ kuralına göre, açıkça yasaklanmamış bir fiil nedeniyle ceza verilmesi mümkün değildir. Federasyon, kendi imzasıyla uygun bulduğu bir forma reklamını sonradan yasaklamış; böylece öngörülebilirlik, eşitlik ve hukuki güvenlik ilkelerini ağır biçimde ihlal etmiştir. Asıl mesele, sponsor ibaresinin Kürtçe olmasıdır. Türkçe, İngilizce ya da diğer dillerdeki reklamlara engel çıkarılmamışken, yalnızca Kürtçe bir ifadeye yönelik bu yasakçı tutum, sporun ruhuyla bağdaşmayan açık bir ayrımcılık örneğidir. Kürtçe, milyonlarca yurttaşın ana dili, bu coğrafyanın en kadim dillerinden biridir. Bir reklam ibaresinde Kürtçe kelimelerin yer alması hiçbir hukuki yasak kapsamında değildir. Ancak federasyonun kurumsal tahammülsüzlüğü, Kürtçeyi sahalardan dışlama çabası, futbolu siyasetin dar kalıplarına sıkıştırmakta ve ülkenin toplumsal barışını doğrudan zedelemektedir” denildi.

İptali için her zeminde mücadele

Bu yaklaşımın spor hukukunun evrensel normlarına, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda güvence altına alınan eşitlik ilkesine ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin ayrımcılık yasağına aykırı olduğu vurgulanan açıklamada, “Amedspor’a verilen bu ceza yalnızca bir kulübe yönelik değildir; aynı zamanda bu ülkenin çok kültürlü yapısına, kardeşçe bir arada yaşama iradesine ve sporun birleştirici gücüne indirilmiş ağır bir darbedir. Amedspor Kulübü olarak, bu haksız ve hukuka aykırı cezayı kesinlikle kabul etmiyoruz. Yönetim Kurulumuz tüm hukuki yollara başvuracak, bu keyfi uygulamanın iptali için ulusal ve uluslararası her zeminde mücadele edecektir. Bizler biliyoruz ki, adalet ve eşitlik eninde sonunda kazanacaktır” ifadelerine yer verildi.

Siyah bantla kapatmayı dayattılar

Amedspor'un açıklamasında yer almayan bazı detayları da MA'ya konuşan Amedspor Başkanı Burç Baysal paylaştı. Maç öncesi görevlilerin Kürtçe reklamın üzerini siyah bantla kapatmayı dayattığını söyleyen Baysal, buna itiraz ederek, kabul etmediklerini ifade etti. Baysal, sponsorlukla ilgili yapmış oldukları müracaatta, tüm görselleriyle birlikte hangi markayı kullanacaklarının, hangi sloganların olacağının resmi kanallar yoluyla gönderildiğini ve resmi olarak onaylandığını kaydetti. 

Amedspor tahkime gidiyor

Kararın hukuksuzca alındığını söyleyen Baysal, şöyle devam etti: "Bu konuyla ilgili savunmaları hukukçularımız hazırladı. Tahkime gidiyoruz. BBütün resmi evraklarımızla beraber, bütün unsurlara hakimiz. Türkiye patent kurumundan yaklaşık 7-8 yıl önce sloganıyla beraber onaylanmış olan, Türkiye Ticaret Bakanlığı tarafından onaylanmış bir ifadeyi, TFF kurullarının kabul etmemesi, bizler açısından yok hükmündedir. O açıdan biz bunun hukuki mücadelesini sonuna kadar vereceğiz; gerekli tüm birimlere başvuracağız."

Amedspor'un tribününden daha az olan ırkçı partiler

Kararı, "Kürtçeye tahammülsüzlüğün geldiği bir nokta" olarak da gördüklerini belirten Baysal, "Meclis'te de ifade edilemeyen dil konum içerisinde. Yaklaşık 80 milyon nüfus içinde ana dil olarak kullanılan ikinci dilin tahammülsüzlüğünü kabul edemeyiz. Amedspor'un tribünü kadar olmayan birkaç tane partinin kitlesi tarafından ortaya atılan söylemlerle, neye izin verdiğini bilmeden, tekrardan kalkıp kendi kurulları tarafından bunu cezalandırmaya çalışıyorlar. Bunlar kabul edilecek işler değil" şeklinde konuştu. 

