Mazlum Ebdî: Şam’la kalıcı bir çözüme ulaşabiliriz
Dünya Haberleri —

Mazlum Ebdî
- Kuzey ve Doğu Suriye Demokratik Özerk Yönetimi heyeti, 10 Mart mutabakatının hayata geçirilmesi için Şam’da. QSD, Özerk Yönetim ve Suriye Demokratik Konseyi ise mutabakatın uygulanma sürecini ele almak üzere tüm bileşenlerin katılımıyla ulusal bir konferans düzenlemeye hazırlanıyor.
- QSD Genel Komutanı Mazlum Ebdî, ABD ve Uluslararası Koalisyon’un Şam’la müzakerelere yardımcı olduğunu söyledi. Suriye'nin tek bir orduya sahip olması ve QSD de dahil olmak üzere askeri kurumların birleşmesi gerektiğini belirten Ebdî, Şam’la kalıcı bir çözüme ulaşılabileceğini vurguladı.
Kuzey ve Doğu Suriye Demokratik Özerk Yönetimi, Demokratik Suriye Güçleri (QSD) Genel Komutanı Mazlum Ebdî ve Suriye Geçici Cumhurbaşkanı Ahmed El Şara, arasında 10 Mart’ta imzalanan 8 maddelik mutabakatın uygulanması için çalışmalarını hızlandırdı.
Özerk Yönetimi heyeti, Şam geçici hükümeti yetkilileriyle ilk toplantılarını gerçekleştirmek üzere, Cumartesi günü Şam’a gitti. 12 Nisan'da oluşturulan komitenin üyelerinden Foza Yûsif, Abdulhamid El Mihbaş, Ahmed Yûsif, Senharib Bersûm ve Sozdar Hecî heyette yer alırken, heyetin sözcülüğü ise Mariam İbrahim ve Yaser Silêman yapacak. Ziyaret, taraflar arasında daha önce 19 Mart, 12 Nisan ve geçen hafta olmak üzere Kuzey ve Doğu Suriye’de düzenlenen üç toplantının ardından gerçekleşen ilk Şam görüşmesi.
Şam heyetinde yer alan isimler ise şöyle: Dışişleri Bakanlığı ABD Ofisi Başkan Yardımcısı sıfatıyla Muhammed Kanatri, Halep Valiliği İç Güvenlik Müdürü sıfatıyla Abdulgani Muhammed, Efrîn Dosyası Başkanı sıfatıyla Mesud Battal, İçişleri Bakanlığı Sivil İşlerden Sorumlu Bakan Yardımcısı sıfatıyla Fewaz El Ayiş.
Yasir Silêman, ziyarete ilişkin ANHA’ya, “Müzakere heyetimiz Suriye geçiş dönemi hükümeti ile görüşmek üzere Şam’da. İlk olarak her iki tarafın heyetlerinin üyeleri birbirlerini tanıyacak. Ardından müzakerelerin gündem maddeleri ve başlıca konuları ile görüşme turları üzerine tartışmalar yürütülecek” bilgilerini verdi.
Pazar günü yapılan ilk toplantıda, iki tarafın heyet üyeleri kendilerini tanıttı. Ardından anlaşma maddelerinin yürürlüğe girmesi adına ortak çalışma planı ve mekanizmalar tartışıldı, eğitim sistemi ve mültecileri durumu ele alındı.
ABD: Suriye için fırsat
ABD Dışişleri Bakanlığı, Suriye geçici hükümeti-Özerk Yönetim görüşmesine ilişkin North Press'e yaptığı açıklamada, görüşmelerin Suriye toplumunun tüm kesimlerinin barış içinde bir arada yaşaması için bir fırsat olduğunu söyledi. Öte yandan heyetten bir yetkilisi ise ziyaretin kapsamında dair, "Bu topluluklardan üyelerin en üst düzeylerde yer aldığı ve çatışmayı önlemek için en iyi yol olarak güvenilir, mezhepçi olmayan bir yönetim sergileyen bir siyasi geçişi desteklediğimizi bir kez daha teyit ediyoruz” ifadelerini kullandı.
Ulusal konferans yapılacak
Heyet, ilk tur diyalog sürecini başlatmak üzere Şam’da temaslarını sürdürdüğü sırada Hesekê’de de yoğun hareketlilik yaşandı. QSD Genel Komutanı Mazlum Ebdî, Kadın Savunma Birlikleri (YPJ) Genel Komutanlığı Üyesi Rohilat Efrîn, Kuzey Doğu Suriye Özerk Yönetim Yürütme Kurulu eşbaşkanları ve yöneticileri ile Suriye Demokratik Konseyi Eşbaşkanlığı'nın katılımıyla üçlü bir toplantı düzenledi. Toplantıda 10 Mart anlaşmasının uygulanması ve müzakere koşulları ele alındı. DAİŞ’e karşı mücadelede Suriye Savunma Bakanlığı ile işbirliği yolları, kamp ve cezaevlerinin durumu tartışıldı. ABD ve Avrupa Birliği'nin (AB) Suriye üzerindeki yaptırımları kaldırma kararı olumlu karşılandı, kararın Suriye'nin yeniden inşası, mültecilerin güvenli dönüşüne ve ekonomik krize katkı sunacağı belirtildi.
Toplantıda ayrıca, 10 Mart mutabakatının uygulanmasının yollarını görüşmek üzere Kuzey ve Doğu Suriye bileşenlerini kapsayan kapsamlı bir ulusal konferansın hazırlıklarına başlanması kararlaştırıldı.
