Asgarinin en asgarisi

• Türkiye, TL'nin hızlı değer kaybıyla birlikte geçen hafta itibarıyla AB ülkeleri içinde Bulgaristan'ın da gerisine düşerek, en düşük brüt asgari ücrete sahip ülke konumuna geldi.

TÜRK-İŞ verilerine göre, Mayıs'ta açlık sınırının 10 bin 362 TL’ye, yoksulluk sınırının ise 33 bin 752 TL’ye çıktığına dikkat çeken DİSK, şimdi 8 bin 500 TL olan asgari ücretin 16 bin TL olmasını talep ediyor.

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, ara zam oranını görüşmek üzere bugün toplanıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, TÜRK-İŞ ve Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) arasındaki müzakereler öncesi konuşan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz,  “Yaşanan ekonomik gelişmeler değerlendirilecek ve uzlaşmayla sonuçlandırılacak” dedi. Eski Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, seçim öncesi Temmuz zammı için “Aşağı yukarı 500 dolar bazında bir oran olacak” açıklaması yapmıştı. Açıklama asgari ücretin 12 bin lira beklentisi yarattı, ancak artan kurlar bu rakamın kısa süre içerisinde dolar karşısında eriyeceğini işaret ediyor. Komisyon’da işçi tarafını temsil eden TÜRK-İŞ ise 2023 asgari ücreti belirlenirken ‘kırmızı çizgi’ olarak açlık sınırını belirtmişti. Açlık sınırı 10 bin 362 TL’ye, yoksulluk sınırı ise 33 bin 752,48 liraya yükseldi. Bu koşullarda işçi tarafının en az yüzde 25 üstünde bir teklif ile masaya oturması bekleniyordu.

İşveren temsilcisi: TL konuşacağız

Asgari ücret görüşmeleri öncesinde, işvereni temsil eden TİSK Başkanı Özgür Burak Akkol, dün yeni Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan ile görüşme gerçekleştirdi. Akkol, "Yüzden fazla parametre değerlendiriliyor. İyi niyet var, enflasyon düşüş trendinde. Buna rağmen ara dönem artış yapılmasında mutabıkız. Önemli olan istihdamı aksatmayacak dengeli, çalışanın da işverenin de isteğini dikkate alan bir artış. Türkiye’deyiz, TL konuşacağız" dedi.

Ortalama ücret haline geldi

BirGün'den Havva Gümaşkaya'nın haberine göre; ucretlerin en fazla resmi enflasyon oranında artırılması nedeniyle asgari ücret son yıllarda ortalama ücret haline geldi. Asgari ücret civarında çalışanların oranı yüzde 50 seviyelerine ulaştı. Türkiye hızla asgari ücretliler ülkesine dönüşmeye devam ederken asgari ücret pahalılık ve zamlar karşısında iyice yetersiz kaldı. Milyonlarca işçi geçim için yetersiz olan asgari ücretle yaşamaya çalışırken, milyonlarca işçi de asgari ücret dahi alamıyor. Asgari ücret ise son kur şokuyla birlikte döviz karşısında hızla erimeye devam ediyor. Yılbaşında 453 dolara denk gelen net asgari ücret 363 dolara geriledi. Asgari ücretlinin kaybı 90 doları geçti.

Bulgaristan bile daha iyi

Böylece Türkiye, geçen hafta itibarıyla AB ülkeleri içinde en düşük brüt asgari ücrete sahip ülke konumuna geldi. Türkiye en düşük asgari ücrete sahip ikinci ülke konumdaydı, ancak artık Bulgaristan’ın da gerisine düştü. 

5 aydan üç altın eksildi

Asgari ücret sadece döviz karşısında değil, altın karşısında da ciddi ölçüde değer kaybetti. Merkez Bankası’nın yıllık ortalama Cumhuriyet altını fiyatlarına göre 2003'te asgari ücretin yıllık tutarı ile 25 altın, 2005’te 31 altın alınabilmekteydi. Bu yıl 8 bin 506 TL’lik asgari ücretin yıllık tutarı olan 102 bin 72 lira ile Ocak'ta yaklaşık 13 tane Cumhuriyet altını alabilen bir işçi, Mayıs'ta 10 tane alabildi.

DİSK'in talebi

Geçen hafta İstanbul’da TÜİK önünde açıklama yapan DİSK, en düşük ücreti ifade eden asgari ücretin yoksulluk sınırı seviyesinde belirlenmesini, en düşük emekli maaşının da asgari ücret seviyesine çekilmesini istiyor. DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, açıklanan açlık ve yoksulluk sınırı verilerine bakıldığında zaten olması gereken rakamın belli olduğunun altını çizdi. TÜRK-İŞ verilerine göre açlık sınırının 10 bin 362 TL’ye, yoksulluk sınırının ise 33 bin 752 TL’ye çıktığını anımsatan Çerkezoğlu, “Bir ailede iki kişi çalıştığı zaman o eve en az yoksulluk sınırı kadar para girebilmeli” diye konuştu. Bu da asgari ücretin 16 bin TL olmasına yönelik bir talebe işaret ediyor. Asgari ücretlinin gerçek enflasyon karşısında, dolar kuru ve altın fiyatları karşısında alım gücünün giderilmesi ve işçinin ailesiyle birlikte yaşayabilmesi için hesaplama yapılmalı, şimdiki gibi tek bir işçinin geçim maliyeti üzerinden değil. Bir diğer kriter de işçinin milli gelir artışından ve büyümeden aldığı payın artırılması şeklinde olmalı” dedi.

Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu ise asgari ücretin en az 25 bin lira olmasını talep ediyor. HABER MERKEZİ