Tepedeki zeytin ağacı

• Deniz’in katledildiği yere onun anısına bir zeytin ağacı dikilmiş. Çölün ortasındaki bir tepeye dikilen bu ağacı, Mexmûr halkı evlerinden taşıdığı sularla büyütmüş.

EYLEM KAHRAMAN

Derler ki, zeytin ağacı ağaçların ilkidir. Bilginin, bereketin ve barışın sembolü olan bu ağaç hakkında birçok söylence vardır. 

Bir rivayete göre, Mısırlılara zeytin ağacı yetiştirmeyi ve ondan faydalanmayı tanrıça İsis öğretmiştir. 

Eski Ahit'in içinde yer alan Hakimler Kitabı'ndaki bir hikâyeye göre ise kendilerine bir kral seçmek isteyen ağaçlar zeytin ağacına giderler. Ona, “gel bizim kralımız ol” derler. Zeytin ağacı ise, “ilahları ve insanları onurlandırmak için kullanılan yağımı bırakıp ağaçlar üzerinde sallanmaya mı gideyim?” diyerek reddeder onları. Bunun üzerine ağaçlar kara çalının kapısını çalarlar kral olması için. Kara çalının, bu teklifi güle oynaya kabul ettiği söylenir. 

Yunan mitolojisine göre zeytin ağacı bilgelik tanrıçası Athena ile deniz tanrısı Poseidon arasındaki bir yarışmadan sonra oluşur. Buna göre, Kekrops bir kent kurar. Athena, yeni kurulan kente kendi adının verilmesini ister. Zeus ise hangi tanrıça insanlık için faydalı bir şey yaparsa kente onun adını vereceğini söyler. Poseidon, elinde tuttuğu üç dişli yabasını bir kayaya vurur vurmaz oradan su fışkırır ve içinden azgın bir at çıkar. Athena'nın mızrağıyla vurduğu kayadan ise dalları meyvelerle dolu bir zeytin ağacı oluşur. Savaş arabalarını çekecek atın zeytin ağacı kadar faydalı olamayacağı düşünülerek bugün Yunanistan'ın başkenti olan şehre Athena'nın adı verilir. 

Antik Yunan'da yedi bilgeden biri olarak kabul edilen Solon'un kanunlarına göre, ister devlet malı ister özel mülkiyet olsun, zeytin ağacı kesen veya deviren herkes mahkemede yargılanır. Suçlu bulunduğu takdirde ise idam edilir. Bu yasa, dünyadaki ilk zeytin ağacı koruma yasasıdır.

Eski Yunan ve Romalıların ölülerinin ardından zeytin ağacı yetiştirdiği de söylenir. 
Gazeteci Deniz Fırat, 8 Ağustos 2014 günü Mexmûr'a saldıran DAİŞ çetelerini ve buna yönelik direnişi haberleştirirken görevi başında katledildi. Fırat'ın naaşı, vasiyeti üzerine Wan'ın Çaldıran ilçesindeki Xecîxatun köyüne gömüldü. Mexmûr Kampı'nda yaşayan ailesi, her yıl 8 Ağustos'ta vurulduğu yerde anıyor onu. 

Deniz’in katledildiği yere onun anısına bir zeytin ağacı dikilmiş. Çölün ortasındaki bir tepeye dikilen bu ağacı, Mexmûr halkı evlerinden taşıdığı sularla büyütmüş. Ağaca yakın bir noktaya bir havuz yapılmış sonradan. Ağacın orada inatla kök saldığını gören Mexmûrlu öğrenciler, birkaç zeytin fidanı daha dikmiş oraya. 

Mexmûr, DAİŞ'in yenilgiye uğratıldığı ilk yerdi. Çocukluğu bu kampta geçen Deniz Fırat, çetelerin saldırılarını ve Kürt halkının direnişini dünyaya ilk duyuran gazetecilerden biriydi. Dünya kamuoyu Şengal'de yaşanan soykırımı onun kamerasından ve kaleminden öğrendi. Son nefesine kadar kamerasını elinden bırakmayan Deniz, kaçırılan Êzîdî kadınların çığlığı oldu.

Özgür basın geleneğinin temsilcilerinden olan Deniz Fırat, her yıl farklı etkinliklerle anılıyor. 

Mexmûr Kampı'ndaki öğrencilerin kurduğu Yêkitiyê Xwendevanen Azad (Özgür Öğrenciler Birliği), şehadetinden sonraki dört yıl boyunca onun anısına öykü ve şiir yarışması düzenledi. 2019 yılından beri kampa yönelik uygulanan ambargo nedeniyle iki yılda bir yapılmaya başlanan etkinliğe fotoğraf dalı da eklendi.

Birçok kadının ondan ilham alarak gazeteci olmaya karar verdiği topraklarda kara çalıların hükmü uzun sürmedi. Yayılmacı zihniyet, hakikat yolunda ödün vermeden yürüyen kadınlara yenildi.