Üçlü görüşmeler başlıyor

• QSD Genel Komutanı Mazlum Ebdî, bir kez daha Şam ve Amerikan yetkilileri üçlü görüşmeyi, belki Şam’da belki de üçüncü bir yerde yapacaklarını söyledi.
• Anayasa, hükümete/Meclis'e katılım, Suriye’nin yönetim şekli (merkezi-ademi merkezi) gibi konuların çözüm beklediğini belirten Ebdî, süreci ağırlaştıranın QSD olmadığını vurguladı.

QSD Genel Komutanı Mazlum Ebdî, Şam ile askeri konularda bir mutabakatın olduğunu, ancak temel meseleler çözülmeden genel bir anlaşmanın olmayacağını söyledi. Ebdî, “QSD’nin katılımı Suriye ordusunu güçlendirir ve bölgeye huzur getirir” dedi.  

Stratejik konumu, yeraltı kaynakları ve demografik yapısıyla Ortadoğu’da önemli bir konumda olan Kuzey ve Doğu Suriye, hem iç hem de dış siyasetin gündem başlıklarından birisi. ABD Başkanı Donald Trump ile Suriye Geçici Hükümeti Cumhurbaşkanı Ahmed El Şara’nın 10 Kasım’da gerçekleştirdiği görüşmenin temel maddelerinden birisi Kuzey ve Doğu Suriye’nin durumu oldu. Suriye’deki entegrasyon süreci ile Demokratik Suriye Güçleri’nin (QSD) bu entegrasyona nasıl dahil edileceği toplantının başlıklarından biri oldu. Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi’nin Türkiye ile ilişkileri de gündemde. QSD Genel Komutanı Mazlûm Ebdî, en son Federe Kürdistan'ın Duhok kentinde düzenlenen 6. Ortadoğu Barış ve Güvenlik Forumu’na katılarak, devam eden Barış ve Demokratik Toplum Süreci ile ulusal birlik başlıklarına dair önemli açıklamalarda bulundu. Mazlûm Ebdî, bölgede yaşanan gelişmelere dair MA'dan Azad Altay'ın sorularını yanıtladı.

Duhok’taki ziyareti önemli ve yeni bir sürecin başlangıcı olarak gördüklerini belirten Genel Komutan Ebdî, "Bu dönemde Duhok’ta böylesi bir foruma katılmak Kuzey ve Doğu Suriye açısından oldukça önemli. Bundan sonra da Güney Kürdistan ile olan ilişkilerimizde yeni bir başlangıç olacak. Yeni ilişkiler de gelişecek. Güney’deki kardeşlerimizle olan ilişkilerimiz gayet doğal" dedi.

Türkiye şikayetlerini iletmiş

Kendilerine iletildiği kadarıyla Trump'ın, savaşsız ve diyalogla meselelerin çözülmesi isteğinin muhataplarınca kabul edildiğini, Türkiye tarafının her zamanki gibi bazı şikayetlerini dile getirdiğini, ancak bu kez tehdit ve keskin dil yerine daha çok çözüme dair taleplerini ifade ettiğini belirten Ebdî, şöyle devam etti: "Bizim esas sorunumuz; toplantılarda olumlu şeyler konuşuluyor, ancak pratikte gerçekleşmiyor. Washington toplantısı sonrası artık pratik adımların atılacağını bekliyoruz. Madem şimdi askeri güçler meselesi gündemimizde ve Şam’da yapılan son toplantıda bu konuda mutabık kalmışız; bazı pratik adımların atılmasını ve anlaşmayı umuyoruz. Bazı detaylarda sorunlar olsa da çözmek istiyoruz. Bizim temel meselemiz parlamentoya/hükümete katılma meselesidir, bir de anayasanın değişimidir. Bu konuda da çalışıyoruz, burada bir netleşme olmalı ve adım atılmalı. Kurdî heyet de Şam’a gitmeli, Kürtlerin haklarını diğer bileşenlerle birlikte Suriye anayasasında koruma altına almalı. Çünkü bu da 10 Mart Anlaşması’nın bir parçası."

Yeniden üçlü görüşme

Şimdi bir kez daha üçlü görüşme (Biz, Şam yetkilileri ve Amerikan yetkilileri) yapmak istediklerini; heyetlerin, belki Şam’da belki de üçüncü bir yerde yeni adımların atılması noktasında bir araya gelebileceğini paylaşan Ebdî, şunları söyledi: "Bazen küçük sorunlar çıksa da her iki tarafta da çatışma çıkmaması ve konuların diyalogla çözülmesi yönünde irade var. Şimdiye kadar yürüdü. 10 Mart Mutabakatı'nın en büyük sonuçlarından birisi buydu. Her ne kadar imza atılmamış olsa da ve resmi olmasa da Şam’da yapılan ve Amerikalı yetkililerin de katıldığı son toplantıda askeri konularda anlaşmaya vardık. Bazı sorunların çıkma ihtimali olsa da bir mutabakat var. Elbette temel meseleler kalmış. Anayasa, Suriye’nin yönetim şekli (merkezi mi olacak yoksa merkezi olmayacak mı) konuları önemli. Bu konular en önemli konular. Kürtlerin hakları ve diğer bileşenlerin anayasada nasıl yer alacağı henüz kalmış. Bunlar olmadan da genel bir anlaşmanın olması mümkün değil."  

