Sağlık döner sermayeye teslim

• AKP’nin nüfus artırma politikaları ve sağlıkta özelleştirme, doğum kontrol yöntemlerine erişimi zorlaştırıyor. Kadınların sağlığı döner sermayeye teslim edildi.

Türkiye’de iktidarın nüfusu artırmaya yönelik politikaları ve sağlıkta özelleştirme uygulamaları, kadınların doğum kontrol yöntemlerine erişimini her geçen gün daha da zorlaştırıyor. Türk Tabipleri Birliği (TTB) Kadın Hekimlik ve Kadın Sağlığı Kolu Yürütme Üyesi Dr. Derya Bulgur, üreme sağlığı hizmetlerinde süreklilik ve erişilebilirlik eksikliğine dikkat çekerek, “Karşılanmayan talep iki katına çıktı” dedi. Özellikle yoksul kesimler, bu hizmet yetersizliğinden en çok etkilenen grup olarak öne çıkıyor.

Tedarik sorunu derinleşti

Ekmek ve Gül’den Damla Kırmızıtaş’a konuşan Dr. Derya Bulgur, 1960’lı yıllarda sağlıkta sosyalizasyon kapsamında kırsalda sağlık ocakları, AÇSAP’lar ve ebelerin ev ziyaretleriyle yaygın şekilde sunulan üreme sağlığı hizmetlerinin, 2003’teki sağlıkta dönüşüm programıyla sekteye uğradığını belirtti. Aile sağlığı merkezleri (ASM) ve toplum sağlığı merkezlerinin devreye girmesiyle hizmetler özelleştirildi, ücretsiz sağlanan doğum kontrol malzemelerinde ciddi azalma yaşandı. 2000’de uluslararası hibelerin kesilmesi ve 2017’de malzeme temininin il sağlık müdürlüklerine devredilmesi, tedarik sorunlarını derinleştirdi. Dr. Bulgur, “Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA) verileri, hizmetlerdeki bu gerilemeyi açıkça ortaya koyuyor” dedi.

 

 

En fazla yoksullar etkileniyor

İktidarın “aile yılı” ilanları ve doğurganlığı artırma kampanyaları, ücretsiz doğum kontrol yöntemlerinin teminini kısıtladı. Oral kontraseptifler ve kondomlara erişimde sorunlar artarken, rahim içi araç (RİA) temini bile bölgeden bölgeye farklılık gösteriyor. Dr. Bulgur, “Ayağına hizmet götürülmesi gereken yoksul gruplar, bu yetersizlikten en fazla etkileniyor. Kadın sağlığı, döner sermayeye teslim edilmiş durumda” diyerek, iller arasındaki bütçe eşitsizliklerinin hizmet erişimini daha da zorlaştırdığını vurguladı.

Hekimler ve hemşireler yanıtsız

AÇSAP’ların kapanmasının ve hizmetlerin sınırlı merkezlere sıkışmasının, halkın ve hatta sağlık personelinin bilgi eksikliğiyle karşı karşıya kalmasına neden olduğuna dikkat çeken Dr. Bulgur, “Bir ilde ‘RİA nerede takılır?’ diye sorulduğunda, hekimler ve hemşireler bile tam yanıt veremiyor” dedi. Hizmetlerin duyurulması ve yaygınlaştırılmasında ciddi bir boşluk olduğunu belirten Dr. Bulgur, “TNSA verilerine göre, üreme sağlığı hizmetlerine yönelik karşılanamayan talep iki katına çıkarken, devletin bu yöntemleri karşılamaması vatandaşları çaresiz bırakıyor” diye ekledi. 

Ebelerin hizmeti canlandırılmalı

Üreme sağlığı hizmetlerinin düzelmesi için sağlığa ayrılan bütçenin artırılması, personel sayısının ve eğitiminin güçlendirilmesi gerektiğini vurgulayan Dr. Bulgur, son olarak şunları belirtti: “Ebelerin ev ziyaretleriyle sunduğu hizmetlerin yeniden canlandırılması ve malzeme temininin düzenli hale getirilmesi gerekir. Kadınların sağlığı, özelleştirme politikalarına kurban edilmemeli” diye konuştu. ANKARA