Yağma, yıkım, talan

Dünya Çevre Günü dolayısıyla ekoloji tahribat raporu hazırlayan HDP, “Bu tarih bir kutlama günü olamaz ve bir hatırlama günü olma özelliğini de kaybetmiştir. Bu sebeple bu tarihlerde irdelenmesi gereken tam da ekolojik yıkımlar ve bu yıkımlar karşısında verilen mücadelelerdir” dedi.

HDP Ekoloji Komisyonu, “Ekolojik Yıkım-Bölgeler Tahribat Raporu” hazırladı. Raporda, enerji, madencilik ve inşaat sektörü sermaye gruplarının Kuzey Kürdistan’daki doğayı nasıl talan edildiği gözler önüne serildi:

IĞDIR-KARS

Kars’ın Sarıkamış ilçesi Karakurt köyünde Aras Nehri üzerinde yapılan Hidroelektrik Santrali (HES) Iğdır Ovası’nı tehdit ediyor. Bölgenin önemli tarım alanlarından olan Iğdır Ovası, Aras Nehri üzerinde yapılan HES ile birlikte yok olma tehdidi ile karşı karşıya. HES projesi ile birlikte geçim kaynağı tarım ve hayvancılık bitirilecek.

ELAZIĞ

Elazığ Orman Bölge Müdürlüğü, ağaç katliamı yapmak için özel olarak proje hazırlanmasını istedi. Kıyımın yapılacağı ormanlık alanın ağaç kesimi şartlarına uymadığının altını çizen köylüler dayanışma çağrısı yapıyor.

DERSİM

Dersim Coğrafyası ‘güvenlik’ amaçlı yapılan ve yapılması planlanan baraj ve HES projeleriyle, orman yangınlarıyla, maden ve taş ocaklarıyla, özel güvelik bölgeleriyle büyük bir saldırı altındadır.  Son dönemlerde ise turizm adı altında projelerle Dersim halkının tarihsel hafızası silinmek istenmektedir.

145 maden projesinin bulunduğu Dersim’de Munzur Dağlar’ının tamamı maden sahası ilan edildi. Verilen ruhsatlardan bir kısmı Munzur Gözeleri, Munzur Suyu, Mercan Vadisi, Kırk Merdiven Şelaleleri, Tülin Tepe, Tepecik ve Pulur höyüklerini içine alan 43 bin hektarlık alanda ilan edilen Munzur Milli Parkı’nın bir bölümünü de içine alıyor.

• Munzur Gözelerinde devlet destekli  “Munzur Gözeleri Koruma Öncelikli Rekreasyonel Peyzaj Projesi” adı altında yapılacak yapılarla yıkım tehdidi altındadır.
• Dersim şehir merkezine karayolu ile yaklaşık 6 kilometre uzaklıkta olan Milli Köyü sınırları içinde 2006 yılında açılan taş ocağı köylülerin tüm tepkisine rağmen işletilmektedir.
• Halvori gözelerinde otel inşa edilmek isteniyor. Dersim’in Kürt Alevi halkının kutsal inanç mekanlarından biri olan ve Çewres Çime (Kırk Göze) olarak da adlandırılan Halvori Gözeleri aynı zamanda Dersim 37-38 katliamından dolayı tarihsel bir öneme sahiptir. Halvori gözeleri 37-38 soykırımında Seyit Rıza önderliğinde, Dersim aşiret temsilcilerinin toplanıp ortak hareket etme kararı aldıkları yerdir. Sınırları içerisinde üç tane ziyaret bulunan mekan aynı zamanda 37-38’de Dersim halkının kadın, yaşlı, çocuk demeden katledildiği yerdir. Dersim halkının tarihsel hafızasıdır  Halvori gözeleri Dersim’in Kürt Alevi halkının inanç yeri olma özelliği dışında Milli Park özelliği de bulunmaktadır. Munzur Vadisi içerisinde yer alan Halvori Gözeleri, 2872 sayılı Millî Parklar Kanunu ile Millî Parklar Yönetmeliğine göre Mutlak Koruma Zonu’nda bulunmaktadır
• Pülümür Vadisi, Munzur Havzası içerisinde yer alan önemli bir ekosistem alanıdır. Pülümür İlçesi Karagöl Köyü, Kırklar köyü, Hasangazi Köyü (Bağır Dağı Eteklerinde) yürütülen Krom Madeni Ocağı Projesi başta olmak üzere Vadi Havzası’nda Taş ve Kum Ocakları işletilmektedir.
• Ovacık ilçesinde Köseler köyü sınırları içerisinde bulunan ve yıllardır köylülerin mera alanı olarak kullandığı, ekinlerini ektikleri 508 ve 510 parsel numaralı hazine arazileri ‘kiralama’ adı altında sermaye sahiplerine ve şirketlere büyük teşviklerle verilmek istenmektedir.

