Feminist bir reji, Mirina Jeanne D’Arcê

• Stefan Tsanev’in; İngiltere’ye karşı tam bir direnişle ülkesini savunan Fransız azizesi Jeanne D’Arc efsanesinden yola çıkarak kaleme aldığı Jeanne D’arc’ın Öteki Ölümü adlı oyunu Dilawer Zeraq’ın çevirisiyle Mirina Jeanne D’Arcê olarak Kürtçe sahnelendi.

BİRCAN DEĞİRMENCİ/AMED

Amed Şehir Tiyatrosu yeni sezonda perdelerini Mirina Jeanne D’Arcê (Jeanne D’Arc’ın Öteki Ölümü) adlı oyunla açtı
Trajedi ve mizahın harmanlandığı oyunda; bir kadının her türlü güce karşı duruşunun mücadelesine tanık olurken, bireyin; din ve milliyetçilik gibi kavramların yozlaşması sonucunda  toplum tarafından nasıl ablukaya alındığını görüyoruz. Tanrı, insan ve iktidar ilişkisini sorgulayan oyun; yaratılmış dahi olsak sorumluluğumuzun Tanrıya değil, onun yeryüzündeki sureti olan insana ve hayata karşı olduğunu savunuyor. Oyun aynı zamanda insanın güç karşısında giderek daha iyi ‘sürünen’ zavallı bir yaratık olmakla, inancı uğruna ölümü göze alabilen cesur bir savaşçı olmak arasında yaptığı tercihin bir nevi hayatı anlamlandırma gayretinin bir sonucu olduğunu gözler önüne seriyor. 

Oyunun yönetmen koltuğunda İzmir Mezopotamya Kültür Merkezi’nde başlayarak 23 yıldır tiyatroda oyunculuk, organizasyon, yöneticilik ve program yapımcılığı yapan ve ilk olarak Hema hema Jin Elizabeth’le yönetmenliğe adım atan Berfin Emektar var.  Oyunda Jeanne D’arc’ı Nurşen Adıgüzel oynuyor. Oyuncuya Amed Şehir Tiyatrosu’nun kıdemli oyuncuları Yavuz Akkuzu ve Özcan Ateş eşlik ediyor. Bir saatlik tek perdelik oyunun dinamizmi ve ritmi hiç düşmediği için sıkılmadan izliyorsunuz. Derin bir felsefi tartışmanın yapıldığı oyunda mizah duygusunun dozu da iyi ayarlanmış.  Yönetmen Berfin Emektar ve başrol oyuncusu Nurşen Adıgüzel ile oyun, tiyatro ve gelecek dönem projelerine ilişkin konuştuk. 

Feminist bir reji
Kadın meselesini öncelikli bir mesele olarak ele aldığını, bu sebeple içerik olarak feminist bir reji yaratmak ve oyuncu olarak da güçlü kadın profilini açığa çıkartmak için yola çıktığını söylüyor Emektar. “Klasik metinlerde de hatta sahnenin dilinde de bir erillik söz konusu. Ne kadar başarılı olduk bilmiyorum ama Jeanne D’arc’in Öteki Ölümü oyununda güçlü bir kadın oyuncu karakteri var. Kürt tiyatrosu açısından çok fazla kadın oyuncunun öne çıktığı oyunlar göremiyoruz. Kürt tiyatrosu denince akla hep erkek oyuncular geliyor. Bu kadın oyuncuların olmadığı anlamına gelmiyor. Aslında alan bulamıyor. Metinlerin de bunda etkisi var. Bir erkek yönetmenin maalesef öyle bir derdi yok. Kürt tiyatrosunda bana göre son yıllarda kadınlar birçok aşamasında önemli bir yerde ama genelde sahnede çok sönük. Kadın karakterinin sahnede güçlü olmasını istiyorum.”