Asimile edilen çocuklar, spiral takılan kadınlar

Kadın Haberleri —

İnuitler

İnuitler

  • Grönland, Danimarka sömürgesi altındayken İnuit halkının çocukları ailelerinden koparılarak asimile edildi ve yetimhanelere yerleştirildi. 4 bin 500 kadın ve kız çocuğuna ise rızaları olmadan spiral takıldı. ‘Nüfus kontrolü’ adı verilen bu politikanın amacı İnuitlerin soyunu yok etmekti.

FELEKXAN SERHAT

Tarih 1950’yi gösterdiğinde Grönland'ın farklı köylerinden yaşları 5 ila 9 arasında yaklaşık 20 çocuk ailelerinden alınarak Danca öğrenmeleri için Kopenhag'a gönderildi. Çocuklar İnuithalkındandı. Amaç çocuklara anadillerini unutturarak asimile etmekti. Bunun için en parlak çocuklar seçildi.

Çocuklar Danimarka’da iki yıl kaldıktan sonra döndüler, ancak artık anadillerini unutmuşlardı, anne ve babalarıyla konuşamıyorlardı. Dahası köylerinde değil birkaç yıl daha eğitilmek üzere yetimhanelere yerleştirildiler. Zaman geçtikçe çoğu kayboldu, alkole yöneldi ve Nuuk şehrinin sokaklarında dilenmek zorunda bırakıldılar. Geride kalanlar ise Danimarkalılarla evlendi.

Korkunçtu, adaletsizdi

Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, Eylül 2022’de şu anda hayatta kalan o çocuklardan 6’sından kamuoyu önünde özür diledi. “Maruz kaldığınız şey korkunçtu; insanlık dışıydı,adaletsizdi ve kalpsizdi” dedi.

 

 

4 bin 500 kadın

1960-70’lere gelindiğinde ise Grönland, korkunç bir olaya daha sahne oldu. İnuit halkından 4 bin 500 kadın ve kız çocuğuna rahim içi araç (RİA) veya spiral takıldı. Bu rakam, o dönemde ülkede yaşayan doğurganlık çağındaki 9 bin kadının yaklaşık yarısına tekabül ediyordu. Kadınlardan ne izin istenmiş ne de bilgilendirme yapılmıştı. Ve kadınların çoğu 12 yaşındaydı, yani daha çocuktu.

1970 yılında doğurganlık oranları keskin bir şekilde düştüğü için kampanya "başarılı" olarak kabul edildi, ancak oran bundan sonra bir süre daha düşmeye devam etti. 1966’dan 74’e kadar geçen sekiz yıl içinde Grönland'ın doğurganlık oranı kadın başına yedi çocuktan 2,3'e düşmüştü.

Amaç her ne kadar Grönland'daki nüfus artışını durdurmak ve Danimarka'nın mali yükü önlemek olsa da, gerçek olan kadın ve çocuklar üzerinden bir halkı yok etmekti. Çoğu kadın yıllarca neden çocuk sahibi olamadığını anlamadı. Eylül 2022’de konuyu araştırmak üzere Danimarkalı ve Grönlandlı akademisyenlerden oluşan ortak bir komisyon kuruldu.

Göçertilen balıkçılar

Grönlandlı herkes bu iki trajik olayı bilir. Ayrıca 1970'lerde ekonomisi çöktükten sonra kıyı köylerinde yerlerinden edilen balıkçıların hikayesini de bilirler. Balıkçılar Nuuk’un ücra mahallelerine göçertildi.

Oldukça karmaşık olan Grönland-Danimarka ortak tarihi ardında iyileşmesi zor yaralar bırakmıştır. Grönland 1953 yılına kadar Danimarka sömürgesiydi. 1979 yılında özerklik kazandı, 2009 yılında ise yetkileri uluslararası ilişkiler ve savunma dışındaki tüm alanları kapsayacak şekilde genişletildi.