Dersim maden talanı altında

Toplum/Yaşam Haberleri —

Dersim’in Ovacık ilçesine bağlı Otlubahçe köyünde bakır madenciliği için özel bir şirket tarafından açılan kaçak maden sondaj kuyusu.

Dersim’in Ovacık ilçesine bağlı Otlubahçe köyünde bakır madenciliği için özel bir şirket tarafından açılan kaçak maden sondaj kuyusu.

  • Dersim'in Pertek, Ovacık ve Pülümür ilçelerinde, büyük şirketlere ve şahıslara maden ruhsatı verildi. Geçici güvenlik bölgesi olduğu için sivillerin giremediği onlarca alanda da kaçak maden ocakları açıldı. Köylüler, “Hem maden araması yapılıyor, hem de yöre hakkında bilgi toplanıyor” dedi.

 

YILMAZ KAYA / DERSİM

Florasında 1900 çeşit bitki türü bulunan ve dünyada sadece bu coğrafyada yetişen endemik türlerin bulunduğu Dersim doğası, iki yıldır ruhsatlı ya da ruhsatsız yapılan maden arama çalışmaları nedeniyle tahrip ediliyor. Dersim merkez ve ilçelerinde, ruhsat verilen şirketler ya da sivillerin girişlerinin yasak olduğu 'Geçici Özel Güvenlik Bölgeleri' sınırları içinde kaçak yapılan maden arama çalışmalarında yüzbinlerce dönümlük arazi tahrip ediliyor.

Özellikle Ovacık, Mercan, Şahverdi, Işıkvuran bölgesi ile Eskigedik, Karagöz, Hasangazi ve Kırklar hattının yer aldığı Pülümür Hel Dağları ile Bağır Dağı eteklerinde açılan kaçak maden ocakları, hiçbir denetime tabi tutulmadan bir yıldan fazladır faaliyetlerine devam ediyor. Hem ruhsatlı, hem de ruhsatsız maden arama çalışmalarında birçok köyde yaşanacak doğa tahribatı, yeraltı ve yer üstü suların kirlenmesi ile etkileneceği belirtiliyor. 

Yandaş şirketlere ruhsat verildi

Dersim'de en büyük madenciliği, 5 ayrı sahada ruhsat alan ABD'li Alacer Gold ile AKP'ye yakınlığı ile bilinen Çalık Grubu'nun ortak şirketi olan Tunçpınar Madencilik yürütüyor. Çalık Grubu, Dersim merkeze bağlı Geyiksu köyünde 171 bin 70 dönüm, Ovacık Topuzlu köyünde 70 bin 240 dönüm ve 65 bin 210 dönüm sahada, Karayonca köyünde 116 bin 250 dönüm, Karaoğlan köyünde ise 10 bin 710 dönümlük sahada maden araması yapmak için ruhsat almış durumda. 

Altın, bakır, krom ve gümüş için açılan maden sahalarında yapılacak arama çalışmaları sırasında toprağa ve suya bırakılacak atıklarla, Geyiksu, Atadoğdu, Taşıtlı, Aşlıca, Sarısaltık, Kurukaymak, Yüceldi, Buzlutepe, Uzundal, Garipuşağı, Elgazi, Doludibek, Aktaş, Cevizli, Söğütlü, Halitpınar, Karataş, Kozluca, Bilgeç köyü ve bölgelerinin doğasının tamamen kirleneceği, hatta bazı köylerin doğa tahribatı sonrasında tümden göç etmek zorunda kalacakları kaçınılmaz olarak görülüyor. 

Bunun yanı sıra Pertek Kolonkaya köyü bölgesinde 19 bin 600, Tozkoparan bölgesinde 19 bin 820 dönüm alanda da maden araması yapılması için 100’ün üzerinde şirkete ruhsat verilmiş durumda. 

‘Güvenlik Bölgeleri’ kaçak madencilere serbest

Hozat'ta Aliboğazı ve Kıran, Ovacık'ta ise Eğerci ve Karadere bölgeleri, 29 Aralık 2021 tarihli ve 4989 sayılı Cumhurbaşkanı kararı ile 31 Aralık 2022 tarihine kadar "Geçici Özel Güvenlik Bölgesi" ilan edilerek sivillere yasaklanmış durumda. Ancak söz konusu, yasaklı Eğerci ve Karadere bölgesinde hala ruhsatlı ya da kaçak maden arama çalışmaları sürüyor.

Ovacık'ta gazetemize konuşan köylüler, maden sahalarının daha çok sivillere yasak olan bölgelere kurulduğunu belirterek şunları söylediler: "Bu bölgelere devletin kendisi girip kalıcı olarak orada kalamıyor, karakol inşa edemiyor. Çare olarak 1990'lardan bu yana her yıl o bölgeler askeri güvenlik bölgesi denilerek yasaklanıyor. Bu bölgeleri de kapsayan alanlarda şirketlere maden arama ruhsatı veriliyor. Şoför, teknisyen, mühendis adı altında görevli kişiler de bu alanlardaki madenlerde çalışıyor gösteriliyor. Konteynırlar, çadırlar kuruluyor, iş makineleri getiriliyor. Hem maden araması yapılıyor, hem de bu görevli kişiler aracılığı ile yöre hakkında bilgi de toplanıyor. Örneğin yasak olan Kutu Deresi, Tapan Tepe, Balkayalar, Gölan Yaylası ve Kızılmescit bölgeleri böyle."

STK'lar baskın yapınca durdurulmuştu

Dersim'de birçok bölgenin "Geçici Özel Güvenlik Bölgesi" ilan edilerek sivillere yasaklanmasından sonra, sivil toplum örgütleri ve çevrecilerin girişine izin verilmediği için kaç bölgede kaçak madencilik yapıldığı konusunda sağlıklı bir bilgi yok. 

Geçen yıl 21 Kasım tarihinde Ovacık’a bağlı Otlubahçe bölgesinde özel bir maden şirketinin bakır çıkarmak için kaçak olarak sondaj çalışmalarına başladığı bilgisi üzerine, aralarında HDP, CHP, EMEP gibi siyasi parti ve sivil toplum örgütlerinin temsilcileri ile gazetecilerin de olduğu heyet bölgeye giderek inceleme yapmak istedi. Ancak askerlerin izin vermemesi üzerine Cumhuriyet Başsavcılığı'nın verdiği izinle, heyete yer alan temsilciler bölgeye asker denetiminde girebildi.

Burada yapılan incelemede, sondaj için çukurlar açıldığı ve iş makinelerinin getirildiği tespit edildi. Heyet, kaçak maden çalışmalarını fotoğraflayarak ve köylülerin de ifadesine başvurarak, 6381 sayılı Orman Kanunu, Çevre Kanunu ve Milli Parklar Kanunu gereğince gerekli idari işlemlerin yapılması için Ovacık Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulundu. Bu suç duyurusunun ardından, söz konusu yasaklı bölgede yapılan kaçak maden arama çalışmalarına son verildi.

paylaş

   

Yeni Özgür Politika

© Copyright 2024 Yeni Özgür Politika | Tüm Hakları Saklıdır.