Ölüm dalga dalga geldi

• Binlerce kişinin yaşamını yitirdiği Derne’de 900 bina tamamen yıkıldı. Neredeyse 400 bina çamura gömüldü. Kentin tahliyesi tartışılırken cesetlerden yayılan koku salgın hastalık endişesini artırıyor. Felaketten sağ kurtulanlar yaşananları anlattı. 

• 73 yaşında 5. kata çıkmayı başaran ve çatıda tüm gece yardım bekleyen Abdulmunim, üst katta oturan oğlunun, “"oğlum başka bir dalganın geldiğini ve ilkinden daha büyük olduğunu, 20 metreye ulaştığını söyledi” dedi.  
• Selin ikinci dalgasının evleri ikinci ve üçüncü katlarını yuttuğunu anlatan 25 yaşındaki Muhammed ez-Zavi, Bir gün önce şiddetli yağmur beklendiği ve evde kalmamız gerektiği yönünde uyarılar aldık, başka bir şey değil” dedi.
   

Doğu Akdeniz’in kıyı şeridinde bulunan bir çok ülkeyi doğrudan etkileyen Daniel fırtınası Türkiye’de mevsimsiz yağışlara, Yunanistan’da ise Pinio Nehri'nde taşkınalara sebep oldu. Tesalya Bölgesi'ndeki Kardiça, Trikala ve Larisa'daki çok sayıda yerleşim birimi hala sular altında. 
Geçen hafta Akdeniz’in Kuzey Afrika kıyılarına ulaşan ve Derne kentinde iki barajın çökmesine sebep olan Daniel fırtınası bir iç deniz olan Akdeniz’in bilmediği afetlerden. Küresel ısınma ve mevsimsel değişikliklerin tetiklediği fırtına geçen hafta yağış yükünü Libya’nın doğusundaki bölgede bıraktı. 

Derne tamamen tahliye edilebilir
Libya Kızılayı'nın açıkladığı rakamlara göre felakette en az 12 bin kişi hayatını kaybetti, 10 binden fazla kişiyse hâlâ kayıp. Fırtınadan 250 bin kişi doğrudan etkilendi. 
Felaket nedeniyle Derne kentinde yaklaşık 900 bina tamamen yıkılırken, 200 bina hasar aldı, neredeyse 400 bina da çamura gömüldü. Şehir resmi olarak afet bölgesi ilan edilirken, selden en çok etkilenen şehir merkezine giriş çıkışlar kapatıldı. Şehirde ayrıca elektrik, temiz su ve gıda sıkıntıları da yaşanıyor. Libyalı yetkililer, denize sürüklenen cansız bedenler nedeniyle salgınlar yaşanabileceğinden endişe ediyor. Felaket öncesinde 100 bin kişinin yaşadığı kentin dörtte biri haritadan silinirken, kentin tamamen tahliye edilerek kapatılması da gündemde.

5. kata çıkıp kurtuldular
Derne afet bölgesi olarak son yüzyılın en büyük yıkımı ile yüzleşmeye çalışıyor. AFP yaşadığı şoku halen atlamayan kentliler ile görüştü. 73 yaşında bir tesadüf sonucu hayatta kalan Abdulmunim çamur ile sıvanmış evinin önünde yüzündeki dehşet ifadesi ile muhabirin sorularını yanıtladı. Selin başlangıcını gördüğünü ve anlam veremeden kapıların çatırdayıp yerinden söküldüğüne tanık olduğunu anlatıyor. Zemin katın kapılarının sular altında kaldığını gören Şeyh apartmanın birinci katında yaşıyordu. İki oğlu da aynı binanın ikinci katında yaşayan Şeyh ve eşi dördüncü kata çıktılar. Zemini ve ilk katı yutan sel suları birkaç dakika içinde çekilip yakındaki nehir yatağına doğru aktı.
Kabusun daha son bulmadığını daha beterini yaşadıklarını anlatan Abdulmunim Avad eş Şeyh, yaklaşık bir saat sonra "oğlum yukarıdan bağırarak başka bir dalganın geldiğini ve ilkinden daha büyük olduğunu, yaklaşık 20 metre yüksekliğe ulaştığını söyledi” dedi. Oğlunun ikazı ile 5. kata çıktıklarını oradan da kuzeninin evinin çatısına geçtiklerini anlatıyor. 
Yaşlı adam, “Tahta bir merdiven yerleştirdik, ikinci çatıya çıktık ve şafak sökünceye kadar oturduk, ta ki gençler yanımıza gelip bize yardım edinceye kadar” şeklinde konuştu. Kendisine yardım eden gönüllülerden birinini tüm ailesini kaybettiğini, kederlerinin tarifsiz olduğunu söylüyor. 

Arabalar, insanlar denize sürüklendi
11 Eylül’de Libya'nın doğusundaki bölgelere yağan şiddetli yağmurlar Derne'deki iki barajın çökmesine yol açarak, suyun genellikle kuru olan nehre güçlü bir şekilde akmasına neden oldu. Sel binaları ve altyapısıyla birlikte şehrin bazı kısımlarını yok etti. Bazılarının "tsunami" olarak tanımladığı su, metrelerce yükseklikten akarak, şehrin doğusunu ve batısını birbirine bağlayan köprüleri ortadan kaldırdı. 
25 yaşındaki Muhammed ez-Zavi, bulunduğu bölgede ilk dalganın kaldırımı aşmadığını ancak ikinci dalganın binaların ikinci ve üçüncü katlarına kadar ulaştığına değinerek, daha sonra suyun arabaları, eşyaları ve insanları sürükleyerek denize döktüğünü aktardı.
Kamu hizmetinin uyarıdan ibaret olduğunu söyleyen Zavi, “Bir gün önce şiddetli yağmur beklendiği ve evde kalmamız gerektiği yönünde uyarılar aldık, başka bir şey değil” dedi. Selden sonra da durum farklı olmadı Muhammed evinin yakınlarında 25 ila 30 arasında ceset gördüğünü söylüyor. 

'Hayat direniyor'
Sel felaketi öncesi de erişim, iletişim nispeten sağlanabilirken şimdilerde kamu hizmetine ulaşmak bir hayalden ibaret. Sağlık Bakanlığı günü birlik veri açıklasa da uluslararası insani yardım örgütleri can kayıpları hakkında açıklanan sayıların çok düşük olduğu konusunda hem fikir. 
Çok uzun yıllardır Libya’da yaşayan Lübnan 50 yaşındaki Muhammed Abdulhafız, “Ölümü gördüm ancak hayatın bir direnişi var” dedi. Dünya’nın sarsıldığı hissiye uyandığını anlatan Abdulhafız, deprem olacağını sanarak kız kardeşini ve babasını sokağa inmeye çağırdı, ancak çok geçmeden evinin balkonuna çıktığında suyun üçüncü kata kadar ulaştığını gördü. Hayatları bulundukları binanın çok katlı olması ile kurtuldu. 
Öte yandan Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA), Libya'da yaşanan yıkıcı sel felaketlerinin ardından büyük miktarda baskıya maruz kaldıklarının bildirerek, Libya'daki diğer iki barajla ilgili endişelerini dile getirdi. DERNA/HABER MERKEZİ/AFP