Reqa'nın rönesansı

• DAİŞ’in başkent ilan ettiği Reqa’nın özgürleştirilmesi üzerinden 5 yıl geçti. İşkence ve ölüm ile anılan kentte kalıntılar arasında kültür çiçekleri açıyor. Yazarlar, sanatçılar ve entelektüeller, DAİŞ’in bıraktığı yıkıma rağmen Reqa'nın kültürünü yeniden canlandırmak için her türlü çabayı gösteriyor.

Suriye Demokratik Güçleri'nin (QSD), dört yıl boyunca DAİŞ’in başkenti olan Reqa'nın ana meydanına bayrak çekmesinin üzerinden beş yıl geçti. Reqa'nın sokakları ve meydanları dayak, işkence, kafa kesme ve korkunç zulümlere tanıklık etmişti.

Kentin kurtarılması operasyonunu nefeslerini tutarak izleyen küresel medya, Reqa'nın terör örgütünden kurtarılmasının ardından hemen toparlanıp kaçmış ve halkı bir zamanların o büyük kentinin enkazında yine yalnız bırakmıştı.

Ancak kalıntılar arasında kültür çiçekleri açıyor. Yazarlar, sanatçılar ve entelektüellerden oluşan gruplar, DAİŞ’in bıraktığı yıkıma rağmen Reqa'nın kültürünü yeniden canlandırmak için her türlü çabayı gösteriyor.

Reqa çevresindeki bölgede M.Ö. üçüncü binyıldan beri yerleşim var. Şehir, Abbasi halifesi Harun El-Reşid'in M.S. 796 yılında imparatorluk ikametgâhı olarak seçmesiyle ün kazandı.

Uzun tarihi boyunca altı kez tahrip edilmiş olsa da, asırlık tarihi mekânlarının birçoğu şehrin öneminin kanıtı olarak hala ayaktadır.

Önce şarkılar yasaklandı

DAİŞ 2014 yılında Reqa’yı işgal edip başkent ilan ettiğinde, yerel sanat ve kültür camiası korkuya kapıldı. Geleneksel şarkıcı Melek Muhammed Al-Saleh, "Silahlı gruplar geldiğinde bizim grup dağıldı. Ne şarkı söyleyebiliyorduk ne de bir şey yapabiliyorduk. İş öyle bir noktaya geldi ki DAİŞ beni iki kez tutukladı. DAİŞ’liler dine küfrettiğimi söylediler. Bunun haram olduğunu, şeytanın işi olduğunu söylediler" diyor.

Al-Saleh, geleneksel bir şarkıcı olarak yıllara yayılan seçkin bir kariyere sahipti. 1990'larda Halep'ten memleketi Reqa'ya döndükten sonra Njoom adında yedi kişilik bir müzik grubu kurdu. Grup sadece Reqa vilayeti içinde değil, tüm Suriye'yi dolaşarak düğünlerde ve kültürel festivallerde de sahne aldı.