• Yüzde 25 kotaya tepki
• Burkasız hareket etmek yasak!
• Evin’de kasıtlı ihmal
• İran gazeteci avında

Yüzde 25 kotaya tepki

Irak'ta 11 Kasım 2025'te yapılacak parlamento seçimleri öncesi kadın adayların düşük sayısı ve yüzde 25'lik kota sistemi tepkilere neden oluyor. Kadınlar, kotanın sembolik kaldığını savunarak daha fazla destek ve gerçek temsil talep ediyor. Nujinha’ya konuşan Hewlêr Kadın Birliği Başkanı Avan Muhammed, mevcut sistemin kadınların ilerlemesini engellediğini belirterek, "Kadınlar kota olmadan da milletvekilliği kazanabilecek kapasitede. Hükümet ve partiler, kadınları siyasetin zirvesine taşıyacak stratejik bir program geliştirmeli" dedi. Federal Kürdistan Bölgesi'nde yetkin kadın siyasetçiler olduğunu vurgulayan Avan Muhammed, siyasi ve akademik eğitim programlarının açılması gerektiğini ifade etti. Seçim sürecinde kadınların dijital medyada karalama kampanyalarına maruz kaldığını ancak bundan korkmadıklarını belirten Avan Muhammed, asıl sorunun aile içi karar mekanizmaları olduğunu dile getirdi.  HEWLÊR

 

* * *

 

 

Burkasız hareket etmek yasak!

Taliban’ın “emr-i bi’l ma’rûf ve nehy ani’l münker” (iyiliği emretme ve kötülüğü men etme) birimine bağlı güçleri, Herat kentinde kadınların birçok devlet kurumuna ve sağlık merkezine girişini engelledi. Bu yasaklamalar ayrıca Herat’taki mağazalar ve düğün salonlarını da kapsıyor; burka giymeyen kadınların bu mekânlara girmesi yasaklandı. Burka giymeyen kadınlara, bölge hastanesi de dahil olmak üzere kamu sağlık merkezlerine giriş izni verilmedi. Yayımlanan haberlere göre, acil hastalarına refakat etmek için hastaneye gelen yaklaşık 50 kadın, Taliban tarafından içeri alınmadı. Taliban yetkilileri henüz bu uygulamalarla ilgili resmi bir açıklama yapmadı ancak söz konusu yasakların uygulandığı bildirildi. Kadınların devlet kurumları ve sağlık merkezlerine girişinin yasaklanması, onların kamusal hizmetlere erişimini ve istihdam olanaklarını kısıtlamakla kalmıyor; aynı zamanda kadınların sağlık, ekonomik durum ve insan hakları açısından ağır sonuçlar doğuruyor. KABİL

 

* * *

 

 

Evin’de kasıtlı ihmal

Evin Hapishanesi'nde tutulan Hristiyanlığa geçen Ayda Najaflou, 2 Kasım'da üst ranzadan düşerek T12 omurunu kırmasına rağmen acil ameliyat ve fizyoterapiye erişemiyor. NCRI’nın haberine göre cezaevi yetkilileri, hastane raporlarında felç riskine dikkat çekilmesine rağmen Ayda Najaflou'yu kadınlar koğuşuna geri gönderdi. İlk olarak Taleghani Hastanesi'ne sevk edilen Ayda Najaflou, kırık teşhisi konmasına rağmen tedavi edilmeden cezaevine döndü. Diğer tutukluların itirazları üzerine Tajrish Şehitleri Hastanesi'ne yeniden gönderilen Ayda Najaflou için doktorlar, MR sonuçlarına göre acil ameliyatın felci önlemede kritik olduğunu vurguladı. Ancak Evin yetkilileri, hastaneye yatışını reddederek onu hareket edemez halde koğuşa geri gönderdi. Şu anda yalnızca diğer mahkûmların yardımı ve ağrı kesicilerle hayatta kalan Ayda Najaflou'nun ailesi, yetkililerin kasıtlı ihmali konusunda uyarıda bulundu. TAHRAN

 

 

* * *

 

 

İran gazeteci avında

İran'da Kasım ayı başından itibaren gazeteciler, araştırmacılar ve sivil toplum aktivistlerine yönelik yeni bir gözaltı ve baskı dalgası başladı. Güvenlik güçleri gece ev baskınları düzenliyor, kişisel eşyalara el koyuyor ve yoğun sorgulara tabi tutuyor. İnsan hakları örgütlerinin raporlarına göre özellikle kadın gazeteciler hedefte. Kadın hakları, işçi protestoları ve devlet şiddeti gibi konuları haberleştirenler ifade vermeye çağrılıyor, tehdit ediliyor veya kısa süreli gözaltına alınıyor. Bazı gözaltındakilerin aileleri yakınlarının nerede tutulduğunu bile bilmiyor. Adının açıklanmasını istemeyen bir kadın gazeteci yaşadıklarını Nujinha’ya şu sözlerle anlattı: “Belli aralıklarla ifadeye çağırıyorlar. Defalarca tehdit edildim; devam edersem tutuklanacağımı söylüyorlar. Hiçbir yasa dışı iş yapmadım, sadece kadınların sorunlarını yazıyorum. Ama rejim bunu tehdit olarak görüyor. Hayatımızı tamamen kontrol etmek istiyorlar. Boyun eğersen, nefes almak için bile izin isteyeceğiz. Ben özgürlük istiyorum – kendim için değil, gelecek nesiller için.”  SINE