KDP’yi büyük bir yenilgi bekliyor 

• 20 Ekim’de yapılacak parlamento seçimlerinde KDP’nin petrol kaçakçılığı, Türk devletiyle işbirliği, yolsuzluk, hırsızlık, elektrik, su yol vb. hizmet yetersizliği gibi kronikleştirdiği sorunların sandığa oy kaybı olarak yansıması bekleniyor.

MELTEM OKTAY / ALİ AMMAR

Başûrê Kurdistan’da neredeyse iki yıldır ertelenen parlamento seçimleri 20 Ekim’de yapılacak. Seçimleri bu kez Bölge Seçim Komisyonu yerine, Irak Yüksek Seçim Kurulu yapacak. Önceki seçimlerde usulsüzlükleri gözler önüne serilen KDP, bu durumdan en çok kaygılanan taraf. Bu seçimlerde özellikle petrol kaçakçılığı, Türk devletiyle işbirliği, yolsuzluk, hırsızlık, elektrik, su yol vb. hizmet yetersizliği gibi kronikleşmiş sorunların sandığa oy kaybı olarak yansıması bekleniyor.

Kürdistan Bölgesi’nde beşinci dönem ve son parlamento seçimleri 30 Eylül 2018’de yapıldı. Bu seçimde KDP 45, YNK 21, Goran Hareketi 12, Yeni Nesil 8, İslami Toplum Partisi 7, Yekgirtu ve İslami Hareketi 5, Komünist Parti 1 ve Sosyalist Parti 1 sandalye kazandı. Yasaya göre Federe Kürdistan Bölgesi Parlamentosu’nun görev süresi 4 yıl ve bu süre 6 Kasım 2022’de sona eriyordu. 9 Ekim 2022’de 80 parlamenterin oyu ile 5’inci dönem görev süresi 31 Aralık 2023’e kadar uzatıldı. Irak Federal Mahkemesi bunun yasal olamadığına ve biran önce seçimlerin yapılmasına hükmetti. Görev süresi dolmuş Federe Kürdistan Bölgesi hükümeti 2022 yılından bu yana parlamento seçimlerinin yapılması için 4 defa karar alındı.  Ancak hiçbir karar hayata geçirilmedi.

Seçimler neden yapılamadı?

Irak Yüksek Yargı Konseyi, KDP’nin lehine olan seçim sistemini değiştirdi. Tek bölgeli seçim sisteminden çok bölgeli (Silêmanî, Hewlêr, Halepçe, Dihok) seçim sistemine geçildi. İktidarın güdümündeki Kürdistan Bölgesi Yüksek Seçim Komisyonu’nu feshetti, seçimleri Irak Yüksek Seçim Komisyonu’na bağladı. KDP’nin 6’sını tek başına Türkmenlere ayırdığı ve toplamda 11 olan kota kürsülerini feshetti. KDP, bu karar ardından 10 Haziran 2024’te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararı aldı, seçimler bloke oldu. Göstermelik bir itiraz ve kabul ile Irak Yüksek Yargı Konseyi, Kürdistan Bölgesi Meclisi’nde Türkmenler, Hristiyanlar ve Ermenilere toplamda sadece 5 kişilik kota ayrılması kararı verdi. Kürsü sayısı 95+5 yani 100 olarak bırakıldı. Önceki seçimlerde kürsü sayısı 100+11’di.

KDP’nin hayali seçmenleri

En son 2018’de gerçekleşen genel seçimlerde KDP kamuoyunun gözleri önünde büyük usulsüzlüklere imza atan taraf oldu. Bu seçimin iptal edilmesine yönelik YNK’nin yoğun başvuruları vardı. Buna rağmen kapalı kapılar ardında, ABD ve İngiltere’nin de müdahalesiyle bölge istikrarı adına, KDP ve YNK mevcut sonuçlar üzerine anlaştı. KDP’nin büyük seçim hilesinde önemli iddialardan biri olmayan seçmen ya da naylon nüfustu. Rojava, Bakur ve yine Rojhilat’dan gelen birçok kişinin de oy kullanması bu iddiaların yanına eklendi.

Irak Yüksek Seçim Kurulu yapacak 

Yine peşmergelerin zorla KDP’ye oy verilmesi ve kullanılan oyun  fotoğraflarının çekilerek KDP’ye gönderilmesi yönünde baskı kurması da iddianın ötesinde bir gerçeklikti. Peşmergeler bu kapsamda toplu olarak sandık başına götürülüp oy kullandırıldı. KDP’nin geçmiş dönemdeki bu seçim usulsüzlükleri sebebiyle yapılacak yeni seçim için kimi seçim güvenliği önlemleri alındı.