• Bavyera Eyaleti iltica eden Kürt aktivist ve siyasetçileri ağır hapis cezaları olmasına rağmen sınır dışı ediyor. Azadî Hukuk Ofisi’nden Alexander Glasner Hummel, Alman mahkemelerinin Türkiye'deki hukuk sisteminin otokratik yapısını görmezden geldiğine dikkat çekti.

ARAT ARARAT / BIELEFELD

 

Almanya'ya, özellikle Bavyera Eyaleti'ne iltica eden Kürt aktivist ve siyasetçiler, Türkiye'de davaları olmasına ve tutuklama kararları olmasına rağmen sınır dışı edilme riskiyle karşı karşıya. Son olarak 18 Mart'ta sınır dışı edilen Adnan Kaplan, Türkiye’de tutuklanıp cezaevine konuldu. Engin Alkan da 27 Mart’ta Türkiye’ye sınır dışı edildi. Türkiye’de 9 yıl cezaevinde kalan ve ‘örgüt üyeliği’ suçlamasıyla yargılanan Edip Yalçın ise sınır dışı edilme riskiyle karşı karşıya. 

9 yıl cezaevinde kaldı

Batman'ın Hasankeyf ilçesine bağlı Yakaköy köyünde doğan Edip Yalçın, 1996'dan itibaren HADEP ve ardılları partilerdeki faaliyetleri nedeniyle dört kez tutuklandı. 9 yıl cezaevinde kalan Yalçın'ın ailesi de benzer baskılara maruz kaldı. Babası Abdulkerim 12 yıl, ağabeyi Yücel ise 8 yıl cezaevinde kaldı. Kobanê’ye dönük DAİŞ saldırısında Suruç’ta nöbet eylemine katılan, Kobanê’ye giderek yaralıların Suruç’a taşınmasına yardımcı olan, birçok kez gözaltına alındığını ve işkence gördüğünü aktaran Yalçın, 2020'de polis tehditleri ve hakkında açılan dava nedeniyle Almanya'ya gelmek zorunda kaldığını belirtti. 

 

 

Jet hızıyla red kararı

Edip Yalçın, Ocak 2021'de Almanya'ya ulaştı ve Şubat'ta iltica başvurusunda bulundu. Bavyera Eyaleti'ne bağlı Aichach-Friedberg Bölge Ofisi, Yalçın'ın başvurusunu reddetti. Bunun üzerine mahkemeye taşınan davada, 2023 Mart ayında hakim, Yalçın'ın ‘PKK ile bağlantılı olduğuna işaret eden dosya’ gerekçesiyle, yalnızca yarım saat süren bir duruşma sonrası red kararı verdi. Yalçın'ın itirazları da 2024 sonunda sonuçsuz kaldı ve dosya kapatıldı.

Hukuksuzluğu kabul etmiyorum

40 yaşındaki Yalçın hakkında Batman Sulh Ceza Hakimliği tarafından TCK 314/2 gerekçesiyle “silahlı örgüt üyeliği” suçlamasıyla dava açılmış durumda. Yalçın'ın avukatı, "Buradaki mahkemeler, 'Türkiye'de bir suç durumu varsa biz bunun haklılığını ya da haksızlığını araştırmıyoruz. Bizi ilgilendirmez' diyor. Oysa Türkiye'deki hukuksuzluklar göz ardı edilmemeli" dedi. 

Edip Yalçın, geçtiğimiz günlerde mahkemenin verdiği red kararını Anayasa Mahkemesi’ne taşıdı. Yalçın aynı zamanda Bavyera Eyaleti’nin Zirndorf şehrinde de ikinci kez iltica başvurusunda bulundu. Yalçın, “Bana yapılan hukuksuzluğu kabul etmiyorum. Sonuna kadar adalet arayışımı sürdüreceğim” dedi. 

Almanya'da yaşayan 25. ve 26. Dönem HDP Milletvekili Faysal Sarıyıldız, Yalçın hakkındaki yakalama kararına dikkat çekerek, "Edip Yalçın'ın Türkiye'de tutuklama kararı bulunuyor. Verilen red kararı hukuksuzdur. Alman mahkemeleri daha ciddi bir araştırma yapmalıdır" dedi.

