• Amed Büyükşehir Belediyesi kayyumu ve Valisi Münir Karaloğlu, 'onarım' adı altında, Sur burçları için ihale açtı. 

YILMAZ KAYA

Amed Büyükşehir Belediyesi kayyumu ve Valisi Münir Karaloğlu, 'onarım' adı altında, Sur burçları için ihale açtı. 'Açık' diye ilan edilen ihale, belediyenin resmi sitesinde 'istisna' diye kayıt altına alındı. İhale bedeli olan 9 milyon 471 bin TL ise, Surların bakım, onarım ya da restorasyonunda hiçbir yetkisi ve görevi olmayan belediyenin bütçesinden karşılandı.

Amed'in tarihi Surlarında bulunan ve 'acil müdahale' gerektireceği belirtilen 21-22 nolu burçlar ile 'restorasyon' yapılacağı belirtilen 32-33-41 ve 42 nolu burçlar için 9 milyon 471 bin TL'lik ihale bütçesi Kültür Varlıklarını Koruma Fonu marifetiyle Surların bakım, onarım ve restorasyonu konusunda hiçbir söz hakkı ve tasarrufu bulunmayan Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi'nce karşılandı.

'Bunda hiçbir mahsur yok!'

Yapılan ihale sonrasında açıklamada bulunan kayyum Karaloğlu, ihale bütçesinin Büyükşehir Belediyesi bütçesinden karşılanacağını belirterek, "Büyükşehir Belediyemizin bütçesinden yapabiliriz; bunda hiçbir mahsur yok. Büyükşehir bütçesinden hızlı bir şekilde biz Diyarbakır’ın ve insanlığın en önemli tarihi kültürel değeri olan Diyarbakır surlarını koruma konusundaki hassasiyetimize devam edeceğiz" demişti.

İhale 'istisna' diye kayıtlara geçti

Surların restorasyonu için yapılan ihale, belediyenin resmi sitesinde 'istisna' diye kayıtlara geçti. Sitede, ihale için 'verilen teklif sayısı', 'geçerli teklif sayısı' gibi bölümler boş bırakılmış durumda.

2020/283267 kayıt numarası ile belediyenin internet sitesinde yer alan ihale bilgilerine göre, sözleşme 10 Ağustos 2020 tarihinde imzalandı. 500 gün süre konulan ihalenin bitim tarihi ise 23 Aralık 2021 olarak belirlendi.

 

'250 milyon TL maliyeti kim karşılayacak?'

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi İmar Daire Başkanı Mehmet Karaaslan, ihaleden sonra basına yaptığı açıklamada, "Bu restorasyon, yaklaşık 9 milyon 471 bin TL maliyetle bugüne kadar yapılmış en büyük restorasyon çalışmalarımızdan bir tanesidir. Burçlarımızın tamamının restore edilmesi için proje çalışmalarımız devam etmektedir. Bu iş için yaklaşık 250 milyon TL'lik bir maliyet ön görülmektedir" diye konuşmuştu.

 

UNESCO onarımı durdurmuştu

2015 yılında Amed’in tarihi surlarını Dünya Miras Listesi’ne alan UNESCO, restorasyon çalışmalarını denetlemesi için bir uzman atadı. Duvarların restorasyonuna 2014 yılında başlanmış ve 2015 yılında şehre gelen uzmanın hazırladığı raporda restorasyon çalışmalarının duvarlardaki arkeolojik izleri yok ettiği tespit edilmişti. UNESCO, Kültür ve Turizm Bakanlığı aracılığıyla restorasyonu durdurdu. UNESCO, restorasyon yerine duvarların bir bütün olarak korunması için koruma yapılmasını ve bir bilim kurulu kurarak bir master plan hazırlanmasını istemişti.

Kayyumlardan önce Belediye Meclisi veya Amed Büyükşehir Belediyesi bünyesinde Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri Kültür Varlıkları üzerine kurulan bir Alan Yönetimi Müdürlüğü bulunuyordu. Sur ile Hevsel bahçelerinde yapılacak herhangi bir çalışmada başta Mimarlar Odası olmak üzere ilgili oda ve sivil toplum kuruluşlardan görüş ve öneriler alınıyordu.

Ancak kayyum atandıktan sonra, Surlar başta olmak üzere, tarihi ve kültürel yapılarla ilgili yapılan herhangi bir çalışmada, odaların ya da sivil toplum kuruluşlarının görüşlerine gerek görülmüyor. Aynı şekilde, burada yapılacak herhangi bir çalışmanın bütçesinin Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın karşılaması gerekirken, tüm bütçe yasa dışı olarak Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi bütçesinden karşılanıyor.