Burada taviz vermeyeceğiz

İngilizce başta olmak üzere birçok dilde reklama izin verildiğini hatırlatan Baysal, "Bütün kurumların sponsorlukla aldıkları izinler gibi Amedspor da bu izinleri görselleri ve yazılı envanteriyle almıştır. Bunun bu şekilde ortaya çıkması iyi niyeti barındırmıyor. Tabii ki biz bir spor kulübüyüz ama Amedspor'a baktığınızda özdeşleştiği nokta dili, kimliğidir. O açıdan ana dilimize olan tahammülsüzlüğü kabul etmeyeceğiz. Buna karşı direnmeye devam edeceğiz” dedi.

16 barodan ortak tepki

Amedspor’a verilen cezaya tepki gösteren Semsûr, Agirî, Êlih, Çewlîg, Bedlîs, Dêrsim, Amed, Colemêrg, İdir, Qers, Mêrdîn, Mûş, Sêrt, Rıha, Şırnex ve Wan baroları ortak açıklama yaptı. "Kürtçeye tahammülsüzlük barışa tahammülsüzlüktür" başlığıyla yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi: “TFF daha önce onayladığı Amedspor formasında yer alan Kürtçe sloganı gerekçe göstererek kulübe ceza vermiştir. Bu karar, yalnızca bir spor kulübüne yönelik değil aynı zamanda milyonlarca Kürt yurttaşın anadilini hedef alan, eşit yurttaşlık ilkesine aykırı bir uygulamadır. Her dil bir halkın kimliğidir, her anadil kutsaldır. Anadil üzerindeki yasakçı ve cezalandırıcı yaklaşımlar; toplumsal barışı zedelemekte, eşitlik ve birlikte yaşama iradesini yaralamaktadır.”

Kürtlerin diline de cezadır

Türkiye'de demokratikleşme ve barışın inşası yönünde atılması gereken adımlar konuşulurken verilen cezanın, süreci baltalayan, toplumsal uzlaşı ve güven ortamını zedeleyen bir yaklaşım olduğu ifade edilen açıklamada, "Sporun, toplumsal barışa katkı sunması gerekirken bu tür kararlarla kutuplaşmayı derinleştirdiği unutulmamalıdır. TFF'nin daha önce onayladığı bir formayı bugün cezaya konu etmesi; hukuki güvenliği yok sayan, tahammülsüzlüğü gösteren bir karardır. Bu karar, yalnızca bir spor kulübüne değil aynı zamanda milyonlarca Kürt yurttaşın diline ve kültürel varlığına yöneltilmiş bir saldırıdır” denildi. 

DEM Parti: Karar utanç verici

DEM Parti Eşbaşkanları Tuncer Bakırhan ve Tülay Hatimoğulları da Amedspor'a Kürtçe slogan nedeniyle cezası verilmesine tepki gösterdi. Bakırhan, şunları söyledi: “Meclis’te Kürtçe’ye tahammülsüzlük, sporda Kürtçe’ye ceza… Bu ceza ve tahammülsüzlük politikası, dışarıda Kürtçe konuştuğu için ırkçı saldırıya uğrayan bir toplumsal iklim yaratıyor. Formasına Kürtçe iki kelime yazdığı için ceza veren kurumsal akıl, en çok da barış çabalarına zarar veriyor. TFF’nin bu utanç verici kararı derhal geri alınmalı ve resmi bir özür açıklaması yapılmalıdır. Milyonlarca yurttaşın anadiline gösterilen bu saygısızlık, demokratik ilkelere ve toplumsal barışa aykırıdır. Êdî Bes e…Em vê neheqiyê û vê zilmê qebûl nakin.”

Karardan geri dönülmeli

Tülay Hatimoğulları ise şu paylaşımda bulundu: “Kürtçe slogana verilen para cezası, sadece Amedspor'a değil, milyonlarca Kürt'ün ana diline yönelik bir saldırıdır. Daha önce Türkiye Futbol Federasyonu tarafından onaylanan forma şimdi neden cezaya neden oldu? Karar, Kürtçeye karşı tahammülsüzlüğün açığa vurulmasıdır. Her bir yurttaşımızın tek tek yüreğine dokunarak yürüttüğümüz barış çabalarımızın, bu tarz saldırılarla zarar görmesine izin vermeyiz. TFF bu karardan derhal geri dönmeli ve özür dilemelidir.” AMED