• Amed'de 4 yıl aradan sonra düzenlenen kitap fuarında özellikle çocuklara yönelik Kürtçe setler, Kurdistan tarihini anlatan kitaplar, anı, öykü ve romanlara ilgi yoğun. Yayınevleri, kitap satışlarının ekonomik krizden kaynaklı olarak beklentilerinin altında olduğunu söyledi.

MUSTAFA DOĞAN / AMED

Amed'de 4 yıl aradan sonra düzenlenen kitap fuarında özellikle çocuklara yönelik Kürtçe setler, Kurdistan tarihini anlatan kitaplar, anı, öykü ve romanlara ilgi yoğun. Yayınevleri, fuara ilginin yoğun olduğunu, ancak kitap satışlarının ekonomik krizden kaynaklı olarak beklentilerinin altında olduğunu söyledi.

Kitap fuarı daha önce TÜYAP tarafından düzenleniyordu fakat organizasyon konusunda yaşanan sorunlardan kaynaklı 4 yıldır yapılmıyordu. Bu yıl ise fuar, Ticaret ve Sanayi Odası ile Eylül Fuarcılık tarafından “Mezopotamya Kitap Fuarı” adıyla düzenleniyor. 16 Aralık’ta başlayan kitap fuarı 24 Aralık’a kadar devam edecek.

 

 

200 yayınevi

Kitap fuarına ilgi oldukça fazla, özellikle gençlerin ve öğrencilerin ilgisi yoğun. Sadece Amed'den değil, Batman, Mardin, Urfa, Şırnak gibi illerden öğretmenlerin sınıf olarak öğrencilerini fuara getirdiklerine tanık oluyoruz. Yaklaşık 200 yayınevinin katıldığı fuarda yayınevleri üç ayrı bölümde standlarını açmış durumda. Türkiye'nin bilinen büyük yayınevlerinin yanı sıra yerel yayın evleri de fuarda yer alıyor.

 

 

En çok ilgi Kürtçe çocuk setlerine

Mezopotamya Kitap Fuarı'nda stand açan Aram yayınları sorumlusu Delil Zengeralp, özellikle gençlerin ve öğrencilerin fuara ilgi gösterdiklerini belirterek, "Tek başına ya da grup halinde gelen gençler ve öğrenciler var. Aileleri ile gelenler var. Yazarların imza günlerinde ziyaretçi sayısı daha fazla oluyor. Kürtçe çocuklar için basılan setler var, klasikler var bunların satışı oldukça iyi. Aynı şekilde anı, öykü, roman tarzı kitaplar da ilgi çekiyor. Kürt tarihi, Kürt araştırmaları ve incelemelerini kapsayan kitaplarımız da dikkat çekiyor. Kürtçe anı ve öykülerin başında en çok Şengal katliamında kadınların yaşadıklarını öyküler şeklinde anlatan Rojbin Deniz'in 'Zerîlerin Direnişi' adlı kitabı yoğun ilgi görenler arasında" şeklinde konuştu.

Parası olmayanlara ücretsiz kitap

Ekonomik krizin kitap satışlarına yansıdığını ancak buna rağmen gerçek okurların bir şekilde kitaba bütçe ayırabildiğini vurgulayan Zengeralp, "Fuarlarda hem kitaba ulaşmak daha kolay, hem de tek ya da set halinde kitaplarda indirim uygulanıyor. Bu da okuyucu için cazip. Ama buna rağmen özellikle öğrenciler ekonomik nedenden dolayı kitap alamıyor. Onun için standımızı ziyaret eden öğrenciler ya da gençlere talepleri halinde ücretsiz kitap veriyoruz. Bunu fuarda bulunan diğer kitap standları da yapıyor" dedi.

 

 

Ekonomik kriz satışlara yansıyor

Dört yıl ara verilmesi sonrasında yayınevleri ile okuyucular arasında bir kopukluk yaşandığını belirten Vate Yayınları sahibi Deniz Gündüz ise kitap fuarına ilginin fazla olduğunu ancak ekonomi kriz nedeniyle bunun kitap satışlarını etkilediğini söyledi. Kitap almanın da artık ‘lüks’ kategorisine girdiğini belirten Gündüz, “Çok derin bir ekonomik kriz var. Sadece burada, bu sektörde değil. Başka sektörlerde de bu böyle” diyerek şöyle devam etti: “Kitapların maliyetleri fazla olunca haliyle pahalıya geliyor. Kitap basımı için kullanılan materyallerin hepsi ithal. Kağıdı olsun, mürekkebi olsun, selefonu olsun, hepsi ithal ediliyor. Biz eskiden yayınevleri ile şöyle çalışıyorduk. Bir kitap bastırıyorduk, ücretini bir iki ay sonra erteleyebiliyorduk. Arkadaşlarımız bizi idare ediyordu. Ama şu an bu yok. Fiyatlar günden güne değişiyor ve arada acayip bir fark var. Bugün bastığınız kitap 15 ise bir ay sonra 18 olabilir. Fiyatlar artınca artık yayıncılık da, kitap satın almak da lüks olmaya başlar. Pahalılık satışlarımızı ciddi bir şekilde etkiliyor.”

