Şirketler soykırımdan kar sağlıyor

• Küresel çapta 48 şirket Filistin işgali ve soykırımından milyar dolarlar kazanıyor, 100’den fazla şirket ve kurum ise İsrail’le işbirliği yapıyor. Amazon, Palantir, Volvo, BNP Paribas, Barclays, Microsoft Corporation, Lockheed Martin, BlackRock bunlardan sadece birkaçı…

Birleşmiş Milletler'in (BM) Filistin Özel Raportörü Francesca Albanese, İsrail'e yaptırım ve silah ambargosu uygulanması ve küresel şirketlerin Gazze'de "soykırımdan kar sağlamaları" nedeniyle hesap vermeleri çağrısında bulundu. Albanese’nin Perşembe günü BM İnsan Hakları Konseyi'ne sunduğu rapora göre, 48 şirket Filistin işgali ve soykırımından milyar dolarlar kazanıyor. Bu liste, Palantir Technologies Inc., Lockheed Martin, Alphabet Inc., Amazon, International Business Machine Corporation (IBM), Caterpillar Inc., Microsoft Corporation ve Massachusetts Institute of Technology (MIT) gibi teknoloji ve savunma devlerinin yanı sıra, BlackRock gibi bankalar, sigorta şirketleri, emlak firmaları ve yardım kuruluşlarını da kapsıyor.

 

 

Rapor, İsrail’le iş birliği yapan 1.000’den fazla şirket ve kurumu içeren bir veri tabanı sunuyor ve bu firmalar ile kurumların İsrail’le olan tüm bağlarını kesmeleri ya da savaş suçlarına ortak olmaktan dolayı hesap vermeleri gerektiğini vurguluyor.

"İşgal ekonomisinden soykırım ekonomisine" başlıklı raporda, Gazze ve Batı Şeria'da kullanılan silah ve ağır makinelerin tedariki, uluslararası şirketlerin katılımı, yasadışı yerleşim yerlerinden ürün satan tarım şirketleri ve savaşın finansmanına yardımcı olan yatırım şirketleri gözlem altına alınıyor.

The Guardian gazetesine konuşan Albanese, “630 gün boyunca her gün araştırdım ve açıkçası beş ay sonra size bunun soykırım olduğunu söyleyebilirim. Soykırımın ne olduğunu belirlemek için bir bilim insanı olmanız gerekmiyor” dedi.

Raporda, İsrail ordusunun yapımcı şirket Lockheed Martin tarafından üretilen ve 1.600'den fazla üretici firma ve sekiz devletin katılımıyla meydana getirilen F-35 savaş uçağının "şimdiye kadarki en büyük savunma tedarik programından" faydalandığı ve İsrail'in, bir seferde 9 ton bomba taşıyarak savaş uçağını "canavar modunda" uçuran ilk ülke olduğu belirtiliyor.

ABD’nin teknoloji şirketi Palantir

Albanese'in raporunda, "savaşla ilgili görevlerine" yardımcı olması için İsrail ordusuyla stratejik bir ortaklık anlaşması yapan ABD teknoloji şirketi Palantir, Gazze harekâtını icra eden İsrail Savunma Güçleriyle (IDF) yakın ortaklığı nedeniyle özellikle eleştiriliyor.

Yazılımları muharebe alanında otomatikleştirilmiş karar alımına imkan veren Palantir, İsrail ordusunun Gazze'de hedef belirlemek için uyguladığı Lavender veya Gospel programlarına herhangi bir katılımda bulunmadığını açıkladı.

Palantir daha önceki iddialara yanıt olarak şunları söylemişti: "Bu programlarla ve kullanımlarıyla hiçbir ilişkimiz yok ancak diğer programlar ve bağlamlarda İsrail savunma ve ulusal güvenlik misyonlarını desteklemekten gurur duyuyoruz."

Volvo da Gazze'de...

Albanese raporu ayrıca, Volvo gibi ağır ekipman üreticilerini, Gazze ve Batı Şeria'daki evler, camiler ve altyapının toplu yıkımında kullanılan ağır makineleri tedarik iddiasıyla eleştiriyor.

Volvo, kullanılan ekipmanın çoğunun, üzerinde şirketin hiçbir etkisinin olmadığı ikinci el pazarından satın alındığını söyledi. İsveç merkezli şirket, Volvo şasisi üzerine otobüs montajı yapmak için İsrailli bir şirket olan Merkavim ile anlaşmalı.

BNP Paribas ve Barclays

Albanese, “BNP Paribas ve Barclays dahil dünyanın en büyük bankalarından bazıları, bu uluslararası ve yerel hazine tahvillerini üstlenerek piyasa güvenini artırmak için devreye girdi ve İsrail'in kredi notunun düşmesine rağmen faiz oranı primini kontrol altında tutmasını sağladı” diyor. Ayrıca Almanya merkezli finansal hizmet şirketi Allianz'ın sahibi olduğu Pimco ve Vanguard gibi varlık yönetim şirketlerini İsrail hazine tahvillerinin başlıca alıcıları olarak adlandırıyor.

Norveç yatırımlarında yüzde 32 artış

Raporda, dünyanın en büyük egemen servet fonu olan Norveç Hükümeti Emeklilik Fonu Global'in (GPFG) Ekim 2023'ten bu yana İsrail şirketlerine yaptığı yatırımı yüzde 32 oranında artırdığı belirtiliyor.

Pazartesi günü, Norveç'in en büyük emeklilik fonu KLP, İsrail ordusuna Gazze'de kullanılabilecek ekipman sattıkları için ABD'deki Oshkosh Corporation ve Almanya'daki ThyssenKrupp olmak üzere iki şirketle artık iş yapmayacağını duyurdu. BM raporunda her iki şirketin adı da geçmiyor.

KLP, GPFG'den ayrı bir kuruluştur ancak yakın bir şekilde ilişkilidirler ve bildirildiğine göre dünya çapındaki yatırımların çevresel, sosyal ve yönetişim analizlerini paylaşmaktadırlar. HABER MERKEZİ