Dêrazor’da kirli oyun

• Son günlerde Arap aşiret reisleri ardı ardına katlediliyor. Bunun için seçilen yer ise Derêzor.

HALİT ERMİŞ 

Derêzor’da Egedad, Cibur, Begara, Şammar gibi sayıları binlerle ifade edilen büyük aşiret organizasyonları mevcut. Bunların bazıları, Suriye’nin değişik birçok şehrinde olduğu gibi değişik Arap ülkelerinde de bulunan ve sayıları on binlerle ifade edilen son derece büyük aşiretler.

Aşiret yapıları bölge toplumsallığının, kültürel yapısının, geleneğinin bel kemiğini oluşturuyor. Hatta birçok bölge devlet yönetimleri dahi belli aşiretlerin ya da büyük ailelerin yönetiminde bulunuyor.

Bu dönemde aşiretler üzerinden yürütülen kirli siyasetin esası, bu yapılar üzerinden etnik milliyetçiliği şahlandırmak suretiyle halklar arası bir çatışmanın geliştirilmek istenmesidir.

Arap halkı milli duyguları olan bir halktır. Aşiretsel yapı toplumsal ilişkileri belirlese de milli duygular son kertede hepsi açısından önem arz etmektedir ve bu da oldukça anlaşılır bir şeydir. Ancak bu, durumu bütünüyle olumsuzlayacak bir özellik değildir. Örneğin aşiret geleneği köklü olan toplumlar arasında kendi dışındaki etnik yapılarla da demokratik bir sistem içerisinde yaşamaya meyillidirler. Eğer dışardan müdahale edilmez, etnik ve kültürel ya da inançsal farklılıklar çelişki kaynağı haline getirtilip çatışma körüklenmezse.

DAİŞ çetesinin Dêrazor’daki tasfiyesi, DAİŞ üzerinden bölgede hakimiyet planları kuran güçlere büyük bir darbe olmuştu. Buna karşı, tek aile, tek ulus, tek sınıf ya da zümre hükümranlığına dayalı gerici ulus devlet organizasyonları, halkların ortak mücadelesi sonucu ortaya çıkan demokratik ulus perspektifli QSD ve Özerk Yönetim’i tasfiye etmenin farklı yollarını aramaya koyuldu. Bunun için sistemini ve toprak hakimiyetini kaybetmiş DAİŞ’ten geriye kalanları yer altına çekip hücreler şeklinde yeni saldırı yöntemleri için hazır tuttular.

Bir süre sonra QSD bu hücre yapılarına karşı da etkili operasyonlar gerçekleştirip tasfiye etmeye başlayınca, bu kez Özerk Yönetimi ve QSD’yi içten vurma yöntemini esas aldılar. Bunun için kullanılan en etkili yöntem aşiret reislerini hedef alarak katletme seçildi.

Kuşkusuz aşiret önderlerini hedef almak kadar hangi aşiret önderlerinin hedef alınacağı da son derece önem arz ediyordu. Bunun için 02 Kasım 2018’de Afadla aşiret liderlerinden Beşir Feysel El Huwedi hedef alınarak katledildi. 03 Ağustos 2020’de bu kez Egêdad aşiretinin kanaat önderi Süleyman El-Kessar son olarak da bundan üç gün önce yine Egêdad aşireti şeyhi İbrahim Halil Cedan El Hefel hedef alındı.

Bütün bu saldırıların, son derece bilinçli ve hedef, amaç gözetilerek gerçekleştirildikleri ve son derece planlı oldukları aşikardır. Belli ki bu saldırılarla bir yandan aşiretsel duygular şahlandırılırken diğer yandan, sanki bu saldırıların gelişmesinden Kürtler sorumluymuş gibi bir algı yaratılarak, Arap milli duyguları kışkırtılacak ve Kürt-Arap etnik boğazlaşması yaratılacaktı.

Oysa gerçek olan Kürt-Arap çelişkisi değil, her iki kesim üzerinde de hakimiyet kurmak isteyen güçlerdir. Halklar çatıştırılıp birbirlerine boğazlatılırken, oluşturulacak enkaz üzerinden belli sınıf, zümre ya da kesimlerin iktidarı inşa edilmek istenmektedir.

Uzun süredir Dêrazor’da bu oyun çok ince yöntemlerle kurgulanıyor. Dolayısıyla aslında birbirine karşıt olan güçlerin Özerk Yönetim karşısında bir araya gelerek kurgulayıp sahaya sürdükleri bu kirli tezgâh, gerek Arapların gerekse Kürtlerin ve diğer halkların bilinçli yaklaşımı sonucu boşa çıkarılabilecek bir oyundur. O gün DAİŞ eliyle yapılmak istenen fakat halkların ortak mücadelesi sonucu bozulan oyun, bugün halkların kendi eliyle birbirlerine yaptırılmak istenmektedir. Ancak çeşmenin başında duran kesimler aynıdır.

Son dönemde bölgede daha fazla görülen MİT ve Muhaberat ajanları, Dêrazor’da oynanan oyunun perde arkasına ışık tutmaktadır. Son dönemlerde özellikle Suriye rejiminin istihbarat örgütü aracılığıyla kimi paravan oluşumlar oluşturduğu yönünde ciddi bilgiler ve hatta kanıtlar ortaya çıkıyor. 

Aslında bu paravan yapılar üzerinden oynanan oyun son derece açık ve basittir. Önce para karşılığında ajanlaştırılan şahıslar eliyle katlet; ardından toplum önderlerine saldırı gerçekleştiriliyor diye propaganda et, ortadan kaybol ve sonuçta tüm suçlarını Özerk Yönetim ve QSD’ye yık. Bu şekilde duygulara hitap et, ardından halkların boğazlaşmasını sağla. Bu oyunun bumerang etkisi yapması, kirli özel savaş yöntemlerinin boşa çıkarılmasıyla mümkün olacaktır.