Obezite

• Obezitenin oluşmaması için korunma büyük önem taşımaktadır. Çocukluk ve gençlik yıllarında oluşan obezite yetişkinlik dönemi obezitesi için zemin hazırlamaktadır.

Vücuttaki yağ oranının yağsız kütleye göre aşırı artmasından kaynaklı vücut ağırlığının normalin üstüne çıkmasına obezite denilir. Yağ dokusu erkeklerde vücut ağırlığının %17, kadınlarda ise %20-25 oluşturmaktadır. Bu oranın erkeklerde %25, kadınlarda ise %30’un üstüne çıkması obeziteyi oluşturmaktadır.   

İnsanların günlük yaşamda cinsiyete, yaşa, fizyolojik ve genetik özelliklere, yaptığı işe ve sağlık durumuna göre değişen günlük enerjiye ihtiyacı vardır. Bu enerji ihtiyacının alınan enerji ile dengede tutulması önemlidir. Fazladan alınan enerji vücutta yağ olarak depolanmakta ve obeziteye yol açmaktadır. 

Obezite gelişmiş ülkelerin başlıca sağlık sorunları arasında yer almaktadır. Bu hastalık yaşam kalitesini ve süresini olumsuz etkilemektedir. 

Obezitenin oluşmasında önemli risk faktörleri: aşırı ve yanlış beslenme (özellikle yaşamın ilk yılları belirleyicidir), yetersiz fiziksel aktivite, yaş, hormonal ve metabolik etkenler, genetik etkenler, psikolojik sorunlar, sıkça diyet uygulaması, sigara, alkol, bazı ilaçlar (antidepresanlar vb), hamilelik / doğum. Eğitim düzeyi ve sosyo-kültürel etkenler de belirleyici olabilir.   

Obezitenin yol açtığı başlıca hastalıklar: tansiyon yüksekliği, kalp damarlarında daralma, kanda yağ oranının yükselmesi, karaciğer yağlanması, şeker hastalığı, safra kesesi hastalıkları, astım, solunum sorunları, gebelikte sorunlar, kas, eklem yerleri ve kemik problemleri, artan ameliyat riskleri, bazı kanser türleri (prostat, kalın bağırsak, safra kesesi, meme kanseri).

Obezitenin oluşmaması için korunma büyük önem taşımaktadır. Çocukluk ve gençlik yıllarında oluşan obezite yetişkinlik dönemi obezitesi için zemin hazırlamaktadır. Bundan dolayı ailede, çevrede ve okulda dengeli beslenmeye ve yeterli fiziksel aktiviteye dikkat edilmelidir. 

Obezitenin tedavisi zorunlu olmak ile birlikte bireyin kararlılığı ve etkin katılımı şarttır. Tedavi obeziteye yol açan birçok faktörün birlikte varolmasından dolayı uzun süren, süreklilik gerektiren ve çok yönlü bir tedavidir. Doktorun yanı sıra bir diyetisyenin yemek alışkanlıklarına ilişkin tedaviye dahil olması şarttır. Diyetin yanı sıra yeterince fiziksel aktiviteler (yürüyüş, günlük yaşam aktivitelerinde artış ve direnç egzersizleri) kaçınılmazdır. Bu aktivitelerin günlük (en az haftada beş defa) ortalama 45 dakika yapılması etkili olacaktır. Davranış değişikliği (yaşam tarzı, yemek alışkanlığı, kendine bakış açısı) tedavisi de önemlidir.

İlaç tedavisinden, yan etkilerinden ve bağımlılık yaratması tehlikesinden dolayı kaçınılmalıdır. Eğer ilaçlar alınacaksa mutlaka doktor tavsiyesi ve kontrolü dahilinde olmalıdır. Cerrahi tedavi obezite tedavisinin en son basamağıdır.