Papa’nın ziyareti ve bıraktığı tartışmalar

• Gerek Irak hükümeti ve gerekse KDP yönetimi Papa’nın ziyaretine bir nebze saygıları varsa Êzîdî inanç topluluğunun meşru haklarına saygılı olmalıdırlar. 

ŞÜKRÜ GEDİK

Papalık düzeyinde gerçekleşen Irak ziyareti tarihte bir ilk olması nedeniyle, dikkat çekilen ilgiyle izlenen bir ziyaret oldu. 4-8 Mart 2021 tarihleri arasında gerçekleşen bu ziyaretin programı oldukça kapsamlıydı. Son iki günlük Güney Kürdistan ziyaretinde öne çıkan hususlar daha fazla tartışmaya vesile oldu. Papalık kurumu siyasi bir kurum olmamasına rağmen siyasi konular daha fazla ön plana çıkarılmış oldu.

KDP yetkilileri, Papa Francesco’nun ziyaretinde öne çıkarmak istedikleri konuların başında Zaxo ve Duhok çevre köylerinde yaşayan Hıristiyanların durumuydu. ‘PKK varlığı nedeniyle Hıristiyan vatandaşları kendi köylerine gidemedikleri’ yönünde PKK’yi karalama propagandası yapıldı. Günler öncesinden yapılan bu propagandalar ile bir algı yaratılmak istendi. Amaç, Hıristiyan azınlığın kendi köylerini PKK nedeniyle boşalttığı yönünde Papa’ya mesaj vermekti. Ya da şöyle söyleyelim, KDP kendi yalanlarına Papa’yı da ortak etmek istemesidir. Papa’nın ziyaretinden yararlanarak PKK’yi Hıristiyan azınlığın ağzından töhmet altında bırakmak ve PKK’yi boşaltılan köylerin sorumlusu olarak göstermekti.

Oysa ki KDP’nin Hıristiyan azınlığın başına neler getirdiğini herkes biliyor. Bu konuyu fazla deşmeden, boşaltılan köylerin meselesine dönersek, Türk devletinin bombardımanları ve KDP’nin baskıları sonucu boşaltıldığını yöre halkı bizzat kendisi iyi biliyordur. Papa, KDP yetkililerinin ağzından ziyade boşaltılan köylerin sakinlerinden dinleme imkanı bulsaydı gerçekler daha iyi açığa çıkmış olacaktı.

DAİŞ ile mücadelede Papa, Kürtlere teşekkürlerini iletmiş. Acaba bunlar hangi Kürtlerdir? Kast edilen elbette ki kaçan değil direnen ve bu konuda bedel veren Kürtlerdir. Direnen başka, teşekkürü alan başka olması hiç de adil değildir. Şimdi PKK’nin sözde Şengal’deki, Mexmûr’daki varlığından şikâyet ediyorlar. Şu soruyu sormak yerinde olacak. PKK, Kerkük, Mexmûr ve Şengal’e neden gitti, niye gitti, nerelerden geçerek gitti? Bu soruların cevabını KDP yetkililerinden almak gerekir. Bizce cevabı çok basit. Siz oraları bırakıp kaçtığınız için PKK oralara gitti. Sizin denetlediğiniz köylerden, kasabalardan ve şehirlerden halaylar ve zılgıtlar eşliğinde oralara gitti. KDP yetkilileri PKK varlığından şikayetçi olacaklarına, korumakla mükellef oldukları halkı korusalardı PKK’de oralarda olmazdı. PKK’nin direnişi sayesinde Papa’dan teşekkür almalarına hiç olmazsa saygılı olmalıdırlar.

Papa’nın hatıratına düşündükleri, Kürdistan coğrafyasını simgeleyen pul ise Türk devletinin sinir uçlarına dokundu. Anında açıklama istendi. KDP baskılar karşısında söz konusu pulların henüz tasarı olduğunu ve basılmadığını izah etmek zorunda kaldı. Türk devletinin baskıları karşısında kendi coğrafyasına sahip çıkıp tasarladıkları pulları basıp basmayacaklarını zaman gösterecektir. Türk devleti bir hatıra puluna bile tahammül etmeyerek hemen müdahale etmiş KDP’nin iradesini kırmıştır. Bu baskıları göze alarak söz konusu pulları basacak iradeyi sergilemeleri beklenir. Güney halkı Türk devletini düşman görüp tavır takınmasını isterken KDP halkın bu istemiyle çelişmekte, halkın iradesini temsil etmemektedir. Güney coğrafyasını tümüyle Türk devletinin işgaline açık hale getirmiştir. Faşist Devlet Bahçeli, pula kaşı tepkisini ‘orası zaten ayaklarımızın altındadır’ diyerek hakaretlerde bulunması da işin cabası. Kendi ülke sınırlarına açıktan sahip çıkamaması, coğrafyasını pul üzerinde dahi olsa savunamaması içler acısı bir durumdur.

Papa’nın ziyaretinde teğet geçilen Êzîdîleri bekleyen ise iradelerine askeri saldırı olmuştur. Ziyaretin bitiminden hemen sonra Irak ordusu Şengal’deki Êzîdî savunma güçlerinden Êzîdxan Asayiş güçlerine saldırarak dağıtmak istemesi olmuştur. KDP, Papayı karşılama protokolüne Êzîdîlerin ruhani liderlerini katarak kendisini Êzîdîlerin hamisi gibi gösterirken Şengal Êzîdîlerini ise tehdit etmektedir. Öz yönetimlerine saldırmakta, Bağdat ile imzaladıkları ihanet anlaşmasını ısrarla uygulanmasını dayatmaktadırlar. Anlaşılan o ki Papa’nın dualarına pekte saygılı yaklaşmamaktadırlar. Barışa, bir arada yaşamaya dair düzenlenen ayinlerde bu coğrafyanın acılı halkına dua eden papanın ziyaretinin hemen ardından bir gün geçmeden Şengal’e saldırmaları hem KDP’nin ve hem de Irak hükümetinin iki yüzlülüğünü ortaya koymuştur.

Gerek Irak hükümeti ve gerekse KDP yönetimi Papa’nın ziyaretine bir nebze saygıları varsa Êzîdî inanç topluluğunun meşru haklarına saygılı olmalıdırlar. Bu topluluğa boyun eğdirmeye çalışmaları, iradelerine saldırmaları, savunma güçlerini dağıtmaları, öz yönetimlerini tanımamaları, fermanlara açık hale getirmektir. Bunu da devlet gücüyle yapmaya kalkışmak, papa ziyaretine samimiyetsizliğin de göstergesidir.

Hiç gündemde düşmeyen Şengal sanırsınız ki dünyanın düğümüdür. Irak coğrafyasının en yoksul ama en çok tartışılan yeri olmuştur. Yapılması gereken tek şey kirli ellerin Şengal’den ve Êzîdîlerin üzerinden çekilmesidir.