Sanatı Ermenilerden öğrendik

Toplum/Yaşam Haberleri —

URFA SANAT

URFA SANAT

  • Siverek’te bazalt taşıyla eserler yapan Ahmet Usta, Ermenilerden öğrendikleri taş sanatının yükselen beton yapılarla yok olduğunu söyledi. 

Urfa’nın Siverek ilçesinde yaşayan Ahmet Usta (69), 45 yıldır Karacadağ'ın ünlü bazalt taşlarına sanat katıyor. İlerleyen yaşı ve hastalığı nedeniyle 6 yıl önce mesleğe ara veren taş ustası, şimdilerde evinde bazalt taşlarını yontarak aslan figürü, ev aletleri, el değirmeni gibi eserler yapıyor.  

 Dünyada betonla yükselen gökdelenler ve devasalaşan kentler, taş sanatını müzelerde sergilenen birkaç esere hapsetti. Günümüzde taşı cisme dönüştüren, bir diğer adıyla taş ustası ya da yontmacıları azaldı. Geride kalanlar ise bir köşede unutuldu. Urfa’nın Siverek ilçesi hemen hemen her köşesinde taş ustalarının bazalt taşlardan yaptığı ev, kervansaray, cami ya da konağa rastlamak mümkün. Siverek’te yaşayan taş sanatı ustası Ahmet Usta, 45 yıllık meslek serüvenini MA’dan Barış Polat’a anlattı.

 

Yani ustanın çırağı

Babasından bu mesleği öğrendiğini, onun da Ermeni taş ustası Yani’den öğrendiğini söyleyen Usta, "Babamın dediğine göre ilçede Êgop, Yani ve Moho adında 3 tane Ermeni taş ustası varmış. Onların yanında 55 taş yontmacısı çalışıyormuş. Babam 5 yılın ardında hem taş ustası hem yontmacısı olmuş. Yani usta ile babam daha sonra ortak oldu ve ortaklıkları 25 yıl sürdü. Ermenilerden bu mesleği ilk babam öğrendi" dedi.  

 

Taş yapıların çoğunu Ermeniler yaptı

Yani’nin bir süre sonra evinin talan edildiğini anlatan Usta,  “Babam ustasına çok saygı duyardı. İlçedeki taş yapıların bir çoğunu Ermeniler yaptı. 50 yıl öncesine kadar Müslümanların hepsi Ermenilerin öğrencileriydi. Babam, ‘Hangi meslek olursa olsun tüm mesleğin ustaları Ermenilerdi. Sanatı onlardan öğrendik’ derdi. Demirci, marangoz, fırıncı, bakırcı bunların hepsi Ermeniler tarafından ilçede yayılmış. Biz sanatı Ermenilerden öğrendik Müslüman olarak sanatçı yoktu" diye aktardı.

 

İlçedeki tek taş ustası

Eskiden ilçede 100’e yakın usta olduğunu söyleyen kendisi de 13 yaşında bu mesleğe başlayan Usta, "Şu an benden başka taş yontmacılığı yapan yok. Eskilerden sadece ben kaldım. Bir tane Ermeni taş yontma ustası vardı. Büyüdüğümde Ermeniler çok az kalmıştı. Bu insanlar sanatı dedelerinden öğrenmişti. Hepsi ustaydı” dedi. 

 

Hepsi Ermenilerden kaldı

Elinde taşa şekil verdiği materyalleri göstererek hepsinin Ermenilerden kendisine kaldığını söyleyen Usta, "45 yıl boyunca bu işi yaptım. 6 yıldır kalbimden yaşadığım rahatsızlıktan dolayı bıraktım" diye aktarırken, camiden mezara, fırından eve birçok yapı ve restorasyon yaptığını söyledi.

 

Sanat yok artık beton var!

Bölgede bulunan siyah taşları (bazalt) kendi eliyle yontarak eserler yaptığını söyleyen Usta, “Bunları satmıyorum. Yapmamdaki amacım, bir gün ölürsem arkamdan beni hatırlatacak bir eser olması" dedi. "Şimdi sanata saygı yok. Artık beton var" diyen  Usta, "Bu mesleğin yok olmasına üzülüyorum. Üç tane oğlum var, hiçbirine öğretemedim. Bu meslek öldü artık. Taş duvar bittikten sonra bu meslek de öldü. Bu meslek insanları doyuramayacak duruma geldi. Hükümet de bu mesleğe sahip çıkmıyor" diyerek yakındı. URFA

paylaş

   

Yeni Özgür Politika

© Copyright 2024 Yeni Özgür Politika | Tüm Hakları Saklıdır.