• Ermeni Birliği Partisi'ni kuran Ermeniler, kimliklerinin Suriye'nin geleceğinin ayrılmaz bir parçası olarak tanınmasını, dilini ve kültürünü korumayı garanti eden yeni bir anayasanın hazırlanmasını istedi. Suriye Ulusal Konferansı'na dâhil edilmeleri gerektiğini vurguladı.

Kuzey ve Doğu Suriye’deki Ermeniler gerçekleştirdikleri konferansla Ermeni Birliği Partisi'nin kuruluşunu ilan etti. "Ermeni Soykırım’ının Anısı: Adalet ve Rönesans Vaadi Arasında" şiarıyla bir araya gelen Ermenilerin, Hesekê’de düzenlediği konferansa 500 parti delegesinin yanı sıra, Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi, siyasi partiler, Arap ve Kürt aşiretleri ile farklı toplulukların temsilcileri katıldı.

Demokratik Suriye Meclisi (MSD) eşbaşkanları, Demokratik Suriye Güçleri (QSD) Genel Komutanlığı, Kadın Savunma Birimleri (YPJ) ve Demokratik Birlik Partisi (PYD) Başkanlık Kurulu temsilcileri de konferansta konuk olarak yer aldı.

Ermeni Birliği Partisi Genel Sekreteri İmad Tetriyan, "110 yıl boyunca çektiğimiz acıların ardından, Özerk Yönetim'in kurulmasıyla Ermeni saflarını birleştirmek için çalıştık. Çünkü kuruluş öncesinde zulüm gördük ve kendimizi bütün bir varlık olarak sunamadık. Ermeni atalarımızı Türk devletinin gerçekleştirdiği katliam ve yıkımdan koruyan tüm aşiretlere ve dinlere teşekkür ederiz” sözleriyle partinin kuruluşunun önemine işaret etti.

İmad Tetriyan, devamında partinin siyasi belgesini ve gelecekteki hedeflerini sıraladı:

*Yeni Suriye'de Ermenileri temsil etmek

*Ermeniler ve tüm dinler arasında işbirliğini güçlendirmek

*Ermenilerin ulusal ve kültürel kimliğini yeniden tesis etmek için çalışmak

*Yurt dışındaki Ermeni partileriyle iletişim köprüleri kurmak

*Bölgedeki demokratik güçlerle ilişkileri güçlendirmek

*Azınlıkların korunmasıyla ilgilenen uluslararası kurumlarla iletişim kurmak

*Kuzey ve Doğu Suriye'nin ve genel olarak Suriye'nin istikrarına hizmet edecek şekilde bölgesel ve uluslararası ülkelerle dengeli ilişkiler kurmak, ayrıca Ermeni meselesini küresel olarak takip etmek.

PYD Eşbaşkanlık Konseyi üyesi Aldar Xelîl de partinin bu topraklardaki Ermenilerin yeniden birleşmesi için bir temel oluşturmasını umduğunu dile getirdi. Ermenilerin bölge tarihinde önemli bir rol oynadığını ve kendi kültürlerine sahip olduklarını ekledi.

QSD ve YPJ adına konuşan Rohilat Efrîn, Kürt ve Ermeni halklarının birlikte mücadelesinin kimlik ve kültürle bağlantılı olduğunu söyledi. Suriye’deki tüm halkların, bileşenlerin ve inanç gruplarının özgürlük, adalet ve demokrasi mücadelesi verdiğini; ulus-devlete ve tekçi rejime karşı adem-i merkeziyetçi bir sistemle direniş gösterdiğini vurguladı.

Arap aşireti Tayy kabilesinden Şeyh Hasan el-Tai, Rojava’da halkların birlik içinde olduğunu ve kimsenin aralarında fitne çıkaramayacağını belirtirken, videolu bir mesaj gönderen Şêx Mûrşîd El Xeznewî de tüm bileşenlerin özgürlük mücadelesinde korunması gerektiğini vurguladı ve Ermenilerin Hesekê’de Suriye’nin özgürlük tarihine yeni bir sayfa eklediğini söyledi.

Temsilciler seçildi

Ardından konuşan Ermeni Katolik Kilisesi'nin papazı Peder Nubar Melkonian, partinin tüzüğünün 500 parti delegesi tarafından onaylandığını belirtti. Ermeni Birliği Partisi Genel Sekreterliği’ne İmad Tetriyan ve Siyasi Büro üyeliklerine de Kohar Hacodriyan, Fayez el-Husseyn, Jean Mardo ve Silda Simon seçildi.

 

Kongrede alınan kararları ise şöyle:

*Azınlık kavramının reddi: Ermeniler Suriye toplumunun ayrılmaz bir parçasıdır, azınlık değildir.

*Ermenilerin Suriye Ulusal Konferansı'na dâhil edilmesinin gerekliliği.

*Ermeni kimliğinin ve Ermeni dilinin tanınmasını garanti eden açık hükümler içeren yeni bir Suriye anayasasının hazırlanması.

*Tüm toplulukların korunmasının ortak bir ulusal sorumluluk olduğunun vurgulanması.

* Özellikle Kuzey ve Doğu Suriye'de ve Suriye'nin tamamında Ermeni temsilinin sağlanması. HESEKÊ

 

* * * 

Nazbar, Koçari, Qela…

Rojava Devrimi ile Kuzey ve Doğu Suriye’de kültürel, dini ve siyasi haklarını daha iyi koruyor. Dirbêsiyê’de yaşayan Ermeni gençler de Ermeni Kültür Evi ve Ermeni Gençleri Hareketi çatısı altında kültürüne sahip çıkmaya devam ediyor.

Dirbêsiyê merkezi ve beldelerinde 40 Ermeni aile yaşıyordu. Ermeni Soykırımı’nın ardından Suriye’nin farklı bölgelerine göç etmek zorunda kaldı, çoğunluğu ise şu anda Kuzey ve Doğu Suriye ile Halep’te kalıyor. Ermenilerin topraklarına dönmesi kararı alındıktan sonra 1970’li yıllarda binlercesi döndü, ancak siyasi ve kültürel çalışmalarını sürdüremediler. Örneğin; 50’li yıllarda Dirbêsiyê’de “Kilyan Vajaran” adında açtıkları okulu Baas rejiminin baskısından dolayı 70’li yıllarda kapatıldı. Ancak tüm bu engeller Rojava Devrimi ile aşıldı.

Dirbêsiyê Ermeni Kültür Evi üyesi Nur Vartanyan, “Ermeniler bugün demokratik ulus sisteminde örgütleniyor” diyor. Kültürlerini yaşamak için daha rahat çalıştığını ifade eden Vartanyan ANHA’ya, şunları söyledi: “Şu anda 16-22 yaş arasındaki 8 kadın ve erkek genç, halay ve tiyatro çalışmaları yürütüyor. Eğitimlerini ise Dirbêsiyê Kültür ve Sanat Merkezi’nde eğitim görüyorlar.”

Nazbar, Koçari, Qela ve Yaxoşta gibi farklı kültürel halay performansı sergilediklerini dile getiren Vartanyan, tüm gençlere kültürel değerlerine sahip çıkma çağrısı yaptı.