Gardiyanların göçmen ticareti

• Çoğu teknelerle Avrupa’ya gitmeye çalışırken denizde yakalanıp geri getirilen binlerce göçmen Libya’da gizli hapishanelerde insanlık dışı koşullar altında tutuluyor.

Libya’da hapis tutulan göçmenlerin fotoğrafları Facebook’ta yayınlandı. İtalyan gazetesi Il Fatto Quotidiano, bu gönderilere ulaştı ve konu üzerine bir haber yaptı.

Gazetenin haberine göre paylaşımın amacı, gönderilerin mümkün olduğunca fazla kişiye ulaşması, böylece kayıp yakınlarını arayan kişilerin onları fotoğraflarda tespit ederek iletişime geçip fotoğrafları yayınlayan hapishane gardiyanlarına yakınlarını serbest bırakmaları için fidye ödemesi.

Gazete, bunun Libyalı gardiyanların göçmenler üzerinden para kazanma amaçlı son oyunu olduğunu belirtiyor.

Facebook gönderisinde, “Bu insanlar tutuklandı, ebeveynleri yıllardır onlarda haber alamıyor. Bu kişileri tanıyanların ailelerine haber vermesini rica ediyoruz,” yazıyor.

Bu son derece iyi gizlenmiş bir şantaj ve amacı, aileleri korkutarak hapis tutulan yakınlarının hayatını kurtarmak için fidye ödemeye sevk etmek.

Yakınlarıyla bağları koparılan veya “artık kimsenin arayıp sormadığı” göçmenlerin bu fotoğraflarında, yüzlerdeki ifadeler korku ve tükenmişlik. “Bazılarının yüzü şişlikler ve yara bere içinde,” diyor Il Fatto Quotidiano.

Sosyal medya gönderisi, polisin etrafını sardığı bir “pazarda insan satışı” manzarasını gösteriyor. Muhtemelen Sahra altı Afrika’dan 28 göçmen görülebiliyor.

Göçmenler para makinesi olarak görülüyor

Libya’daki BMMYK’nin dış ilişkiler şefi Caroline Gluck, bu tür bir uygulama ile ilk kez karşılaştığını belirtiyor. Ancak “göçmenlerin para için kaçırılması”nın “ne yazık ki yaygın bir uygulama” olduğunu da ekliyor.

Tam adını vermeden Il Fatto Quotidiano gazetesine konuşan Nijeryalı bir göçmen, “Libya’daki çeteler bu insanları üzerlerinden para kazanılacak potansiyel bankamatikler olarak değerlendirmekte hiç vakit kaybetmedi,” diyerek doğruluyor.

“Sistem çok basit. Komşu ülkelerle (özellikle Nijer ama aynı zamanda Cezayir, Çad ve Sudan) sınır olan bölgelerde göçmenlerin önünü milisler kesiyor. Bunlara ‘Sizi Trablus’a biz götürelim’ diyorlar. Bu ‘hizmet’leri için elbette daima para alıyorlar.

Trablus’a vardıklarında serbest bırakılmayacaklarını veya Akdeniz’i geçmelerini sağlayacak başka insan kaçakçılarıyla temasa geçirilmeyeceklerini göçmenler çoğu zaman bilmiyorlar. İşte çileleri tam burada başlıyor.”

“Çıkmak için para ödemeniz gerekiyor”

Muammer Kaddafi’nin 2011’de devrilmesinden bu yana Libya Avrupa’ya geçmek isteyen on binlerce göçmenin tercih ettiği bir rota haline geldi.

Ama birçoğu kendilerini sürgünler tarafından “yeryüzündeki cehennem” olarak tarif edilen hapishanelere sıkışmış buluyor. Çıkmak için tek yol ise para.

Bu sistem Zaouïa yakınlarındaki gizli bir hapishanede kilitli tutulan Assane de dahil bir grup göçmen tarafından da doğrulanıyor: “Artık bir faydam kalmamıştı, bu yüzden gardiyanlar para karşılığında beni satmaya karar verdi. Bir arkadaşım paramı ödedi de kurtulabildim.”

Gineli bir başka göçmen olan 19 yaşındaki Daouda da serbest bırakılmak için babasından para istemiş. “Ama babam parayı nihayet toparlayabildiğinde artık çok geçti,” diyor kızkardeşi. Kaçmaya çalışırken gardiyanlar tarafından vurulan genç adam hapiste ölmüştü.

Altı kez Libya’dan Akdeniz’i geçmeye çalışan Salif, “göçmenler bir Libya limanına geri gönderildiğinde, hemen bir tutuklama merkezine transfer ediliyorlar. Burada da çıkmak için para ödemeniz gerek ve fiyatı 550 Euro. Gardiyanların sana sorduğu ilk soru, “Seni burdan çıkaracak parası olan yakının kim?” oluyor.

Kaynak: Il Fatto Quotidiano
Çeviri: Serap GÜNEŞ