Ayşe Efendi
- HPG gerillaları Kaniya Kurda’ya ulaştığında Kobanê’de onbinlerce sivil vardı. Herkesi bir heyecan sardı. Coşku doruğa çıkmıştı. Kitle sokaklara çıkıp gerillayı karşılıyordu. Gerilla kendilerine gösterilen bu sevgiyi karşılıksız bırakmadı. Kobanê’nin özgürleşmesinde büyük rol oynadı.
- Kobanê yerle bir oldu. Yıkılmayan ev kalmadı. Kobanê için başta Amed ve Brüksel’de birçok konferans gerçekleştirildi. Avrupalı devletler birçok söz verdi. Ancak bunların hiçbiri yerine getirilmedi. Kobanê halkı kendi imkanlarıyla evlerini yeniden inşa etti. Kobanê yine Kobanê halkının alın teriyle inşa edildi.
ERKAN GÜLBAHÇE
Rojava Devrimi’nin ilk meşalesi 19 Temmuz 2012’de Kobanê’de yakıldı. Rojava’da, Efrîn, Kobanê ve Cizîr kantonları oluşturuldu, Özerk Yönetimi ilan edildi. Türkiye öncülüğündeki bölge devletleri Kürt halkının statüye kavuşmaması için DAİŞ’İ örgütleyerek Rojava üzerine saldırttı. DAİŞ’in 15 Eylül 2014’te, 19 Temmuz devriminin ateşinin yakıldığı Kobanê’ye saldırısına karşı YPG/YPJ savaşçıları direnirken, Rojava Özerk Yönetimi: “Kobanê düşerse, Rojava düşer, Kerkük düşer” diyerek tüm Kürt halkına Kobanê’yi savunmaları çağrısında bulundu.
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan da Kürt halkına çağrıda bulunarak Kobanê’nin seferberlik çağrısına yanıt verilmesini isteyince dört parça Kurdistan’dan gençler Kobanê’yi savunmak için akın akın cepheye koştu.
134 gün süren destansı direnişle Kobanê kent merkezi özgürleştirildi. Kent, Kaniya Kurda tepesinin de çetelerden temizlenmesi ardından 26 Ocak’ta DAİŞ’ten tamamen temizlendi. O dönem Rojava Halk Meclisi Kobanê Divanı Eşbaşkanı olan, Fırat-Kobanê Bölgesi Şehit Aileleri Eşbaşkanı Ayşe Efendî ile 9 yılı geride bırakan Kobanê direnişini konuştuk…
Kobanê’nin özgürleşme sürecinde siz Rojava Halk Meclisi Kobanê Divanı Eşbaşkanıydınız. O dönemden biraz bahseder misiniz, neler yaşandı?
19 Haziran devriminden sonra Rojava’nın genelinde, özellikle Kobanê’de Halk Meclisleri ve komiteler oluşturarak, örgütlenmemizi gerçekleştirerek hazırlıklarımızı yapıyorduk. Rojava’yı 14 bölgeye ayırmış, her bölgede meclisler oluşturarak yönetimlerini seçmiştik. Girêsipî, Serêkaniyê, Çelebî’de çatışmalar yaşanıyordu. Biz Kobanê’de bir ateş çemberinin içinde kalmıştık. O dönem ‘Arap Baharı’ başlamıştı. Gelecekte ciddi çatışmaların olacağını ön görüyorduk. Buna karşın hazırlıklarımızı yapıyor, halkı örgütlüyor ve özsavunmanızı geliştiriyorduk. Ancak bu kadar büyük ve kapsamlı bir saldırının olacağını öngörmemiştik.
Kobanê’deki mücadeleyi bu kadar direngen kılan ve kurtuluşu tetikleyen faktörler nelerdi?
Şüphesiz, Kürtler 40 yıldan beri özgürlük mücadelesi veriyor. 40 yıllık süre zarfında ağır bedeller ödendi. Neredeyse şehidi olmayan Kürt ailesi kalmadı. Kobanê’deki mücadeleyi başarıya ulaştıran 40 yıllık mücadele mirası ve Apocu ruh idi.
Kobanê’nin büyük bir kısmı DAİŞ tarafından ele geçirildiğinde dahi Kobanê terk edilmedi ve direnişe devam kararı alındı. Umutsuzluğun geliştiği anlar oldu mu?
Doğrudur, bir dönem Kobanê’nin yüzde 80’i DAİŞ’in eline geçti. Buna karşın Kobanê’de mahalle mahalle, sokak sokak ve hatta ev ev bir mücadele verildi. En zorlu dönemde dört parça Kurdistan’dan gençler Kobanê’ye akın etti. Kurdistan tarihinde Kürt halkı ve Kürt partileri ilk defa birlik ve dayanışma sağladı. Bununla birlikte başta Avrupa olmak üzere dünyanın birçok bölgesinden enternasyonalistler Kürtlerle dayanışmak için Kobanê’ye akın etti. Askeri anlamda da ilk defa gerilla ve peşmerge birleşerek aynı cephede mücadele verdiler. Şunu da belirtmek isterim ki, mücadelenin en yoğun olduğu dönemde Kobanê halkının yüzde 20’si ancak Kobanê’de kalmaya devam etti. Bu yüzde 20’lik kesim Kobanê’de kalarak çocuklarıyla birlikte mücadelelerini yükseltiler. Dört parçadaki Kürtlerin yüreği Kobanê’de direnen gençlerle attı. İşte bütün bunlar sayesinde Kobanê düşmedi.
Kobanê direnişinde bir kadın, bir şehit annesi olarak yer aldınız. Kobanê özgürleşmesinde Kürt kadınları nasıl bir rol oynadı?
Ben bir kadın aynı zamanda bir şehit annesiyim. Ama benimle birlikte onlarca ve hatta yüzlerce kadın aynı konumdaydı. Dört parça Kurdistan’daki onlarca kadın verdikleri mücadele ile sınırları aşarak Kobanê’ye ulaştı ve direnişe katıldı. 19 Temmuz’dan itibaren hazırlıklarımızı yaptık. Böyle saldırıların olacağını öngörüyorduk. 40-50 yaşın üzerindeki kadınlar silah eğitimi alarak Rojava’yı savunmak için hazırlanmıştık. Evimizi, çocuklarımızı, mahallemizi, bütün Rojava’yı savunmak için silah kullanmayı bilmenin bir zorunluluk olduğunu biliyorduk. Bu temelde de YPJ kuruldu. YPJ çatısı altında kadınlar birleşerek sonuna kadar direniş kararı aldılar. Kadınlar Rojava’yı savunmayı şehitlere bağlılığın bir gereği olarak gördüler ve bu esas üzerinden Kobanê direnişinde rollerini oynadılar.