Finliler tavizden yana değil

• Dün başlayan Madrid’deki kritik NATO zirvesi öncesinde yapılan bir ankete göre, Finlilerin yüzde 70'i Erdoğan’ın taleplerine boyun eğilmemesinden yana.

NATO liderleri, kritik bir zirve için dün İspanya'nın başkenti Madrid'de bir araya geldi. Rusya'nın 24 Şubat'ta Ukrayna'ya savaş açması sonrası değişen jeopolitik ve siyasi dengeler ile tehdit algısı 3 gün sürecek zirvenin temel gündemlerinden olacak. İttifak, gelecek 10 yılın stratejik konseptini de belirleyecek. Zirvede ittifakın uluslararası güvenlik açısından başlıca tehdit unsurlarını ve bunları ele alma yöntemlerini belirlediği Stratejik Konsept Belgesi yenilenecek. Ukrayna'nın işgali sonrası NATO liderlerinin bu kez Rusya'yı ‘güvenliğe en büyük ve doğrudan tehdit’ olarak tanımlaması bekleniyor. NATO’nun Asya-Pasifik bölgesinde değişen güvenlik kaygılarını yansıtır biçimde, Avustralya, Japonya, Yeni Zelanda ve Günay Kore de zirveye katılıyor.

Erdoğan ile pazarlık sürüyor

Zirvede ayrıca İsveç ile Finlandiya’nın üyeliği konusu da gündeme gelecek. Ancak bu iki önemli İskandinav ülkesinin NATO’ya üyeliğine kabul edilme süreci uzayabilir. Zira Türkiye, iki ülkenin üyeliklerine karşı çıkıyor ve bunu şantaj ile pazarlık konusu haline getiriyor. Türkiye'nin ikna edilmesi için NATO zirvesi öncesi yapılan çok sayıda görüşme de şu ana kadar sonuç vermedi. Bu nedenle Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, İsveç Başbakanı Magdalena Andersson ve Türk Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Madrid'deki kritik zirvede NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile bir araya geldi. Stoltenberg, zirve öncesi yaptığı hemen her konuşmada ‘Türkiye'nin endişelerinin giderilmesi gerektiği’ mesajını verdi.

Kriz Grubu: Süreç uzayabilir 

Zirvenin ilk gününde Uluslararası Kriz Grubu'ndan ise Finlandiya ve İsveç'in NATO’ya üyelik ihtimali konusunda karamsar bir rapor yayınlandı. Raporda, Ankara'nın Stockholm ve Helsinki'ye yönelik "taleplerinden geri adım atma olasılığının düşük olduğu" vurgulanırken Türkiye'nin engellemesi nedeniyle sürecin "muhtemelen sürüncemede kalacağı" belirtildi. 

Niinistö topu İsveç’e attı

Madrid zirvesi öncesinde olumlu bir tablo çizmeye çalışan 73 yaşındaki Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö ise Türkiye ile müzakerelerin bir hafta öncesine kıyasla "şimdiden daha iyi göründüğünü" savundu. Ancak Niinistö, NATO liderler zirvesinde bir anlaşmaya varılabileceğini düşünüp düşünmediği konusunda bilgi vermedi ve bunun yerine Türkiye'nin Finlandiya'dan ziyade İsveç'ten daha spesifik taleplerde bulunduğunu söyledi. 

Sonuç çıkması sürpriz olur

Finlandiya Uluslararası İlişkiler Enstitüsü'nden araştırmacı Matti Pesu ise yazısında “Madrid'deki liderler toplantısı kilit önemde olacak. Bu dörtlü zirveden bir sonuç çıkmaması NATO'nun prestijini sarsacaktır” yorumunu yaptı. Alman Uluslararası ve Güvenlik İşleri Enstitüsü'nden Mina Alander de “Böyle üst düzey bir toplantı iyi ama bir ilerleme kaydedileceği konusunda şüphelerim var. Toplantıdan 'evet' çıkarsa bu sürpriz olur" dedi.

Erdoğan’a boyun eğmeyin

Finlandiya'da açıklanan son kamuoyu yoklaması ise Türkiye'nin taleplerine boyun eğme konusunda pek istekli olmadığını gösteriyor. Helsingin Sanomat gazetesi için yapılan ankette Finlilerin yüzde 70'i Türkiye'yi "memnun etmek" için mevzuatta ya da ilkelerde herhangi bir değişikliğe gidilmesi gerektiğini düşünmüyor. Sadece yüzde 14'ü Finlandiya'nın Türk taleplerini kabul etmesine sıcak bakıyor. Türkiye'ye karşı en sert tutumu Yeşiller ve Sol İttifak partilerinin destekçileri takınırken, aşırı sağcı Fin Partisi destekçileri taviz vermeye en istekli olanlar olarak öne çıkıyor. 

NATO’ya girişe destek var

Aynı anket, Finlandiyalıların yüzde 79'unun NATO üyeliğini desteklediğini ortaya koyarken, bu oran rekor bir seviye olarak kabul ediliyor. Ankete katılan Finlerin sadece yüzde 10'u NATO'ya katılmaya karşı çıkıyor.

HABER MERKEZİ