VAN

• Erciş’te Zilan Deresi’nde (Geliyê Zîlan) 2014 yılında yapılması planlanan HES çalışmaları, Danıştay’ın durdurma kararına rağmen yeniden yeniden başlamıştır. Bugün mevcut yargı kararına ve ÇED raporu olmamasına rağmen Zilan Deresi’nin ekolojik ve kültürel mirası tahrip edilmeye devam edilmektedir. Özellikle toplumun Kovid19 salgınıyla meşgul olduğu bir süreçte bunun yapılması, böylesi bir fırsatın kollandığını göstermektedir.
• Erçek Gölü bölgesinde  Gendelova  ve Kargündüz mahallelerinin olduğu bölgede gölden tatlı suya üreme amaçlı gelen on binlerce Van balığının bilinmeyen nedenlerden dolayı telef olmuştur. Balık ölümerine ilişkin Kanispi’de yapılan HES’e dair halkın şüpheleri oluşmuştur basın açıklaması yapmak istemiş fakat engellenmişlerdir.
• Van’ın Çatak ilçesi Sortxin Çayı üzerinde yapılan HES  çalışmaları yörenin tek geçim kaynağı balıkçılığı tehdit etmesine rağmen pandemi sürecinde ve Van Balığı üreme döneminde durdurulmamıştır.

AMED

• UNESCO tarafından dünya mirası kabul edilen Hewsel Bahçeleri, Diyarbakır Sur’ları ile Dicle Nehri arasındaki bir bölgede yer alıyor. Kültürel bir miras olan bu alan, millet bahçesine dönüştürülmek isteniyor.

BATMAN

• Ilısu Barajı’nın su toplaması sonucunda, Hasankeyf ve 40 köy bütünüyle sular altında kalırken, 60 köyde de evlerin ve tarım arazilerinin büyük bir bölümü suya gömüldü.Ve son itibariyle 19 mayıs 2020’de 199 yerleşim yeri su altında bırakılıp açılışı yapıldı.

MARDİN

• Çoğunluğu Derik ilçesinde olmak üzere Mazıdağı ve Kızıltepe de toplam 50 adet Rüzgar türbini, bir adet de şalt sahasının hayata geçirilmesi planlanmaktadır. Projede en dikkat çekici olanı Derik’te I. Derece Sit Alanı olarak tescilli Rabat Kalesi ve Harabelerinin bir kısmının proje alanında kalıyor olması ve Kurul kararıyla Rabat Kalesi ve Harabelerinin etkilenmeyeceği yönünde görüş verilmesidir. Rüzgar Türbinleri temel kazı işleminde Bölge topoğrafyası sebebiyle patlatma işlemi yapılacağı proje raporunda da sık sık yer almaktadır. Bu şartlar altında tarihi değere sahip ve korunması gerekli olan bu alanın, aynı zamanda doğal bitki örtüsünün ve orada yaşayan canlı türlerinin zarar görmesi kaçınılmazdır. RES’ler aynı zamanda var olan ekosistem açısından bakılınca kuş türlerini olumsuz etkilemektedir.

ŞIRNAK

• Şırnak kırsalındaki Cudi Dağı bölgesinde yapımları büyük oranda tamamlanan kalekolların etrafında başlayan ağaç kıyımı devam ediyor. Korucular tarafından yaklaşık iki aydır devam eden ağaç kesimi, kent merkezinden Uludere’nin Şenoba Beldesi’ne kadar uzanan bölgede gerçekleştiriliyor. Korucuların, özellikle Anılmış (Gundikê Remo), Kemerli (Gilindor) ve Yarımsu (Nêvava) köyleri civarında her gün 100 tona kadar ağaç kesimi yaptığı belirtiliyor.
• Şırnak’ta 6 bin yıl önce işlendiği değerlendirilen at üstündeki insan figürlü rölyef (kabartma), tahrip edildi. Kimliği henüz belirlenemeyen kişi veya kişiler, Kasrik beldesinde yer alan Cudi ile Gabar dağlarını ayıran ve “Krallar Geçidi” olarak adlandırılan dağın yamacına 6 bin yıl önce işlendiği değerlendirilen at üstündeki insan figürlü rölyefe, kesici aletlerle zarar verdi.

HABER MERKEZİ