Kendimizi savunacağız
Mazlum Ebdî, Rojava ve Suriye’deki son gelişmeleri ise Cumartesi akşamı Shams TV’ye değerlendirdi. Suriye’deki binlerce çetenin olduğunu ve bunun çözülmesi gereken bir sorun olduğunu söyledi. Ebdî, “Savaşmaya geri dönmek istemiyoruz ama meşru müdafaa durumunda bunu yaparız” dedi.
DAİŞ büyük şehirlerde örgütleniyor
DAİŞ’in büyük şehirlerde örgütlendiği uyarısında bulunan Ebdî, örgütün Suriye'deki mevcut güvenlik boşluğundan faydalandığını belirtti. Şara ile yaptığı görüşmenin olumlu geçtiğini belirten Ebdî, Şam ile sorunların üstesinden gelinebileceğini ve kalıcı bir çözüme ulaşılabileceğini vurguladı. ABD ve Uluslararası Koalisyon’un Şam’la müzakerelerde QSD’ye yardımcı olduğunu ekledi.
Suriye'nin tek bir orduya sahip olması ve QSD de dahil olmak üzere askeri kurumların birleşmesi gerektiğini vurgulayan EbdÎ, İsrail ile herhangi bir ilişki olduğunu reddederek, “Herkesle iyi komşuluk ilişkilerini destekliyoruz” dedi.
Arap aşiretler: Kürtlerle çatışmayacağız
Arap aşiretleri de Özerk Yönetime destek için Hesekê’de bir araya geldi. Özerk Yönetim sisteminin Suriye’nin birlik modeli olduğunu, demokratik Suriye inşası için QSD’ye desteğe işaret etti. Konuya dair ANHA’ya, “Bizler terörizme karşı savaşırken bazıları başka konularla uğraşıyordu. Ama biz tüm Suriye bileşenlerini içinde barındıran bir yönetim inşa ettik” diyen Benî Sebaa aşireti temsilcisi Şeyh Hisên El Sada, nasıl bir yönetim modeli kurduklarını anlattı:
“Suriye ulusal kimliği temelinde çalışan, kazanımlarını koruyan kapsamlı ve birlik halinde bir yönetim kurduk. Kurumlarımızı koruduk, üniversiteler açtık, az da olsa hizmetler sunduk. Geleceğimiz refah içinde olacak.”
El Sada’nın Şam geçici hükümetine çağrısı ise şöyle: “Tüm Suriyeliler için özgür bir ülke inşa etmek istiyorsanız, QSD’ye elinizi uzatın. QSD, denizlerden nehirlere tüm Suriye halkını kucaklıyor, tüm Suriyelileri temsil ediyor.”
Kürtler ve Araplar arasında bir çatışmanın çıkmayacağına vurgu yapan El Sadad, “Bizi birleştiren unsurlar, ayıranlardan çok daha güçlü. Kürtler ve Araplar binlerce şehit verdi. Birlikte yaşamaya devam edeceğiz ve ülkeyi yeniden inşa edeceğiz” dedi.
El Kilizat’tan El Begara aşireti şeyhi Şeyh Besam El Cenayid, “Temennimiz, Suriye halkının sevgi ve kardeşlik içinde birleşmesi ve hiçbir etnik ya da mezhepsel ayrımcılığın olmamasıdır” şeklinde konuştu.
Özerk Yönetim modelinin Suriyelilerin ortak geleceği için çalıştığını belirten El Cenayid, halka şu çağrıyı yaptı: “Bölünmeye ve ayrışmaya yol açacak girişimlere ve kışkırtıcı söylemlere karşı birlik olmalı, nefret söylemlerine alet olmamalıyız.”
Türk devleti ve çetelerinin suçlarına örtbas
Halklar Özerk Yönetim’in eşit ve adil modelini desteklerken, Şam iktidarını ise eleştiriyor. 18 Mayıs’ta kurulan Geçiş Dönemi Adalet Komisyonu da eleştirilerin odağında. Komisyon yalnızca eski Baas rejimi tarafından işlenen suçları soruşturacak, Türk devleti ve çetelerinin işlediği suçları yok sayacak. Komisyonun kuruluş kararında, amacın “önceki rejim döneminde işlenen ağır ihlallerin açığa çıkarılması, sorumluların hesap vermesinin sağlanması ve mağdurların tazmin edilmesi” olduğu belirtiliyor. Ancak bu tanım, Efrîn, Şehba, Girê Spî ve Serêkaniyê gibi bölgelerde Türk devleti çetelerinin yol açtığı yıkım ve hak ihlallerini kapsamıyor. Suriye’nin kıyı bölgelerinde yaşanan insan hakları ihlalleri ve katliamlara da hiç değinilmedi.
Komisyon BM gözetiminde olmalı
Suriye’nin Geleceği Partisi Tebqa Meclisi Örgütleme Bürosu Yöneticisi Yasir El-Kurdî, Geçiş Dönemi Adalet Komisyonu’nun bağımsız, tarafsız ve uluslararası destekle çalışması gerektiğini, böylece yurtdışına kaçan suçluların da yargılanmasının mümkün olabileceğini ifade etti.
PYD Tebqa Kantonu Bürosu Bürosu Eşbaşkanı Xalid El-Esker ise, “Türk devleti ve çetelerinin işlediği savaş suçları cezasız kalırsa, bu suçlar devam eder ve ülke sürekli iç savaş riskiyle karşı karşıya kalır” dedi. Komisyonun Birleşmiş Milletler (BM) denetiminde ve daha kapsayıcı bir yapıya sahip olması gerektiğini ekledi. HABER MERKEZİ