Alzheimer: İlerleyiş, tedavi ve önlemler

• Alzheimer hastalığının kesin tedavisi yoktur. Ancak süreci yavaşlatmak ve bazı belirtilerin şiddetini azaltmak mümkündür. Bunun için tanının erken ve doğru konulması oldukça önemlidir.

Alzheimer hastalığının farklı evreleri var. Beyindeki ilk değişimler, yani beyinin hasarlanmasının başlaması belirtilere yol açmamaktadır. Bu aşama klinik öncesi dönem olarak adlandırılır. Daha sonra unutkanlık ve bellek veya bellek dışı alanlarda kayıp yaşanır. Ancak ilk etapta hasta günlük yaşamına sorunsuz devam edebilir. Bu insanların daha sonraki yıllarda belirgin demans geliştirme riski yüzde 15’dir.

Belirtiler çoğaldıkça günlük yaşamın devam ettirilmesi gittikçe zorlaşır. Yeni şeyleri öğrenememe, kelimeleri unutma gibi belirtiler eklenir. İlerleyen süreçte hastanın günlük yaşamdaki aktiviteleri ciddi anlamda etkilenir ve belirtiler açık şekilde görünür olur. Son evrede ise hasta, yaşamı için tam olarak bağımlı hale gelir ve bakıma muhtaç olur. Bu süreç hastanın yatağa bağımlı hale gelmesine kadar varabilir. Bu süreçte hasta çok zorlansa da, bakımı üstlenen kişi/kişiler için süreç daha da ağır olmaktadır. Fiziksel sorunlar da bu evrede görülür. Bunların başında basit emirlere uyamama, farkındalık halinin kaybı,  konuşamama ve sürekli dolanıp durmalar görülür. Bağırsak ve mesane kontrolünde sorun yaşanır.

Alzheimer hastalığının kesin tedavisi yoktur. Ancak süreci yavaşlatmak ve bazı belirtilerin şiddetini azaltmak mümkündür. Bunun için tanının erken ve doğru konulması oldukça önemlidir.

Önceki hafta hastalığın risk faktörlerinden bahsetmiştim. Tansiyon ve şekerin normal düzeyde tutulması, kafa yaralanmalarına yol açabilecek kazalardan korunma, sigara kullanımının durdurulması ve alkol kullanımının ciddi anlamda sınırlandırılması önemlidir. Tabiki genetik yatkınlık ile, yani irsi olarak gelişen Alzheimer hastalığını engellemek mümkün değildir.

Demans hastaları için çevre düzenlemesi oldukça önemlidir. Özellikle gürültüyü ve dağınıklığı azaltmak gerekir. Zihninin aktif tutulması, egzersizler,  sosyal aktiviteler, kaliteli uyku ve sağlıklı beslenme (yeterince vitamin alımı) de önemlidir.

Alzheimer hastalığı ile ilgili yazımı bir çağrı ile sonlandırmak istiyorum. Kürt siyasetçi Aysel Tuğluk'un serbest bırakılması için yapılan çağrılara destek verin, sesinizi katın. Aysel Tuğluk'a Özgürlük için 1000 kadından çağrı metnini ben de imzaladım. Siz de imzalayın. Bunun yanısıra Almanya-Türkiye Kültür Formu'u da bir imza kampanyası yürütmektedir.