Keşfedilenler, nesli tükenenler

• Munzur Dağları'nda 2 bin 648 böcek ile 955 bitki türü kayıt altına alındı… Yüksekova’da ilk kez kızıl falarop kuşu görüldü… İngiltere'de halka “kelebek sayma” çağrısı yapıldı. Denizkızı hikayelerinin kaynağı dugongların Çin’de tükendiği duyuruldu.

İklim değişikliğiyle mücadele etmek istiyorsak sadece fosil yakıtlardan çıkmak ve plastikleri dönüştürmek yeterli değil. İklim krizi nedeniyle dünyamızda 1 milyon bitki ve hayvan türü yok olmakla karşı karşıya. İnsan kaynaklı bir iklim krizinin içerisindeyiz.

“Our World in Data”nın verilerine göre 2021’de dünyada 2.13 milyon tür listelendi. Bu sayının 1.05 milyonu böcekler; 11 binden fazlası kuşlar; 11 binden fazlası sürüngenler ve 6 binden fazlası memeliler.

Bitkiler ve mantarlar gibi görece daha az bilinen türlerin sayısındaki belirsizlikler tür çeşitliliğini bazı araştırmalarda 8.7 milyona kadar çıkarabiliyor. Bu derece yüksek bir miktarın içinde insan türü ise biyokütlenin sadece yüzde 0.01’ini oluşturuyor.

Doğanın dengeleri artık her geçen gün değişiyor ve tüm canlılar için uyum sağlamak giderek zorlaşıyor. Belirsizliklerle dolu, aşırılıkların daha fazla yaşandığı bir yılı geride bıraktık. Geçen yıl biyoçeşitlilik açısından bir taraftan nesli tükenenler bir taraftan yeni keşifler ortaya çıktı. Yılın biyoçeşitlilik özetinde şöyle dikkat çekici gelişmeler yaşandı:

Kelebekleri saymak

* Kuş gribi yaban hayatı üzerine bir kabus gibi çöktü. İsrail'de turnalar arasında yayılan kuş gribi virüsü sebebiyle 5 binden fazla kuş telef oldu.

* 2003’ten bu yana doğada görülmeyen tekila balığı insan eliyle Meksika'nın güney batısındaki nehirlere geri döndürüldü.

* İran’da aç ve susuz kalan timsahların insanlara saldırmaya başladı.

* Panama’da keşfedilen yeni bir yağmur kurbağası türüne genç iklim aktivisti Greta Thunberg'in ismi verildi. 

* Bir önceki yıl Asya’da 224 canlı türü keşfedildiği duyuruldu.

* Yapılan araştırmalara göre İngiltere'de birçok bitkinin artık bir ay erken çiçek açtığı duyuruldu.

* Koalalar nesli tükenmekte olan hayvan kategorisine alındı.

* Amazon Ormanları’nda alan kaybının bir önceki yıla oranla 5 kat arttığı açıklandı.

* Biyolojik Çeşitlilik ve Ekosistem Hizmetleri başlıklı Hükümetler Arası Bilim-Politika Platformunun son raporuna göre, son 10 yıl içinde yaklaşık 1 milyon hayvan ve bitki türü tükenme tehdidi altında.

* Annual Review of Environment and Resources'dan yayınlanan bir araştırma dünyada kuşların nüfusunun son 50 yılda 3 milyar azaldığını ortaya koydu.

* Sonuçlarının iklim değişikliğinin ve kirliliğin etkisinin araştırılmasında kullanılacağı duyurularak İngiltere'de halka “kelebek sayma” çağrısı yapıldı.

* Savaş nedeniyle Karadeniz’de en az 5 bin yunusun öldüğü açıklandı. 

* Denizkızı hikayelerinin kaynağı dugongların Çin’de tükendiği duyuruldu.

* Kenya'da yaşanan son 40 yılın en kötü kuraklığı, üç ayda dünyadaki en nadir zebra çeşitlerinin yüzde 2'sini öldürdü. Aynı dönemde bölgede yaşayan filler 25 kat daha fazla öldü.

* Bilim insanları en son yaklaşık 140 yıl önce Papua Yeni Gine’de görülen bir kuş olan kara enseli gura güvercinini yeniden keşfetti.

* Munzur Dağları'nda 2 bin 648 böcek ile 955 bitki türünün kayıt altına alındığı açıklandı. 

* Hakkari Yüksekova’da ilk kez kızıl falarop kuşu görüldü. İSTANBUL