İlk Kürtçe Hukuk Dergisi: AŞDAD

Amed Barosu Kürt Dil Komisyonu Başkanı Avukat Elif Birikili, komisyon tarafından 21 Şubat Dünya Anadil Günü’nde Kürtçe yayım yapacak "Aşdad" isimli bir dil dergi çıkaracaklarını belirterek, “Kendi dilimizde meslek ve çalışma alanlarımıza ilişkin üretimde bulunmak istedik” dedi.

 

ŞEHRİBAN ASLAN-SEMA ÇAĞLAK

AMED

 

Amed Barosu bünyesinde kurulan Kürt Dili Komisyonu’nun üyeleri, Kürtçe yayın yapacak bir hukuk dergisi çalışmasına başladılar. Kürtçe ilk hukuk dergisi olacak "Aşdad" üç ayda bir çıkacak. Derginin ilk sayısı 21 Şubat Dünya Anadil Günü’nde yayınlanacak. Amed Barosu Kürt Dil Komisyonu Başkanı Avukat Elif Birikili yayına hazırladıkları hukuk dergisine dair bilgi verdi.

Avukat Elif Birikili, hukuk alanında Kürtçe yayın yapan süreli bir yayın bulunmadığını belirtti ve ekledi: “Bu alanda bir terminolojinin oluşması oldukça elzem ve gereklidir. Kendi dilimizde meslek ve çalışma alanlarımıza ilişkin üretimde bulunmak istedik. Bu vesile ile Kürtçe hukuki kaynaklarda zenginlik sağlanacak bu alanda çalışma yürütmek isteyen bireylere, topluluklara ön ayak olacak ve kıymetli bir arşivin oluşması sağlanacaktır. Hukuk daima gelişen ve değişime açık bir disiplindir. Bu gelişim ve ilerlemenin kendi dilimizle tanıklığını yapmak ve kaydını tutarak bir parçası olmak istemekteyiz.”

 

Hukuka ait her şey 

Derginin temel ve öncelikli amacının hukuk alanında Kürtçe süreli bir yayın varlığını sabit kılmak olduğuna dikkat çeken Birikili, “Bu vesileyle ‘Kürtçe Hukuk Dergisi’ genişleyecek ve genişledikçe kendi arşivini oluşturacaktır. Hukuku ve hukuka ilişkin olan tüm isimleri kendi dilimizle ele almak, tartışmak, buna dair üretimlerde bulunmak ve bu üretimlerin yeni alanlar oluşturmasını amaçlamaktayız. Mevcut kategorilere dair pozitif hukuk kaynaklarını, doğal hukuka ilişkin tartışmaları, hukukun diğer disiplinlerle olan bağlantısını, uluslararası hukuk terminolojisini, sinemada, edebiyatta, mitolojide başlıca sanatın her dalında hukukun varlığını ele alan bir yayın akışı düşünmekteyiz. Çıkacak olan ilk sayıyı da bu akışın ilk taşı olacak biçimde hazırlamaktayız” diye konuştu.

 

İlk sayı 21 Şubat günü

 

Birikili, ayrıca her sayıda alanında çalışmalar yürütmüş olan bir hukukçuyla röportaj yapmayı planladıklarını ve böylece emeği ve hukuki gelişmeleri görünür kılmayı hedeflediklerini söyledi.

Derginin ilk sayısının 21 Şubat Anadil Günü’nde çıkacağına işaret eden Elif ilk sayısının 21 Şubat, konusunun “Hukuka Giriş” olarak belirlendiğini ve bu alanda yeni bir çalışma olduğundan disiplinli ve planlı bir yol yöntemle ilerlemek istediklerini kaydetti.

Avukat Birikli, ilk sayıda hem komisyona üye avukatların hem de komisyon dışında yer alan ve hukuk alanında Kürtçe çalışmalarda bulunan hukukçulardan ve dil konusunda çalışmaları olan kişilerin yazılarının dergide yer aldığını belirtti. Birikili şöyle konuştu: “Dosya konusu kapsamında ‘Hukukun Kaynakları’, ‘Toplum Düzeni Kuralları’, ‘Hukukta Kişi Kavramı ve Hukukun Kişileri’, ‘Hukuki Yaptırımlar’, ‘Hak Kavramı ve Çeşitleri’, ‘Hukuk Sistemleri’, ‘Hukuk Kurallarının Yer, Zaman ve Konu Bakımından Uygulanması’, ‘Nitelik Yönünden Hukuki Norm Çeşitleri ve Yorumlanması’, ‘Hukuk ve Alt Dalları’ ve ‘Yüzlerce Mahkeme ve Bir Aşdad’ yazıları yer almaktadır.

Doktor Nurî Talabanî’nin hayatı hakkında da bir biyografi yer almaktadır. Derginin gelecek sayılarında da ilk sayıda olduğu gibi bir dosya konusu belirlenip o minvalde çalışmalar yer alacaktır. Bu kapsamda Özel Hukuk ve Kamu Hukuku dallarının alt dalları olan ‘Ceza Hukuku’, ‘Medeni Hukuk’, ‘İnfaz Rejimi’, ‘Hukukta Kadın Hakları’, ‘Çocuk Adalet Sistemi’ vb. pek çok konu dosya şeklinde ele alınıp irdelenecektir.”

 

‘İnsan bir ülkede yaşamaz, bir dilde yaşar’

Yazar Emil Michel Cioran’ın dilin varlığının ne anlama geldiğine dair söylediği, ‘İnsan bir ülkede yaşamaz, bir dilde yaşar’ cümlesini hatırlatan Birikli, “Bu cümle ekseninde okuduğumuzda dilin hukukta nasıl bir önem arz ettiği ortadadır. Yalnızca hukukta değil her türlü pozitif bilim ve disiplinde, hayatın ve sanatın her alanında dil üretimin birinci ve en önemli ayağıdır. Mesleğimizi ve buna dair çalışmalarımızı kendi dilimiz ile yürütmek aslında bir varlık ve yaşam ikrarıdır” sözlerine yer verdi.  

 

Neler yapıldı? 

Elif, Diyarbakır Barosu’nun kurulduğu günden bugüne bir hak olarak dil hakkını savunduğunu ve bu alanda pek çok çalışma yürüttüğünü söyledi ve şunları paylaştı: “Öncelikle Mezopotamya Vakfı ile Diyarbakır Barosu’nun ortak çalışması olan  ‘Hukuk Terimleri Sözlüğü’ yayınlandı. Hukuk terminolojisinin yazılı bir varlık kazanması ve ilerlemesi için bu çalışma oldukça büyük bir önem taşımaktadır. Çalışmada dergimiz de yazıları bulunan birbirinden değerli hukuk insanı ve dil alanında çalışmalar sarf etmiş insanlar yer aldı.  Dil komisyonu olarak iki yıl önce üç ayrı hocamız eşliğinde farklı seviyelere yönelik ‘Kurmancî’ dersleri verilmeye başlandı. Bu dersler hala devam etmekte ve pek çok avukat eğitim görmektedir. Baronun internet sitesi hem Türkçe hem de Kürtçe yayın akışı sağlamaktadır. Baro bünyesinde Kürtçe kaynaklardan oluşan bir kütüphane kurulması için bir kampanya başlatıldı. Şimdi ise Kürtçe yayın yapan bir hukuk dergisi çıkartılıyor.”