Almanlara göre “hukuk” devleti

Azadî Hukuk Ofisi’nden sosyolog Alexander Glasner Hummel, Almanya'daki sınır dışı süreçlerinin anayasal standartlara aykırı olduğunu belirtti. Hummel, Alman yetkililerinin ve mahkemelerinin Türkiye'deki hukuk sisteminin otokratik yapısını görmezden geldiğini vurguladı. "Alman makamları, Türkiye’nin işleyen bir hukuk devleti olduğunu iddia ederek sınır dışı işlemlerini meşrulaştırıyor. Oysa Türkiye'ye gönderilen insanlar, insanlık dışı uzun hapis cezalarına çarptırılabiliyor, hatta işkence ve kötü muameleye maruz kalabiliyorlar" dedi.

Sınır dışılar yasaklanmalı

“Türkiye'ye sınır dışı işlemlerinin tamamen yasaklanması için mücadele etmek zorundayız” diyen Hummel, sınır dışı kararlarına karşı yasal işlem başlatılabileceğini de belirti. Ancak bunun için uzman bir avukat desteğinin gerekli olduğunu vurgulayarak, "Her bireysel vakada hukuki itiraz hakkının olup olmadığını dikkatle incelemek gerekiyor" diye ekledi.

 

* * *

Alkan ve Kaplan

Mart ayında Bavyera Eyaleti’nde iki Kürt Türkiye'ye iade edildi. Sınır dışı edilmek üzere 5 Mart’ta Münih havaalanına götürülen Engin Alkan için yapılan itiraz reddedildi. Münih Geri Gönderme Merkezi’nde tutulan Alkan 27 Mart günü Türkiye’ye gönderildi. Alkan ile aynı süreçte geri gönderme merkezine götürülen Adnan Kaplan ise 18 Mart'ta Türkiye'ye sınır dışı edildi. Kaplan, Türkiye'ye vardığında polis şiddetine maruz kaldı ve mahkemeye çıkarılmadan Silivri Cezaevi'ne götürülerek SEGBİS üzerinden ifadesi alınıp tutuklandı. Alkan hakkında ise Bingöl Ağır Ceza Mahkemesi tarafından ‘örgüt üyeliği’ suçlamasıyla açılan dava devam ediyor. 

 

 

* * *

Her 5 kişiden biri Kürt

Almanya'ya gelen Türkiyelilerin sayısı giderek artarken iltica başvurularının kabul oranı 2023 sonu itibarı ile yüzde 1,1'e kadar düştü. 2023'te karara bağlanan 24 bin 131 sığınma başvurusuna verilen ortalama kabul oranı da yüzde 13 oldu. Bu da çok sayıda sığınmacının geri gönderilmesi yönünde karar çıkması anlamına geliyor.

2023 yılında hakkında Almanya'dan sınır dışı kararı verilen kişi sayısı 8 bin 19 olarak açıklanırken bu sayı 2020 ile 2022 yılları arasında 7 bin 81 ile 8 bin 257 arasında değişti.

Sol Parti'nin federal hükümete yönelttiği bir soru önergesine verilen cevaba göre, Almanya'da 2024'ün ilk yarısında, 4 bin 321 kişi hakkında ülkeyi terketmesi yönünde karar verildi. Bunlar arasında en büyük grupları Arnavutlar, Gürcüler, Türkiyeliler, Moldovalılar ve Cezayirliler oluşturuyor.

Almanya Federal Göç ve Mülteciler Dairesi (BAMF) geçen yılın ilk 4 ayında başvuran 92 bin 454 kişiden en az 18 bininin Kürt olduğunu duyurdu.

Göç edenlerden 12 bin 5’i erkek, 5 bin 792’si ise kadın. 16 yaş altındakilerin sayısı 5 bin 349.

Yaşadıkları ülkelere göre iltica eden Kürtlerin sayısında Türkiye 9 bin 110, Suriye/Rojava 5 bin 791 kişi ile başı çekiyor.

Verilere göre iltica talebinde bulunan her 5 kişiden biri Kürt.