QSD düzenli şekilde katılmalı

QSD'nin, Kuzey ve Doğu Suriye’nin bütün bileşenlerinden oluştuğunu; bu bölge dışında da binlerce kişinin içerisinde yer aldığını; 10 yılı aşkın bir süredir Uluslararası Koalisyon'la birlikte hareket edip DAİŞ’e karşı tecrübesinin oluştuğunu hatırlatan Genel Komutan Ebdî, "Suriye’de en büyük örgütlü güçtür. Bu nedenle Suriye ordusuna da düzenli bir şekilde katılması gerekiyor. Bu Suriye ordusunu güçlendirir. Tecrübesi ve sayısıyla güçlendirir. QSD’nin katılımının Suriye ordusunu güçlendireceğini ve huzur getireceğine inanıyorum. Kimse bundan korkmamalı. Aksine bunu olumlu görmeli. QSD’nin orduda önemli bir rolü olmalı. Diğer şeyler detaylardır, müzakerelerde konuşulur" şeklinde konuştu.

Yanıt alamayan biziz

10 Mart Mutabakatı’nı aksatanın kendileri olmadığının altını çizen Ebdî, şu bilgileri verdi: "Özerk Yönetim ve QSD tarafı, Paris'teki toplantıya hazırdı. Amerika, Fransa ve Britanya bu gerçeği biliyor. Müzakereler için hazırladığımız belgeleri paylaşıyoruz. Herkes vaktinde haberdar oluyor. Herkes sorunun bizden kaynaklanmadığını biliyor. Bu sorunu sürdüren ve ağırlaştıran diğer taraflardır. Hiçkimse bize 'siz geç kalıyorsunuz' demiyor.  Bazı önemli gördüğüm noktaları dile getirebilirim;

* Biz idari konularda görüşlerimizi gönderdik. Hatta Dêrazor bölgesinin muhafazasında, yine petrol ve sınır kapılarına dair görüşlerimizi yazılı olarak gönderdik.  

* QSD’nin entegrasyonu ve orduya nasıl katılacağına dair de önerilerimizi gönderdik. Görevlendirilecek isimleri bile gönderdik. Şu ana kadar henüz bir yanıt almış değiliz. Şimdi yanıt bekliyoruz.

* Güven verici adımlarlar da gerekli. Efrîn ve Serêkaniyê halkının dönüşleri konusu var. Örneğin Suriye devleti kontrolü dışında 12 yıldır çocuklara eğitim veriliyor.

* Îdlip ve Azez’deki çocukların diplomaları kabul edildi, ancak bizde halen o sorun çözülmedi.

Anayasa ve yapımı sorunu

Anayasada, 10 Mart Mutabakatı ile çelişen bazı maddelerin yeniden düzenlenmesini; herkesin hükümette yer alabilmesinin ve Kürtlerin haklarının konulmasını istediklerini ve bunu görüşmede de ifade ettiklerini belirten Ebdî, "Diğeri de Suriye’de yeni bir anayasa yapımıdır. Bunun için vakit gerekebilir. Belki 2-3 yıl gibi bir çalışma gerekiyor. Bütün tarafların bu yeni anayasayı hazırlayacak komitede yer alması gerekiyor. Bu henüz oluşmamış. Biz her kesimin temsilcilerinin bu komitede yer almasını istiyoruz ki Suriye için uygun bir anayasa yapılsın" dedi.

Tüm bileşenlerle ilişkiler var

Suriye’nin bütün bileşenleriyle ilişkilerinin olduğunu; QSD içerisinde herkesin temsilcisinin bulunduğunu kaydeden Genel Komutan Ebdî, şunları dile getirdi: "Dürzilerle, Alevilerle, Sünnilerle, İsmaililerle, Hristiyanlarla ilişkilerimiz var ve yeni değil. Esad rejimi döneminde de vardı ve şimdi de devam ediyor. Onlar bizi anlıyor, biz de onları anlıyoruz. Bazı zamanlar siyasi açıdan birlikte hareket etme ve çalışma durumu oluyor. Bunun daha düzenli yürümesini istiyoruz. 

Dürziler ve Aleviler de katılsın

Mesela biz Şam ile yapılan görüşmelerde sadece Kuzey ve Doğu Suriye’nin temsilcilerinin değil, aynı zamanda Dürzilerin temsilcilerinin de yer almasını istiyoruz. Alevi heyetinin de yer almasını istiyoruz. Suriye’de herkes birbiriyle görüşmeli ki genel bir anlaşma oluşsun. Maalesef bu durum henüz yok. Bizim herkesle ilişkimiz iyi. Siyasi açıdan Kuzey ve Doğu Suriye için istediklerimizi diğer yerler için de istiyoruz. Biz onların da bu görüşmelerde yer almasını istiyoruz ki kalıcı bir şey kazanalım." HABER MERKEZİ