Şapka düştü kel göründü!

• Wan’da 42 yıldır kasket üreten Fehim Turgay: "Eskiden dışarıda şapkasız birini görünce ayıplardık ama şimdi şapka takan birini görsek ayıplıyoruz. Devir ve zaman değişti. Mesleğin eskisi gibi bir tadı ve zevki de kalmadı”

Wan’da 1982 yılından bu yana kasket şapka yapan Fehim Turgay, kentte bu tarz şapka yapan son kişi olarak biliniyor. Ekonomik kriz başta olmak birçok etken değişimi şapka takmayı bitirdiği gibi şapka üreticisine de büyük bir darbe vurdu. Şapka alıcısı kalmadığı için iş yapamaz duruma geldiğini belirten Turgay, “Bu kültürü devam ettirmek için elimden gelen her şeyi yapacağım” dedi.

42 yıldır şapka yapıyor 

Küçük yaşta kasket yapma mesleğine başlayan ve 42 yıldır bu mesleği sürdüren Turgay, “1982 yılında şapka yapmaya önce bir hobi olarak başladım ve daha sonra meslek olarak yapmaya devam ettim. İşe başladığımda 12 yaşındaydım. Tabi ilk başladığım zamanlar da çalışmak zorunda olduğum için yapıyordum. Fakat şuan bu kültürün tek sahibi olarak yapıyorum ve işimi yaparken de çok mutlu oluyorum. Çünkü kendi kültürüme sahip çıkıp onu icra ediyorum. İşim artık eskisi gibi değil. Kasket yapan bitti, takan eksildi” dedi.

Bir tane bile satamıyorum 

Turgay, bu meslek dalında çırak bile artık yetişmediğini, kendisinin de yetiştiremediğini ifade etti ve ekledi: “Bitmiş bir meslek için bir kişiyi yanıma alıp ne zamanını ne de geleceğini buna bağlamanın bir anlamı yok. Artık bu meslek karardı. Ne bir kazanç ne bir gelir ne de bir talep var. Bundan 10 yıl önce günde 10 şapka satarken şimdi bir tane bile satamıyorum. Kasket alıcısının yaş ortalaması genelde 65 yaş üstü oluyor. Genç kesim artık şapka almıyor ve şapkaları sadece aksesuar olarak kullanıyorlar. Böyle olunca bizim meslek de iş yapamaz duruma geldi. Mesleğimde bu kültürü ilerletmek için mücadele ediyorum. 10 yıla kalmadan hem terzilik hem de şapkacılık biter. Bizler de birlikte biteceğiz.”

 

El emeği göz nuru

Her yörenin kendine has şapka takma ve şapka yapma kültürü olduğunu belirten Turgay, “Şuan kullandığım şapka kalıpları Wan yöresine ait ve 60 yıl önce şapka yapmak için kullanılan kalıplardır. Yaptığım bütün şapkalar el emeği göz nurudur. Özellikle bir iki çeşit 8 köşeli şapka var ve onlar artık hiç kullanılmıyor. Eğer bir sipariş olursa yaparız ama onun dışında yapmıyoruz. Arz-talep yok. Eskiden buralarda herkes şapka takardı ama artık kimse takmıyor. Eskiden dışarıda şapkasız birini görünce ayıplardık ama şimdi şapka takan birini görsek ayıplıyoruz. Devir ve zaman değişti, gelenek ve kültür de değişti. Mesleğin eskisi gibi bir tadı ve zevki de kalmadı” diye konuştu.

 

Kültürel açıdan bitti 

Kasket takmanın kültürel açıdan bittiğini ve sadece zevke dönüştüğünü kaydeden Turgay, “Bu meslek asla rahat bir meslek değil ve çeşitli zorlukları var. Bu mesleği ayakta tutmak için büyük bir direniş sergiliyorum. Kendimi hep mutlu olmakla motive ettim. Mesleğimi yapmak ve bu kültüre sahip çıkmak beni hep mutlu etti. Bazen diktiğim elbisenin artan kısmı ile şapka yapıyorum. Artık sadece şapka yapmak işyerimi ayakta tutmuyor. Ben de ek iş olarak elbise dikiyorum. Bu işe ilk başladığımda Wan’da 200 kişiydik” ifadelerini kullandı.

Turgay, “Elimden geldiği sürece bu kültürü icra etmeye devam devam edeceğim. Keşke bu kültürün devamı gelseydi. Ülkede derinleşen ekonomik kriz hepimizi vurdu. Meslek olarak ekonomik kriz bizi de vurdu ve bitirmeye başladı” dedi. WAN