Batı cephesinde Ukrayna trafiği!

• Fransa’nın Rusya ve Ukrayna krizinde başat bir rol oynaması mümkün gözükmüyor. Çünkü Fransa’nın karşısında Britanya ve ABD eşgüdümlü hareketi bir adım önden gidiyor!

Macron "Rusya Ukrayna'ya saldırırsa bedeli çok yüksek olacak" derken, Cuma günü Putin ile görüşmeyi planlıyor. Alman Başbakanı Scholz ile görüşme yapan Macron, Ukrayna ve Rusya'nın katıldığı Normandiya formatında ısrarını yenilerken, Macron’un sert çıkışı Batı cephesinde Rusya trafiğinin hız kazandığı ve hami savaşının kızıştığını gösteriyor.

Yeni yılın ilk ayında uluslararası ilişkilerde gündem Rusya. Ayın başında önce Almanya ile ABD, Rusya-Ukrayna krizini görüştü.

Söz konusu görüşmeden sonra ABD Dışişleri Bakanı Blinken’ın yaptığı benzetme Rusya-Ukrayna krizinde hem ABD’nin hem de Avrupa’nın beklentilerini özetler nitelikteydi:

"Tavuk kümesinin kendisi için tehlike olduğunu ileri süren tilki, kümesi işgal etmekten başka seçeneğinin olmadığını söylüyor." Bu durumda bölgeye dönük beklenti ise "tavukları korumak isteyen hami olmak!"

Almanya ve ABD görüşmesinin ardından geçtiğimiz hafta NATO dışişleri bakanları video-konferans yoluyla konuyu görüştü. Devamında 10 Ocak’ta Cenevre’de Joe Biden-Viladimir Putin görüşmesi gündem oldu. Bölgeye çomak sokan ABD’nin ardından aynı rolü oynamak isteyen Fransa ve Almanya Putin’in güvenlik politika danışmanı ile bir araya geldi.

Salı günü trafik devam etti. Bu kez Macron ve Alman Başbakanı Scholz’un görüşmesine tanıklık ettik. Görüşmenin ardından Macron’dan, "Rusya, Ukrayna'ya saldırırsa bedeli çok yüksek olacak" sözleri gelirken, Scholz, “Hepimiz bir askeri saldırının ciddi sonuçlara yol açacağı konusunda mutabıkız” ifadelerini kullandı.

Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasının bedelinin yüksek olacağını ifade eden Macron, “Rusya'dan gerilimi düşürmesini bekliyoruz. Daha önce Sovyetler Birliği'nin bir parçası olan birkaç egemen devlete karşı istikrarsızlaştırma eylemlerinin çoğaldığını görüyoruz. Mevcut durum istikrar kazanmadı, Avrupalılar için endişe verici. Durumun bozulmasına göre tepkimizi ortaya koyacağız” açıklamasında bulundu.

Macron’un rahatsızlığı sadece Ukrayna değildi elbet. Son yıllarda Rusya’nın Kafkasya’daki başka bölgelerdeki güç savaşı Macron’u rahatsız etmiş ki "Rusya, Kafkasya’da ve başka bölgelerde bir dengesizlik gücü olma yolunda" ifadelerini kullanmaktan geri durmadı.

Macron, iki Avrupalı ortak olarak Almanya ve Fransa'nın Ukrayna'daki gerilimi azaltma ihtiyacı konusunda görüşme gerçekleştirdiklerini ifade ederken, Rusya ile müzakerelerin de zor olacağının altını çizdi.

Basına yansıyan bilgilere göre, tüm bu trafiğin özü Almanya, Fransa, Rusya ve Ukrayna’nın dahil olduğu "Normandiya Formatı"nı ve Minsk Anlaşması’nı yeniden canlandırmak ama ABD ve onun Doğu Avrupa’daki müttefiklerinin söz konusu formatı onaylamadıkları ifade ediliyor. Bu nedenle Fransa’nın Almanya ile birlikte konu üzerinde yoğunlaştığı belirtiliyor.

Fransa'nın özellikle Rusya karşısında yeni bir mücadele hattı oluşturmak için çalıştığı ama Almanya’nın Rusya’ya karşı enerji bağımlılığı nedeni ile daha yumuşak bir söylem takındığı yorumu yapılıyor. Almanya’nın bir diğer kaygısının ise olası bir saldırıda mülteci akını olduğu belirtiliyor!

Almanya’nın mevcut durumu, Fransa’daki seçimler, AB içerisinde ortak strateji geliştirme konusundaki yetersizlikler nedeniyle Fransız uzmanlar söz konusu kriz içerisinde ABD’nin Avrupa güvenliği açısından yeniden belirleyici konuma geçeceği endişesini taşırken, Fransa bürokrasisi dört kolla diplomatik temasları sürdürüyor.

Fransa’nın özellikle Brexit sonrasında AB dış politika ve güvenlik politikasında artan ağırlığına karşın hem Londra hem de ABD ile yaşadığı gerilim, Almanya’nın Rusya ile enerji anlaşması vb faktörler düşünüldüğünde, Fransa’nın Rusya ve Ukrayna krizinde başat bir rol oynaması mümkün gözükmüyor. Çünkü Fransa’nın karşısında Britanya ve ABD eşgüdümlü hareketi bir adım önden gidiyor!