Vartinis’te karar zamanı

• Zaman aşımına uğrama riski bulunan Vartinis Davası’nın avukatlarından Mûş Barosu Başkanı Kadir Karaçelik, “İnsanlığa karşı suçlar kapsamındadır, dava sahiplenilmeli” çağrısı yaptı. 

Mûş’un Têlî (Korkut) ilçesine bağlı Vartinis (Altınova) beldesinde 3 Ekim 1993’te ateşe verilen Öğüt Ailesi’nin evinde, baba Nasır Öğüt, eşi Eşref Öğüt ve çocukları Sevim, Sevda, Mehmet Şakir, Mehmet Şirin, Aycan, Cihan ve Cinal Öğüt katledildi. Davada yargılanan tek sanık Bülent Karaoğlu ise kırmızı bültenle aranmasına rağmen hala yakalanmadı. Yargılanma sürecinin devam ettiği katliamın 19. duruşması, bugün Kırıkkale 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülecek. Davayı takip eden Mûş Barosu Başkanı Kadir Karaçelik, davanın zaman aşımı riskini MA’dan Berivan Kutlu’ya değerlendirdi. 

Endişeler var

Vartinis Davası’nda 30 yıllık adalet mücadelesinin 3 Ekim’de son bulacağını ifade eden Karaçelik, “Bu konuda endişelerimiz var ama hukuken çok güçlü argümanlarımız var. Bu davanın zaman aşımının bir sorun olmadığı, zaman aşımının uygulanmaması gerektiğini defalarca ifade ettik ve etmeye devam edeceğiz. Zaman aşımı meselesinde işkence ve yaşam hakkı gibi konularında zaman aşımını tartışmasını belirleyen uluslararası kararlar, yorumlar, hukuki değerlendirmeler var” dedi.

İnsanlığa karşı suçtur

İnsanlığa karşı suç kavramının 2005’te Türkiye hukukuna girdiğini hatırlatan Karaçelik, şöyle devam etti: “Uluslararası kararlarda insanlığa karşı suçlarda zaman aşımının uygulanmaması gerektiği ifade ediliyor. 90’lı yıllar karanlığının birer parçası olan benzer davalarda böylesi talihsiz kararlar verildi. Bu konuda çok netiz, hukuki anlamda, temel hak ve özgürlük hakkında, Vartinis Davası insanlığa karşı suç kapsamındadır. Bunda şüpheye mahal yoktur. İnsanlığa karşı suçun kapsamı bellidir. Vartinis’te yakılan insanlar ve çocuklar ile onları yakanlar arasında özel bir husumeti olduğu düşünülebilir mi? Dolayısıyla insanlığa karşı suçun bütün özelliklerini taşıyor. Mahkemenin böyle bir hukuki garabet içerisine girmemesini bekliyoruz.”

Faili cezayla buluşturamıyoruz

Mahkeme sürecinin uzun yıllara dayandığına değinen Karaçelik, “Bu süreçte cezasızlık politikasıyla iç içe olan ve onu besleyen bir yargısal pasifliği hissettik. Bu davanın yıllarca tozlu raflarda bekletilmesi sonrasında tuhaf hukuki garabet kararlarla dolandırıldığının farkındayız. Yargıtay ‘sanığın cezalandırılması gerekiyor’ dedikten sonra, biz haykırırcasına bu kişinin tutuklanmasını istedik. Karar uygulanmadıktan sonra ne kararlar alındığının önemi yoktur. Mağdur tarafın acısının telafisi için alınan kararın uygulanması gerekir. Evet, ailenizin kimin nasıl bir acımasızlıkla yok ettiğine karar verdik, tespitini yaptık ama faile hak ettiği cezasıyla buluşturamıyoruz. Çok basit bir suçmuş gibi fail mahkemeye bile çağrılmadı, İstanbul’a talimat yazısı gönderildi. Talimat yazıldı, zorla getirilme kararı bile verilmedi. Vartinis katliamı insanlığa karşı suçlar kapsamındadır, zaman aşımı uygulanamaz. Bu konuda AİHM’in detaylı tartıştığı kararlar var; iç hukukta düzenlenmezse bile yargılanma sürecinin devam etmesi gerektiğini ifade ediyor” şeklinde konuştu.

Tutuklamayan heyet sorumludur

Mahkeme heyetinin itirazları değerlendireceğini dile getiren Karaçelik, şunları söyledi: “Yaşadığımız 10 yıllık kovuşturma sürecinde, bu perspektifle bakan bu yargıç oldu. Sanığı tutuklamayan mahkeme heyeti, bu işin sorumlusudur. 2021’e kadar yargısal pasifliği işletenler, bu işin sorumlusuydu. Dosya bozulduktan sonra her şey netleşmişti. Hukuki hiçbir tartışmaya yer kalmamıştı fakat o heyet tutuklamadı. O heyetin hukuki sorumluluğu çok büyük. Biz o heyetle kırmızı bülten konusunda da sorunlar yaşadık, çıkartmadılar. Bu heyet kırmızı bülteni çıkarttı fakat sorumlulukları ne kadar yerine getiriliyor bilmiyoruz. Kırmızı bültenden sonra nasıl bir araştırma yapıldığını sorguladık, yerine getirilmediğini gördük. Bunların hepsi cezasızlık politikalarıyla bağlantılı ve birbirini besleyen durumlar.”

Mahkemenin 3 Ekim’den sonra zaman aşımı için karar vereceğini kaydeden Karaçelik, hakikatin ortaya çıkarılması gerektiğinin altını çizdi. Kamuoyuna duyarlılık çağrısı yapan Karaçelik, davanın sahiplenilmesi gerektiğini vurguladı. MUŞ