'Kürtçe kitaplar daha fazla olmalı'

Kürtçe basılan kitaplarda geçmiş yıllara göre bir düşüş olduğunu ancak ilginin fazla olduğunu kaydeden Deniz, "Mesela çözüm sürecinde de biz fuarlara katılıyorduk. O zaman üniversitelerde Kürtçe bölümler açılmıştı. Epey öğrenci Kürtçe öğrenmek için üniversitelere başvuruyordu. O dönem Kürtçe yayınlanan kitaplara yönelik ciddi bir artış olmuştu. Ancak şu an bir azalma var. Kitap satışlarının bu derece az olmasının asıl sebebi ekonomik krizdir. Bir de Kürtçe ile ilgili dil politikalarının yetersiz olması, Kürtçenin okullarda okutulması için ciddi ve doyurucu bir adım atılmaması, Kürtlerin de kendi dillerine sahip çıkmaması gibi nedenler de Kürtçe yayınların çoğalmasının önündeki en büyük engellerin başında geliyor. Kürtçe kitap basmak, okumak için bugün eskiye nazaran daha çok imkanlarımız var. Önce dönüp kendimize bakmalıyız. 'Kürtçe neden bu durumda' demeden önce kendimize bakıp kendimizi sorgulamalıyız" şeklinde konuştu.

 

 

‘İlgiden memnunuz’

Tamamen Kürtçe kitaplar basan ve ilk kez bir fuara katıldıklarını belirten Zîz Yayınları sahibi Zafer Taşkesen ise Kürtçe kitaplara ilginin olduğunu ancak okurunun az olduğunu söyledi. Yayınevlerini bir yıldır kurduklarını ifade eden Taşkesen, Amed merkezli bir yayınevi olduklarını, bu süre içerisinde roman, eleştiri, şiir ve öykülerden oluşan 4 kitap çıkardıklarını belirtti. Fuara yönelik ilgiden memnun olduklarını kaydeden Taşkesen, "Ancak kitap fiyatları okuyucuları biraz zorluyor. Zamlardan dolayı bir kitabın basımı geçmiş yıllara göre daha pahalı. Haliyle basım pahalı olunca bu kitap fiyatlarına da yansıyor. Buna rağmen Kürtçe kitaplara ilgi fazla. Bundan memnunuz" şeklinde konuştu.

 

****

En canlı stand Ma Müzik ve Zarok TV

 

 

Mezopotamya Kitap Fuarı'nın en canlı ve eğlenceli standı ise Ma Müzik ve Zarok TV'nin ortaklaşa açmış olduğu stand. Standda palyaço gösterileri yapılıyor ve standı ziyaret eden çocuklar ve ailelere erbaneyle müzik dinletisi sunuluyor. Standın sorumlusu Murat Belek, özellikle okul çıkışlarında çocukların ve gençlerin ilgisinin fazla olduğunu söyledi. Standlarında çocuklara yönelik Kürtçe sebze ve meyvelerin, hayvanların tanıtıldığı setlere ilginin olduğunu, Kurdistan'ın tarihi ve turistik yerlerinin resmedildiği puzzlelerin ilgi çektiğini kaydeden Belek, "Boyama kitaplarımız var çocuklar için. Hayvan ve bitki figürleri ile matematik setlerimiz var. Kürtçe baskılı kupalarımız, bez çantalarımız, şapkalarımız var. Öğrencilere yarı fiyatına veriyoruz. Öğretmenler öğrencilerini sınıflar halinde getiriyor. İlk ziyaret ettikleri yer bizim standımız oluyor. Çünkü çocuklar burada hem Kürtçe yazılı eserlerle tanışıyor, hem de palyaço ve erbane gösterilerinde eğleniyor. Bu eğlenceleri instagram kanalında paylaşıyoruz. Buradan bizi ilk kez görüp gelen çocuklar ve aileler var" dedi.